ChatGPT verwijst opvallend vaak naar hulplijn 113, ook als dat onnodig is

ChatGPT verwijst opvallend vaak naar hulplijn 113, ook als mensen helemaal geen suïcidale gedachten hebben. Dat blijkt uit onderzoek van de NOS. De hulplijn is bedoeld voor mensen die kampen met zelfmoordgedachten, maar de nieuwste versie van de chatbot stuurt gebruikers met allerlei mentale klachten vaak door naar 113.

Uit gesprekken die de redactie van de NOS voerde met ChatGPT, blijkt dat de nieuwe versie, GPT-5, bijna standaard 113 noemt bij mentale problemen, terwijl oudere modellen dat veel minder deden. Maryke Geerdink, klinisch psycholoog en hoofd hulpverlening bij 113, maakt zich daar zorgen over. "Mensen die helemaal geen suïcidale gedachten hebben, kunnen wij eigenlijk niet helpen. Dat kan averechts werken, omdat de kans dan een stuk kleiner is dat mensen nog een keer hulp zoeken."

Steeds meer Nederlanders diëten met ChatGPT, zo ook Sandra, Hart van Nederland ging recent bij haar langs:

2:09

Steeds meer Nederlanders diëten met ChatGPT: hoe gevaarlijk is dat?

Onverwacht advies

Ook jongeren merken het verschil. De 14-jarige Yasemin zocht na de scheiding van haar ouders steun bij ChatGPT. Ze kreeg meerdere keren het advies om 113 te bellen. "Hij neemt alles heel letterlijk. Als je bijvoorbeeld zegt dat je het niet meer aankunt, dan vraagt hij meteen of je jezelf iets wil aandoen." Ze besloot het advies te negeren. "Ik schrok ervan, maar ik kon er niet zoveel mee."

113 Zelfmoordpreventie heeft OpenAI gevraagd om de adviezen te nuanceren. Het bedrijf zegt de feedback te gebruiken en maatregelen te nemen om tieners beter te beschermen.

Heb je gevoelens over zelfdoding? Praten kan opluchten. Je kan 24 uur per dag, zeven dagen per week anoniem chatten via 113.nl of bellen met 113 of 0800-0113 (gratis).

Voordelen

Psychologen zien ook voordelen. Chatbots kunnen steun bieden aan mensen die nog wachten op hulp. Maar ze waarschuwen dat intensief gebruik ook risico's met zich meebrengt. 113 benadrukt dat het positief is als ChatGPT doorverwijst bij échte suïcidale gedachten.