Dit is wat we nu weten over de val van kabinet-Schoof I

PVV-leider Geert Wilders heeft dinsdagochtend de stekker uit kabinet-Schoof I getrokken vanwege een ruzie over zijn eerder gepresenteerde asielplannen. Premier Schoof maakte dinsdagmiddag bekend naar koning te gaan om het ontslag van het kabinet aan te bieden.

Dit is alles wat we nu weten over de kabinetsval.

Wat is er gebeurd?

Een week geleden presenteerde Wilders onaangekondigd een nieuw pakket asielmaatregelen met de titel 'De grens bereikt'. Maandagavond vond hierover een ingelast overleg plaats tussen de coalitieleiders. Wilders liet toen al weten somber te zijn over het voortbestaan van het kabinet, dat nog geen jaar aan de macht is. "Het was geen aangenaam gesprek."

De vier coalitiepartijen kwamen na een gesprek van een uur naar buiten. VVD, NSC en BBB vonden juist dat de PVV zelf aan de slag moet met de asielpunten van Wilders of de eigen asielminister Marjolein Faber aan het werk zetten.

Wilders eiste dat de coalitiepartijen zijn asielplannen zouden ondertekenen. Toen het duidelijk werd dat dit niet zou gebeuren en het Hoofdlijnenakkoord niet wordt aangepast, stapte de PVV dinsdagochtend uit de coalitie.

Premier Schoof ging dinsdagmiddag naar koning om het ontslag van het kabinet aan te bieden. Daarvoor liet hij in een persconferentie weten dat hij de val van het kabinet 'onnodig en onverantwoord' vindt.

De koning heeft 'op de meest eervolle wijze' ontslag verleend aan de ministers en staatssecretarissen van de PVV-fractie. De overige bewindslieden gaan demissionair nog even door.

Hoe zagen de afgelopen maanden er voor het kabinet uit? Bekijk een samenvatting in deze video van 2,5 minuut:

2:14

Kabinet Schoof I in 2,5 minuut

Wat zijn de reacties?

De reacties in Den Haag op de stap van Wilders zijn boos en verbaasd, zoals die van de VVD, NSC en BBB. BBB-leider Caroline van der Plas sprak van een "roekeloze kamikazeactie", Nicolien van Vroonhoven van NSC vindt de kabinetsval "onverantwoord", Dilan Yeşilgöz (VVD) is er "zo pissig over".

Hier lees je alle reacties en in deze video's bekijk je ze:

2:06

Reacties op kabinetsval

Wat is het asielpakket van Wilders precies?

Een week geleden presenteerde Wilders onaangekondigd een nieuw pakket asielmaatregelen met de titel 'De grens bereikt'. De PVV wil "de grenzen dicht voor asielzoekers" en eiste dat het kabinet waarvan de partij deel uitmaakt dit "hooguit binnen een paar weken" regelt. "Anders zijn we weg", dreigde hij. "Nederlanders moeten een verschil gaan zien."

In het pakket zitten tien voorstellen voor maatregelen, waaronder een asielstop binnen een paar weken, meer grensbewaking met behulp van het leger, Syriërs terug naar veilige gebieden in Syrië, een stop op de gezinshereniging, geen nieuwe azc's meer in Nederland en statushouders die uit een azc worden gezet. Ook wil Wilders mensen met een dubbele nationaliteit uitzetten na een gewelds- of zedenmisdrijf. Een deel van deze voorstellen stond ook in het partijprogramma.

Hoe nu verder?

Het is nu aan de coalitiepartijen om te bepalen hoe het verdergaat. Politicoloog Simon Otjes zegt tegen Hart van Nederland dat het mogelijk is dat de coalitie in de huidige vorm doorgaat. "Er wordt eerst gekeken of deze coalitie zo kan blijven bestaan en als het ware gelijmd kan worden. Die mogelijkheid is er nog altijd."

Als de partijen besluiten dat de samenwerking definitief voorbij is, volgen er nieuwe verkiezingen. "In Nederland duurt dat vrij lang. Dat betekent dat die verkiezingen pas na de zomer gehouden zouden worden, bijvoorbeeld in september of oktober."

Tot die tijd blijft het kabinet demissionair aan. Wat de precieze samenstelling daarvan wordt, hangt af van de keuzes van de partijen, aldus Otjes. Volgens Otjes is het belangrijkste gevolg van de huidige situatie dat ingrijpende wetgeving voorlopig stil komt te liggen.

Hart van Nederland/ANP