Verkiezingen voorbij, verkenner Koolmees aan zet: hoe nu verder?

De verkiezingen zijn achter de rug, maar het politieke werk in Den Haag is nog lang niet klaar. Nu de zetels verdeeld zijn, begint het echte werk: het vormen van een nieuw kabinet. Wie wil met wie samenwerken, en wanneer kunnen we weer een regering verwachten? De eerste stappen worden de komende dagen gezet.

De eerste stap richting een nieuw kabinet ligt in handen van verkenner Wouter Koolmees. Hij is door D66 voorgedragen om te onderzoeken welke partijen bereid zijn samen te werken in een nieuwe coalitie. Ook de andere politieke partijen vonden dat een goed idee, zo vertellen de fractieleiders in bovenstaande video.

Koolmees moet uiterlijk 11 november zijn eerste verslag afronden, waarin hij aangeeft hoe de gesprekken tot nu toe zijn verlopen. Dat verslag wordt op dezelfde dag openbaar gemaakt.

Tweede Kamer in actie

De nieuwe Tweede Kamer komt op 12 november voor het eerst in haar nieuwe samenstelling bijeen en debatteert een dag later, op 13 november, over de uitslag van de verkiezingen.

Tijdens dat debat op 13 november bespreken de fractieleiders niet alleen de verkiezingsuitslag, maar ook de bevindingen van Koolmees. Hij zal daarbij aanwezig zijn om eventuele vragen te beantwoorden. Daarna bepaalt de Kamer hoe het formatieproces verdergaat en of er mogelijk een nieuwe informateur wordt aangesteld. Diegene gaat dieper de inhoud in: wat willen partijen samen bereiken, waar liggen de verschillen, en is er een gezamenlijk programma te maken?

Als de informateur merkt dat er echt een coalitie in de maak is, kan er daarna nog een formateur komen die de laatste stap zet: het verdelen van de ministersposten en het afronden van het regeerakkoord.

Niet alle Tweede Kamerleden keren terug, omdat ze niet meer zijn herkozen of zelf wilden vertrekken. Zij krijgen op dinsdag 11 november een afscheid in de plenaire zaal.

Politiek verslaggever Hannah Warnar legde in 2023 uit hoe het formeren van een nieuw kabinet werkt in onderstaande video:

1:42

Formeren kun je leren: zo komt een nieuw kabinet tot stand