Steun voor eigen wapenindustrie groeit: helft wil meer geld en ruimte voor defensie

Steeds meer Nederlanders willen dat er extra geld naar defensie gaat. Dat blijkt uit een representatief onderzoek van Hart van Nederland onder 2.081 respondenten. Uit de nieuwe cijfers blijkt dat 62 procent van de ondervraagden vindt dat de uitgaven boven de NAVO-norm van 2 procent van het bbp moeten stijgen. In september 2024 was dat nog 33 procent. Ook vinden steeds meer mensen dat defensie de ruimte moet krijgen voor bijvoorbeeld trainingslocaties of munitieopslag, zelfs als dat in hun 'achtertuin' betekent.

De stijgende steun komt in een periode van toenemende wereldwijde spanningen. De oorlog in Oekraïne sleept voort en met de herverkiezing van Donald Trump als Amerikaanse president neemt de druk op Europese landen toe om zelf meer in defensie te investeren. Sommige landen overwegen zelfs verhogingen naar 3 of 4 procent van hun bbp. Het Nederlandse kabinet-Schoof heeft nog geen besluit genomen over verdere verhogingen.

De steun voor extra defensie-uitgaven verschilt sterk per politieke achterban. Onder kiezers van Forum voor Democratie is er juist meer terughoudendheid. Slechts 18 procent van hen vindt dat Nederland boven de 2 procent van het bbp moet uitgeven, terwijl 47 procent de huidige norm voldoende vindt. Daarnaast is 32 procent voor bezuinigingen.

Meer ruimte voor oefenlocaties en munitiefabrieken

Niet alleen de steun voor hogere uitgaven groeit, ook staan meer mensen open voor defensie-uitbreidingen in hun omgeving. In 2024 was 62 procent hier meer toe bereid dan een jaar eerder. Dit kan gaan om extra kazernes, trainingslocaties of munitieopslagplaatsen. Een derde van de respondenten (33 procent) zegt dat hun mening hierover onveranderd is of juist is afgenomen. Een kleine groep van 5 procent heeft geen mening.

Vooral de roep om munitiefabrieken neemt toe. Vader en zoon Zondervan produceren al jaren munitie, maar niet op eigen bodem. "We hebben een fabriek in de VS en in Engeland. Hier in Nederland krijgen we het niet van de grond", vertellen ze. De heren lopen niet tegen problemen aan met de overheid, maar juist met het vinden van een geschikte locatie. "Niemand wil een munitiefabriek in zijn achtertuin", zeggen ze.

Volgens Gijsbert van Iterson Scholten, hoogleraar politicologie aan de Universiteit van Amsterdam, moeten we niet te snel oordelen over het plaatsen van een munitiefabriek in Nederland. "Op Europees grondgebied hebben we ongeveer vijftien fabrieken. Dat is genoeg. Niet elke staat in Europa moet zelf willen produceren. We moeten samenwerken. De coronacrisis heeft uitgewezen dat wanneer we samenwerken, we samen een vuist kunnen maken", stelt hij.