LIVEBLOG | Cyberaanval op medicijnbureau EMA, documenten over Pfizer-vaccin bekeken

Nederland blijft voorlopig in de 'gedeeltelijke' lockdown. Versoepelingen van de maatregelen zitten er wat het kabinet betreft niet in zolang de besmettingscijfers blijven stijgen. Volg hier het laatste nieuws over het coronavirus in Nederland. – Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op woensdag: 6.589, dat zijn er 402 minder dan op dinsdag – Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op woensdag: 1.684, dat zijn er 16 minder dan op dinsdag – Het aantal coronapatiënten op de intensive care op woensdag: 473, dat zijn er 9 meer dan op dinsdag – Check hier het aantal coronabesmettingen in jouw gemeente

Update 20:40 - Hackers EMA bekeken documenten over Pfizer-vaccin

Bij de cyberaanval op het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) in Amsterdam zijn documenten van farmaceut Pfizer over de tests van het coronavaccin ingezien. Dat heeft het Amerikaanse bedrijf bekendgemaakt. Volgens Pfizer heeft het EMA laten weten dat de aanval geen gevolgen heeft voor de tijdlijn voor goedkeuring van het middel. De cyberaanval werd woensdagmiddag door het EMA gemeld. Het is nog niet duidelijk wie er achter de aanval zitten en hoe de digitale inbraakpoging is uitgevoerd. Het Team High Tech Crime van de Landelijke Eenheid van de politie is betrokken bij het onderzoek naar de cyberaanval. Omdat het EMA geen details gaf over de hack was niet duidelijk of er gegevens zijn gestolen. Pfizer laat nu wel weten dat er documenten zijn ingezien. Volgens de farmaceut zijn er op dit moment geen aanwijzingen dat de gegevens van deelnemers aan het vaccinonderzoek zijn buitgemaakt door de hackers.

Update 17:00 - EMA-directeur 'steeds meer overtuigd' van Pfizer-vaccin

Directeur Emer Cooke van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) is positief over het coronavaccin van Pfizer en BioNTech. "We zijn steeds meer overtuigd van de testresultaten die ons ter beoordeling voorliggen", zegt hij in een interview met Nieuwsuur. "Als u het mij twee maanden geleden had gevraagd, was ik veel minder overtuigd dan nu." Het vaccin wordt op dit moment nog beoordeeld, het EMA wil nog voor het einde van dit jaar een eindoordeel geven. Als dat positief luidt en de Europese Commissie het advies overneemt, is het Pfizer-vaccin de eerste corona-inenting die tot de markt van de Europese Unie wordt toegelaten. Alle nationale medicijnautoriteiten van de EU-landen mogen op 29 december in een vergadering meebeslissen over de toelating. "Als we het vaccin van Pfizer op 29 december goedkeuren, hebben we nog twee dagen nodig om ons besluit in alle landen vertaald te krijgen", blikt Cooke vooruit. "Dan kan het dus op 31 december worden uitgerold over de lidstaten." Het vaccin van Moderna, dat ook ter beoordeling ligt bij de EMA, krijgt naar verwachting op 12 januari goedkeuring. Het middel van Astra Zeneca, waar Nederland veel vaccins van heeft besteld, zal naar verwachting "heel snel" de testresultaten voorleggen aan het Europees agentschap voor medicijnen.

Developing a new vaccine usually takes years – but not this time! ?

Watch the video ? to find out why and how the EU has been able to move so fast to get an effective #COVID19 vaccine without cutting corners on safety and quality. #VaccinesWork #StrongerTogether pic.twitter.com/6hzwNhMHv9 — EU Council (@EUCouncil) December 9, 2020

Update 16:35 - Tweede Kamer wil lessen trekken uit Black Friday-drukte

De Tweede Kamer wil weten welke lessen het kabinet trekt uit de drukte in de winkelstraten rond Black Friday. Zowel oppositie- als coalitiepartijen stelden tijdens het debat over de coronamaatregelen vragen over het voorkomen van drukte in de periode voor de kerst. In de aanloop naar en tijdens het koopjesfestijn op 27 november was het in veel binnensteden te druk. Volgens de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb was er daarvoor in het Veiligheidsberaad om extra maatregelen gevraagd. Maar de regering wilde daar niet aan, stelde hij. Het kabinet zegt nooit een verzoek tot een verbod te hebben gekregen. De VVD wees op de verantwoordelijkheid van burgemeesters bij het reguleren van drukte. "Als je een burgemeester bent en je vindt het te ver gaan, dan grijp je in", zei fractievoorzitter Klaas Dijkhoff. "Daar heb je het kabinet niet voor nodig." Hij erkent dat Nederland zichzelf "collectief een dagje uit" gunde. "Zo hebben we er een echte zwarte vrijdag van gemaakt." Pieter Heerma van het CDA wil weten wat voor afspraken het kabinet wil gaan maken met de detailhandel en gemeenten, om herhaling te voorkomen. Ook PvdA-fractievoorzitter Lodewijk Asscher wilde weten hoe het kabinet ervoor gaat zorgen dat zulke drukte "nu met de kerstinkopen" zich niet herhaalt. Het debat in de Tweede Kamer over het coronabeleid is hier live te volgen

Update 14:35 - Iets meer coronagevallen in afgelopen 24 uur

Het aantal nieuwe coronagevallen is afgelopen etmaal iets gestegen. Tussen dinsdagochtend en woensdagochtend kwamen 6589 meldingen van positieve tests binnen bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat meldde dinsdag bijna 6200 vastgestelde besmettingen. In de afgelopen zeven dagen zijn bijna 45.000 mensen positief getest, wat neerkomt op gemiddeld ongeveer 6400 per dag. Amsterdam telde de meeste nieuwe gevallen. In de hoofdstad zijn het afgelopen etmaal 417 inwoners positief getest. Het aantal gevallen in Rotterdam steeg met 213. In Den Haag kwamen 138 nieuwe besmettingen aan het licht. In Utrecht testten 114 mensen positief en in Tilburg 102. Het aantal sterfgevallen steeg het afgelopen etmaal met 66. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen afgelopen etmaal zijn overleden. Zulke informatie wordt soms pas wat later doorgegeven aan de regionale gezondheidsdiensten en het RIVM. Op dinsdag kreeg het RIVM 71 meldingen van overleden coronapatiënten.

Update 14:30 - Iets minder coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen, meer op de ic

Het totaal aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen bedraagt 1684, dat zijn er 16 minder dan de vorige dag. Op de intensive care liggen 473 COVID-patiënten, 9 meer dan de dag ervoor.

Update 11:47 - Pfizer verwacht vertraagde doses in eerste helft 2021 te leveren

Farmaceut Pfizer verwacht dat de vertraagde half miljoen vaccins, die Nederland eigenlijk in januari al zou krijgen, in ieder geval in de eerste helft van 2021 worden geleverd. "Wanneer het precies is, weet ik op dit moment niet, maar de afspraken die wij hebben gemaakt met de Nederlandse overheid, komen wij gewoon na", zegt een woordvoerder van Pfizer Nederland. Nederland komt er in ieder geval niet slechter af dan andere EU-landen, zegt de Europese Commissie, die namens hen het aankoopcontract met Pfizer heeft gesloten. "Lidstaten worden gelijk behandeld en alle doses zullen voor hen op hetzelfde ogenblik beschikbaar zijn", laat een woordvoerder weten. Dat "is een belangrijk principe" van het EU-vaccinatiebeleid. Maar de commissie wil verder niets kwijt over de planning van de leveringen en wijst erop dat het vaccin ook nog moet worden goedgekeurd. Nederland zou aanvankelijk één miljoen doses van het vaccin krijgen in de eerste week van januari. Dinsdag werd bekend dat dat er maar 507.000 worden. Pfizer moest vorige maand zijn verwachting voor het aantal leveringen wereldwijd voor dit jaar terugschroeven van 100 miljoen doses, tot 50 miljoen. Dat had te maken met onder meer een vertraging van de toeleverantie van grondstoffen en de uitkomst van een klinische studie die wat langer duurde dan verwacht. "Inmiddels is dit allemaal achter de rug en worden de doses in hoog tempo gemaakt. Maar de beschikbare aantallen moeten we eerlijk gaan verdelen. De hele wereld zit te wachten op het vaccin", aldus de woordvoerder van de Nederlandse tak van Pfizer.

Update 10:49 - Geen pauze voor zorgpersoneel, wel meer agressie

Voor zorgpersoneel is er de komende periode en ook tijdens de feestdagen geen pauze. De druk op zorginstellingen door de vele coronapatiënten is nog veel te hoog. Tegelijk neemt de agressie tegen zorgmedewerkers toe. "Dat leidt tot extra ziekteverzuim", zei Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg woensdag tijdens een bijpraatsessie in de Tweede Kamer. Vooral bezoekers moeten zich volgens Kuipers beter gedragen in zorginstellingen. Als dat niet gebeurt, zullen zorginstellingen misschien ervoor kiezen om bezoekers te weren, waarschuwde Kuipers. Tijdens de eerste coronagolf was er ook geen bezoek mogelijk in verband met besmettingsgevaar. Kuipers schetste situaties waarbij zorgmedewerkers worden uitgescholden als zij mensen erop aanspreken hun mondkapje op te doen. Bezoekers doen die soms in de kamers van de patiënten af.

Update 10:15 - Kabinet: nog eens 3,7 miljard euro coronasteun voor ondernemers

Het kabinet trekt 3,7 miljard euro extra uit voor de uitbreiding van de economische steunpakketten. Bedrijven met een groot omzetverlies kunnen tot 70 procent van de vaste lasten vergoed krijgen en de geplande afbouw van de steunmaatregelen vanaf 1 januari is officieel van tafel. Lees hier meer.

Update 10:39 - Viruswaarheid verliest proces, coronatesten worden niet verboden

De overheid mag zogenoemde PCR-testen blijven gebruiken om vast te stellen of iemand besmet is geraakt met het coronavirus. De groep Viruswaarheid had in een kort geding geëist dat de veelgebruikte test verboden zou worden, maar die eis werd woensdag afgewezen door de rechtbank in Den Haag. De meeste mensen die getest worden op coronabesmetting krijgen een PCR-test. Daarbij wordt met een wattenstaafje slijm uit neus- en keelholte gehaald. In het laboratorium wordt dat materiaal vervolgens gekopieerd met de zogeheten polymerase-kettingreactie, afgekort PCR. Dat maakt duidelijk of iemand besmet is of niet. Viruswaarheid stelde tijdens het proces dat de manier van testen niet betrouwbaar genoeg is. Lees ook: Viruswaarheid spant kort geding aan tegen de Staat, eist einde aan "massale coronatestcampagne" Viruswaarheid eiste ook dat de overheid haar communicatie zou aanpassen. Zo zou bij een positieve test niet mogen worden gesproken over "besmetting", "infectie" of "geval", maar zulke woorden zijn volgens de rechter niet onjuist, en ook die eis werd daarom afgewezen. Viruswaarheid heeft het afgelopen jaar vaker rechtszaken aangespannen, maar verloor die tot nu toe allemaal. Zo eiste de groep tevergeefs notulen van het Outbreak Management Team, dat het kabinet adviseert over corona-maatregelen. Viruswaarheid werd ook in het ongelijk gesteld in een zaak over de mondkapjesplicht in Amsterdam en een zaak tegen Facebook dat enkele coronakritische pagina's had verwijderd. Eerder verloor Viruswaanzin, de voorloper van Viruswaarheid, twee keer een kort geding tegen het uitvaardigen van een demonstratieverbod op het Malieveld.

Update 09:30 - Technische briefing over de ontwikkelingen rondom het coronavirus

Volg hier van 9:30 tot 12:00 uur live de technische briefing van de ontwikkelingen rond het coronavirus. Volg de briefing hier live.

Update 09:00 - Nederlanders googelden vooral: hoe maak je een mondkapje?

Wat is een lockdown? Waarom hamsteren we wc-papier? Hoe maak je een mondkapje? Die vragen hebben Nederland het afgelopen jaar veel beziggehouden, blijkt uit het overzicht van zoekopdrachten in Google. Het bedrijf publiceerde woensdag zijn jaaroverzicht, Year in Search genaamd. Bij het jaaroverzicht kijkt Google niet naar de meest uitgevoerde zoekopdrachten, maar naar de opdrachten waar een grote stijging te zien is. De 'trending' trefwoorden hebben vooral te maken met de corona-uitbraak. De snelst gestegen term is 'coronavirus', gevolgd door 'RIVM'. In de top tien staan verder zoekopdrachten als 'coronavirus Nederland' en 'corona dashboard'. Andere veel gezochte onderwerpen dit jaar waren Fred van Leer, de iPhone 12 en Joe Biden. Ook veel vragen aan Google hebben te maken met de corona-uitbraak. Zo wilden Nederlanders weten waarom het coronavirus eigenlijk zo heet, wat een pandemie is en waarom Italië zo veel coronagevallen telt. Maar mensen gebruikten Google ook veel om te ontdekken waarom cornflakes zijn uitgevonden, wat een koppelwerkwoord is en hoe je wentelteefjes maakt. De meest gezochte overledene was Kobe Bryant. De basketballer kwam in januari om het leven door een helikoptercrash. Ook actrice Naya Rivera en shorttrackschaatsster Lara van Ruijven werden veel gegoogeld. De meest gezochte serie was Tiger King, bij de tv-programma's voert Boer zoekt Vrouw de lijst aan. Marco Borsato is de meest op Google gezochte artiest en Noortje Herlaar de meest gegoogelde acteur.

Update 08:27 - 5,5 miljoen kijkers voor coronapersconferentie

Ongeveer 5,5 miljoen mensen keken dinsdagavond naar de coronapersconferentie van premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid). Dat meldt Stichting KijkOnderzoek. Het aantal van 5,5 miljoen is lager dan de 5,8 miljoen en 6,5 miljoen kijkers die de twee persconferenties in november trokken. Veruit de meeste mensen keken naar de persconferentie op NPO 1, zo'n 3,66 miljoen. Naar die op RTL 4 keken 1,47 miljoen mensen en naar de persconferentie op SBS6 367.000 mensen.

Update 03:30 - Kamer debatteert over coronabeleid van kabinet

Een dag na de persconferentie van premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) moeten ze uitleg geven aan de Tweede Kamer over het gevoerde beleid rond de bestrijding van het coronavirus. In de ochtend praten deskundigen de Tweede Kamer weer bij over de ontwikkelingen rond het coronavirus. Dat doen onder anderen RIVM-directeur Jaap van Dissel en Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. Volg de technische briefing en het debat live via hartvannederland.nl

Update 01:26 - Minder zorgmedewerkers krijgen volgend jaar bonus

De regeling voor de zorgbonus zal volgend jaar afwijken van die van dit jaar. Het kabinet wil voorkomen dat het budget net als dit jaar fors wordt overschreden, schrijft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) aan de Tweede Kamer. De bonus was bedoeld als blijk van waardering voor mensen in de zorg en welzijn die zich bijzonder hebben ingezet tijdens de coronacrisis. Voor dit jaar is voor bijna iedere zorgprofessional een bonus aangevraagd. "Dat was niet de bedoeling", aldus De Jonge. Dit jaar kost de bonus de schatkist 2,2 miljard euro. De zorgmedewerkers krijgen 1000 euro netto. Volgend jaar krijgen ze nog eens de helft als bonus. Daar is 720 miljoen euro voor vrijgemaakt. De totale kosten komen neer op een bedrag van ruim 200 euro per volwassen Nederlander, aldus de bewindsman. "Mede met het oog op de forse overschrijding in 2020 hecht ik eraan om de blijk van waardering voor 2021 zo vorm te geven dat deze past binnen de gereserveerde 720 miljoen". Daarover komt in februari meer duidelijkheid. Er is gemiddeld voor 85 tot 90 procent van het zorgpersoneel een bonus aangevraagd. Het kabinet was uitgegaan van een aanvraagpercentage van 67 procent. Eind vorige maand was al voor circa 1,7 miljard euro aan bonussen uitbetaald, dat was zo'n 77 procent van de 1,2 miljoen aanvragen.

Update 00:00 - Peiling: kwart gaat meer dan drie mensen uitnodigen met kerst

Een kwart van de Nederlanders is niet van plan om zich tijdens de feestdagen aan de coronaregels te houden. Ze zeggen meer dan de drie toegestane mensen thuis te ontvangen met kerst. Dat komt naar voren in een onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder ruim 3400 mensen. Dinsdagavond maakte premier Mark Rutte op een persconferentie bekend dat de maximale groepsgrootte voor bezoek niet wordt verruimd vanwege het hoge aantal coronabesmettingen. Hij waarschuwde zelfs voor nog strengere maatregelen vóór de kerst als de cijfers de komende weken blijven oplopen. Lees ook: Rutte: mogelijk vóór kerst strengere coronamaatregelen als cijfers blijven stijgen Ondanks die waarschuwing lijkt een groot deel van de Nederlanders volgens de peiling van Hart van Nederland toch zo’n sterke behoefte te hebben zich na een moeilijk jaar tijdens de feestdagen te omringen met familie en vrienden, dat ze sterk overwegen zich niet aan de regels te houden. Hoewel een grote meerderheid van de ondervraagden (70 procent) zegt zich aan de maximale groepsgrootte te zullen houden, is een kwart van plan meer mensen uit te nodigen.