Kristallnachtherdenking drukbezocht: 'Onacceptabel dat Joden zich nog steeds onveilig voelen'

"Het is onacceptabel dat Joden zich, tachtig jaar na de Holocaust, nog steeds onveilig voelen." Dat zei Karin Prien zondag tijdens de Nationale Kristallnachtherdenking in de vrijwel volledig gevulde Portugese Synagoge in Amsterdam. Volgens de Duitse minister van Onderwijs is het kennen van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, wat iedereen wel doet, niet genoeg om herhaling te voorkomen.

Het was voor het eerst dat een Duitse minister bij de herdenking aanwezig was. Prien werd geboren in Amsterdam en heeft een Joodse achtergrond. Andere sprekers in de synagoge waren demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Mariëlle Paul en auteur Jessica Durlacher.

Tijdens de jaarlijkse Kristallnachtherdenking wordt stilgestaan bij de nacht van 9 op 10 november 1938, toen in Duitsland de ruiten van duizenden Joodse winkels werden ingeslagen en ongeveer 140 synagogen in brand werden gestoken.

Volgens minister Paul, die namens het kabinet het woord nam, voelden de kaarsen die in de synagoge brandden "passend en plechtig" maar ze zou "vandaag geen kaarsje aan willen steken, maar een schijnwerper willen richten op antisemitisme".

Verbijsterd door rellen

Paul zei dat de meeste mensen "verbijsterd waren" door de rellen in Amsterdam vorig jaar november rondom de wedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv. Ze vroeg zich af of de meeste mensen weten hoe vaak joden dit ervaren. Ze noemde het goed dat het kabinet heeft besloten meer geld in antisemitismebestrijding te stoppen, maar noemde het "ook wrang dat het moet worden ingezet voor nog meer veiligheidsvoorzieningen".

In Amsterdam was zondag ook een alternatieve herdenking, een mars die eindigde bij het Joods verzetsmonument. Deze werd georganiseerd "omdat steeds meer mensen, waaronder Joden, zich steeds minder vaak kunnen vinden in de reguliere herdenkingen van de Kristallnacht", aldus David Prins van de anti-zionistische organisatie Erev Rav. Bij de alternatieve herdenking waren ruim honderd mensen aanwezig.