Formatie loopt vast: informateur Buma ziet onvoldoende steun voor coalitieopties

Informateur Sybrand Buma heeft donderdag laten weten dat hij onvoldoende steun ziet voor zowel een meerderheidscoalitie als een minderheidsvariant. Vrijdag gaat hij verder praten met de grootste partijen.

"De afgelopen dagen is gebleken dat er geen werkzame meerderheidsvariant is die op meerderheidssteun in de Tweede Kamer. Ook een minderheidsvariant heeft ook niet voldoende steun om aan het werk te gaan", laat Buma na afloop van de gesprekken met de partijleiders weten.

Buma heeft de fractievoorzitters van de vijf grootste partijen, met uitzondering van de PVV, vrijdag uitgenodigd om samen te overleggen hoe ze verder kunnen. "Uiteindelijk moet er een kabinet komen."

Geen mogelijkheden

De formatie lijkt dus voorlopig vast te lopen. Volgens de informateur is er nu geen realistische mogelijkheid om een meerderheidskabinet, omdat de VVD nog steeds GroenLinks-PvdA uitsluit.

Een minderheidskabinet, bijvoorbeeld met D66, CDA en VDD, is nog niet in beeld. Partijen zoals JA21 en GroenLinks-PvdA willen hiervoor nog geen steun toezeggen op bepaalde onderdelen. Buma vindt het vastleggen van deze zogenoemde gedoogsteun juist belangrijk vanwege de grote uitdagingen voor het volgende kabinet.

Het centrumrechtse kabinet, waar VVD-leider Dilan Yeşilgöz voorstander van is, ziet Buma niet als optie. Deze combinatie van D66, CDA, VVD en JA21 blijft daarnaast steken op 75 zetels. Bovendien heeft D66 'bezwaren' tegen de samenwerking JA21.

Ruzie

Vrijdag gaan Buma en de partijen dus eerst verder praten. Buma erkent dat het risico bestaat dat partijen dan al ruzie krijgen. Zo verweet Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) de VVD "arrogantie van de macht". Maar zonder risico's te nemen komt de formatie niet verder, aldus de informateur.

Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) noemden na hun gesprekken met Buma de formatie ingewikkeld. Beide partijleiders lieten nog niet blijken dat ze een duidelijke uitweg zien om politieke samenwerking op gang te brengen.