Reacties op vallen kabinet-Schoof I: 'Wilders laat Nederland in de steek'

Kabinet-Schoof I is dinsdagochtend gevallen. De reacties in Den haag zijn boos en verbaasd. VVD, NSC en BBB hebben boos en verbaasd gereageerd op de stap van Wilders. BBB-leider Caroline van der Plas sprak van een "roekeloze kamikazeactie", Nicolien van Vroonhoven van NSC vindt de kabinetsval "onverantwoord", Dilan Yeşilgöz (VVD) is er "zo pissig over".

"Opnieuw plaatst Wilders zijn eigen belang boven het belang van ons land. Door weg te lopen. In een tijd van ongekende onzekerheid. Een oorlog om de hoek, een potentiële economische crisis die op ons afkomt en mensen die wakker liggen van de rekeningen", zegt Yeşilgöz. "Nederland heeft een volwassen en verantwoordelijk leider nodig die ons veilig houdt. Maar Wilders laat Nederland in de steek."

"Onverantwoord. Echt onverantwoord", reageerde Nicolien van Vroonhoven (NSC). Het was een kort gesprek, vertelde Van Vroonhoven over het overleg van dinsdagochtend. Wilders wilde volgens haar dat de andere coalitiepartijen hun handtekening onder zijn tien asielvoorstellen zouden zetten. "We hebben gezegd: geef het gewoon aan je minister. En werk het uit. We gaan er welwillend naar kijken." Met "commitment vooraf" kon haar partij niet akkoord gaan.

Ook Caroline van der Plas is boos. "Je bestuurt een land niet via Twitter", zegt ze. Van der Plas had liever gezien dat Wilders nog eens met zijn coalitiegenoten in gesprek was gegaan, voordat hij dinsdagmorgen meedeelde dat de PVV zich terugtrekt uit de samenwerking.

"Hij zet niet Nederland op één, maar Geert Wilders op één. Hij breekt daarmee ook een belofte aan zijn kiezers. Hij zou zich inzetten voor een strenger migratiebeleid, dat gaat nu allemaal niet meer gebeuren."

Beslissing al gemaakt

BBB wilde Wilders nog laten inzien dat alle eisen die hij stelt, uitgevoerd kunnen worden door zijn eigen asielminister, Marjolein Faber. "Maar het interesseert hem niet. We kunnen alles zeggen wat we willen, maar hij had z'n beslissing al gemaakt."

CDA-leider Henri Bontenbal is ook kritisch op de andere partijen. "Een jaar lang hebben we naar politiek amateurisme moeten kijken en is Nederland tot stilstand gekomen. PVV, VVD, NSC en BBB waren vooral bezig met zichzelf en niet met de toekomst van Nederland." Volgens de CDA-leider heeft dit het vertrouwen in de politiek verder geschaad.

"Nederland is bevrijd van een politieke gijzeling", deelt SP-leider Jimmy Dijk op X. "Van rechtse ruziepartijen die niks voor elkaar krijgen. Behalve bezuinigingen op zorg, onderwijs en ouderen. Asociaal." Dijk wil verkiezingen. "De SP zet de toekomst van ons land wel op één. Voor onze jongeren en een sterke economie."

Chris Stoffer, voorman van de SGP, reageert teleurgesteld op de website van de partij. Wat hem betreft was het signaal van de kiezers 1,5 jaar geleden helder: "Voor strenger asielbeleid, voor woon- en stikstofruimte. Op geen van deze thema's hebben PVV, VVD, NSC en BBB weten te leveren."

Onverantwoord

De voorman van de conservatief-christelijke partij noemt het "onverantwoord dat de coalitie zoveel tijd verloren heeft laten gaan", terwijl er problemen moeten worden opgelost. "Terwijl de grote problemen met migratie en integratie niet zijn opgelost. Terwijl mensen zich dagelijks zorgen maken over hun woonlasten. En terwijl het perspectief voor boeren en vissers steeds maar uitblijft."

Ook nu het kabinet is gevallen, wil de SGP zich constructief opstellen.

Toen coalitiepartners VVD, NSC en BBB kozen voor de samenwerking hadden ze volgens D66-leider Rob Jetten kunnen weten: "die man is onbetrouwbaar, onvoorspelbaar, hij wil eigenlijk ook niks echt oplossen". "Zo snel mogelijk naar de stembus is denk ik het meest verstandige."

Nieuwe verkiezingen?

Ook Forum voor Democratie is teleurgesteld dat Wilders uit de coalitie is gestapt. Fractievoorzitter Thierry Baudet meldt op X dat FVD openstaat voor het vormen van een nieuwe rechtse meerderheid "in lijn met de wens van de Nederlandse bevolking".

Lees ook:

Wat betekent dat precies, een 'kabinetsval'?

"Wilders had iets kunnen doen aan het verbeteren van het asiel- en migratiestelsel. Het was de eerste keer in decennia dat er een partij in de Nederlandse regering zat die ten minste het uitgesproken doel had de massale immigratie een halt toe te roepen", aldus Baudet op X. "Wilders heeft deze unieke kans onbenut gelaten. Doodzonde."

Baudet zegt "hoopvol" te zijn als er nieuwe verkiezingen komen. Ook Frans Timmermans, fractievoorzitter van GroenLinks-PvdA, wil dat er nieuwe verkiezingen komen. "Nederland verdient een regering die mensen samenbrengt en schouder aan schouder werkt aan echte oplossingen."

Onmacht, verdeeldheid en ruzies

Op X zegt Timmermans dat Nederland "al een jaar stilstaat". Hij zegt dat meer leiderschap en solidariteit nodig zijn. "Mensen maken zich grote zorgen over hun toekomst." Volgens Timmermans werd het "kabinet-Wilders-Yeşilgöz" gekenmerkt door "onmacht, verdeeldheid en ruzies. Dit gebeurt als je extremen de macht geeft."

Hart van Nederland/ANP