Dwangsom overvol Ter Apel fors omhoog: 50.000 euro per overtreding

Elke keer dat het aantal asielzoekers bij het aanmeldcentrum in Ter Apel in Groningen boven de 2000 uitkomt, moet het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) een boete van 50.000 euro betalen aan de gemeente Westerwolde. In totaal kan de boete oplopen tot 5 miljoen euro. Dat heeft de rechter in Groningen besloten.

De geldstraf is lager dan de 75.000 euro die was geëist, maar flink hoger dan na de eerste rechtsgang, toen voor elke overtreding 15.000 euro betaald moest worden. De nieuwe dwangsom geldt voor elk moment van de dag dat er meer mensen dan afgesproken op het terrein zijn, en gaat dus niet alleen over het aantal mensen dat er overnacht. Het COA heeft twee weken om het aantal mensen voldoende naar beneden te krijgen, daarna geldt de boete van 50.000 euro voor elk moment dat dit niet lukt.

Op Burendag stonden de deuren van 130 asielzoekerscentra in Nederland wagenwijd open. Ook het azc in Leersum, dat dit jaar 35 jaar bestaat, deed mee en verwelkomt nieuwsgierige bezoekers:

2:11

Asielzoekers geven inkijkje in azc: 'Willen bijdragen aan maatschappij'

Als het niet lukt om het aantal mensen naar beneden te krijgen moet er volgens COA-bestuurder Joeri Kapteijns een keuze gemaakt worden: "gaan we de boete betalen, of gaan we de poorten dichtdoen om te voorkomen dat we boven de 2000 komen?" De minister zal dit volgens Kapteijns moeten besluiten, omdat het om geld van het Rijk gaat. "Die keuze zal dus ook door de minister van Asiel en Migratie gemaakt moeten worden. Wat is belangrijker: gaan we het geld betalen, of gaan we de poort dichtdoen"?

Tot nu toe telde het COA het aantal beslapen bedden om te bepalen hoeveel mensen aanwezig zijn. Maar Westerwolde stelt dat er nog meer mensen op het terrein zijn overdag. Zo worden asielzoekers die de nacht elders hebben doorgebracht, zoals bij noodopvangplekken, in de ochtend weer naar Ter Apel gebracht voor het vervolg van hun asieltraject. Volgens de gemeente, waarbinnen het aanmeldcentrum ligt, dragen ze bij aan de drukte en vele bewegingen op het terrein.

De rechter is het met deze redenering eens en stelt dat er dagelijks een bezetting van 120 tot 140 procent op het terrein is.

Veiligheidsrisico's

De gemeente Westerwolde stelt ook, gesteund door onderzoeken van inspecties, dat door de drukte overlast en veiligheidsrisico's toenemen voor zowel de asielzoekers als de COA-medewerkers en de omgeving. Ook daar gaat de rechter in mee. Het COA zal meer moeten doen om dat te voorkomen. De dwangsom geldt volgens de rechter "als prikkel" om het orgaan daartoe te bewegen.

Het COA heeft nog twee weken om het aantal mensen in Ter Apel naar beneden te krijgen, daarna gaat de dwangsom in.

ANP