Beleid
3 juni 2025, 18:15
Het nieuws is niet te missen: het kabinet-Schoof I is dinsdag gevallen. PVV-leider Geert Wilders eiste dat de coalitiepartijen zijn asielplannen zouden ondertekenen. Toen dat niet gebeurde, stapte de PVV uit de coalitie waardoor het kabinet is gevallen. Maar wat houdt een kabinetsval precies in?
Wat betekent het als het kabinet valt? Hart van Nederland legt het uit. Het vallen van het kabinet betekent dat de leden van het kabinet stoppen met samenwerken. Maar wat is het kabinet? De ministers en staatsecretarissen vormen samen het kabinet en het kabinet is verantwoordelijk voor het maken en uitvoeren van beleid. Een kabinet kan vallen als ministers of partijen in het kabinet het niet eens worden over belangrijke onderwerpen of beslissingen.
In het geval van kabinet-Schoof I heeft Wilders besloten dat de PVV uit de coalitie - de partijen die samenwerken in het kabinet - stapt vanwege een ruzie over zijn eerder gepresenteerde asielplannen. De coalitie is een samenwerking tussen meerdere partijen om een meerderheid in de Tweede Kamer te vormen. De coalitie bestond uit de PVV, VVD, NSC en BBB. Doordat de Wilders zijn steun heeft opgezegd, is er geen meerderheid meer en het kabinet is dan zogenoemd 'gevallen'.
De PVV-bewindslieden stoppen en de bewindspersonen - de ministers en staatssecretarissen dus - van de andere partijen in de coalitie gaan demissionair door. Er is dus sprake van een demissionair kabinet tot er een nieuw kabinet is gevormd, na nieuwe verkiezingen. Zo'n demissionair kabinet handelt alleen lopende zaken af en beslist niet meer over hele grote of omstreden dossiers.
Belangrijke keuzes worden doorgeschoven naar het volgende kabinet. Plannen kunnen door de val van een kabinet dus vertraging oplopen. Alleen in geval van nood of met toezegging van de Tweede Kamer mag het demissionaire kabinet ingrijpen.
Na de val van het kabinet worden nieuwe verkiezingen uitgeschreven. Dat betekent dat Nederland binnenkort weer naar de stembus mag. Wanneer de nieuwe verkiezingen plaatsvinden, is nog niet bekend, maar naar verwachting worden ze in het najaar gehouden.
Nadat de nieuwe verkiezingen hebben plaatsgevonden, gaan de partijen onderhandelen om een nieuwe coalitie te vormen. Er wordt dan een nieuwe regering geformeerd. Dat proces, de formatie, kan weken of soms zelf maanden duren. Als partijen hierbij een akkoord bereiken, komt er een nieuw kabinet.
Meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief met daarin het laatste nieuws en aanbiedingen die wijzelf of in samenwerking met onze partners organiseren. Je kunt je op ieder moment afmelden. Zie voor meer informatie de privacyverklaring.