LIVEBLOG | De Jonge komt volgende week met meer informatie over vaccinaties • Kamer eist plan voor na lockdown

Nederland eindigt dit jaar en begint het nieuwe jaar alsnog in een volledige lockdown. Vijf weken is het land op slot om het aantal besmettingen terug te dringen. Volg hier het laatste nieuws over het coronavirus in Nederland. – Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op dinsdag: 6.682, dat zijn er 1.807 minder dan op maandag – Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op dinsdag: 1.430, dat zijn er 61 meer dan op maandag – Het aantal coronapatiënten op de intensive care op dinsdag: 524, dat zijn er 21 meer dan op maandag – Check hier het aantal coronabesmettingen in jouw gemeente

Update 22:50 - Burgemeester Kampen overweegt verbieden van grote gebedsbijeenkomst

Een grote gebedsbijeenkomst die voor komende zaterdagmiddag op de agenda staat in Kampen wordt mogelijk verboden door burgemeester Bort Koelewijn. De burgemeester is er naar eigen zeggen "echt ongelukkig mee" dat de landelijke organisatie Laat Ons Aanbidden voor zaterdag een bijeenkomst heeft aangekondigd in Kampen, meldt De Stentor. Organisator en aanbiddingsleider Daniël van Deutekom verwacht op basis van eerdere bijeenkomsten dat er zo’n tweehonderd mensen op af zullen komen. Ondanks die aantallen is het besmettingsgevaar in coronatijd klein, denkt hij. "In de buitenlucht is het verwaarloosbaar. We verwachten dat er geen besmettingen zullen plaatsvinden." Op basis van de Nederlandse wetgeving stelt hij dat de bijeenkomst, ondanks de lockdown, gewoon kan doorgaan. "In principe hebben wij gewoon het grondrecht, het recht om te demonstreren - dat is in principe hetzelfde als het recht op een religieuze manifestatie."

Update 22:25 - Nieuwjaarsontvangst koning voor coronahulpverleners afgelast

De kleine nieuwjaarsontvangst van koning Willem-Alexander en koningin Máxima op 12 januari af gaat niet door. Zij zouden in kleine kring betrokkenen bij de bestrijding en gevolgen van de coronapandemie ontvangen. Deze bijeenkomst is afgelast vanwege de lockdown, laat de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) weten. De bijeenkomst zou plaatsvinden op Paleis Noordeinde. Het is niet bekend of de receptie na de lockdown alsnog plaatsvindt. Eerder was al besloten de traditionele nieuwjaarsontvangsten van Willem-Alexander en Máxima af te gelasten vanwege de reguliere coronamaatregelen. Tijdens de jaarlijkse ontvangsten mogen leden van het corps diplomatique bij het koninklijk paar op bezoek komen. Daarbij gaat het om functionarissen die hun staat vertegenwoordigen, zoals ambassadeurs en consuls.

Update 21:58 - Jongen (17) vast voor oproepen tot ongeregeldheden Walcheren

De politie in Zeeland heeft een jongen van 17 jaar aangehouden die via sociale media zou hebben opgeroepen tot ongeregeldheden op Walcheren. Maandagavond was het onrustig in Vlissingen en werd onder meer zwaar vuurwerk naar het stadhuis gegooid. Onderzocht wordt of de jongen uit de gemeente Reimerswaal ook heeft opgeroepen tot deze ongeregeldheden in Vlissingen. In twee panden in de gemeente heeft de politie 22 kilo illegaal zwaar vuurwerk in beslag genomen. Dinsdag spraken politiemensen ook enkele mensen aan van wie er een aantal bij de ongeregeldheden in Vlissingen was geweest of via sociale media 'opruiend getinte berichten' had gedeeld. Het oproepen tot en samenkomen om te rellen noemt de politie verwerpelijk. We begrijpen dat deze tijd met de huidige coronamaatregelen ingewikkeld is, maar rellen en (illegaal) vuurwerk afsteken is gewoon niet te tolereren, is de boodschap van de politie. De politie vraagt ouders met hun kinderen in gesprek te gaan over rellen en vuurwerk. Behalve in Vlissingen is het de laatste tijd ook onrustig in Oost-Souburg, aldus de politie.

Update 20:33 - Code oranje geldt vanaf woensdag voor de hele wereld

Vanaf woensdag geldt voor alle landen in de wereld code oranje. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft dat dinsdag besloten vanwege de ernstige situatie met corona in Nederland. Dat betekent dat alle landen die nog op geel stonden (let op: veiligheidsrisico's) naar oranje (alleen noodzakelijke reizen) zijn gezet. Tot nu toe stonden alleen nog de Canarische Eilanden op geel, evenals de Nederlands Caribische eilanden Aruba en Bonaire. Premier Rutte kondigde tijdens het coronadebat al aan dat Aruba en Bonaire op oranje gingen.

Update 19:59 - De Jonge: begin volgende week meer informatie over vaccineren

Zorgminister Hugo de Jonge kan dinsdag nog niet zeggen wat de eerder verwachte goedkeuring van de eerste vaccins door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) gaat betekenen voor de planning van de eerste vaccinaties in Nederland. Hij wil de Tweede Kamer begin volgende week daarover informeren, zei hij tijdens het coronadebat. Volgens hem wordt er hard gewerkt om zo snel mogelijk met de vaccinaties te beginnen. Eerder zei hij dat Nederland daar "zo vroeg mogelijk in januari" mee gaat beginnen. De EMA meldde dinsdag dat het goedkeuringsbesluit waarschijnlijk op 21 december komt. Eerder ging men uit van 29 december.

Update 19:34 - Rutte: koop levensmiddelen bij speciaalzaken

Premier Mark Rutte roept mensen op gebruik te maken van de "fantastische levensmiddelenspeciaalzaken" die Nederland biedt, zo zegt hij tijdens een coronadebat op dinsdag. Dat soort zaken mag ook tijdens de lockdown openblijven. Rutte zag dat ambachtelijke levensmiddelenwinkels de afgelopen jaren "zeker en stabiel" bleven. Hij hoopt dat Nederlanders ook tijdens de lockdown gebruik zullen maken van de winkels die "Marokkaanse pannenkoekjes tot en met Italiaanse wijn" in de schappen hebben en niet alleen naar de grote supermarkten gaan. Maar een pleidooi van Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) om "zielloze allesverkopers" extra te belasten, kan niet op de steun van de premier rekenen. Rutte noemt voorbeelden van "heel kleine bedrijven die via het web mooie dingen doen". Elk eenmansbedrijfje kan volgens Rutte tegenwoordig multinational worden, en die kleine Nederlandse ondernemers die mooie producten aanbieden doen dit vaak ook via grote webwinkels.

Update 19:31 - Oranje reisadvies voor Aruba en Bonaire

Het reisadvies voor Aruba en Bonaire gaat naar oranje. Dat zei premier Mark Rutte dinsdagavond tijdens een debat over het coronavirus. Het aangescherpte reisadvies komt niet vanwege de situatie rondom corona op deze eilanden, maar vanwege de "grote problemen" in Nederland, zegt Rutte. Voor alle Nederlandse eilanden in de Cariben geldt nu code oranje.

Update 18:52 - Nederland en andere Europese landen stemmen begin vaccinaties af

Nederland, Duitsland, Frankrijk, Italië en vier andere Europese landen willen het begin van de coronavaccincampagne onderling afstemmen. De lancering zal worden gecoördineerd, zeggen de gezondheidsministers van deze landen. Ook België, Luxemburg, Spanje en Zwitserland hebben het initiatief van Italië ondertekend. Dat betekent volgens een woordvoerder van minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) niet per se dat overal tegelijk begonnen wordt met inenten. Wel gaan de landen onderling ervaringen en andere informatie uitwisselen over de vaccinaties. Ook gaan zij gezamenlijk "desinformatie" over vaccins te lijf. Daarnaast moeten er gemeenschappelijke richtlijnen komen voor het vaccineren van grenswerkers.

Update 18:41 - Rutte: pas versoepeling als effect feestdagen duidelijk is

Het kabinet wil kunnen zien welk effect de feestdagen hebben gehad op het aantal coronabesmettingen en op de ziekenhuisbezetting, voordat nagedacht wordt over versoepeling van de strenge maatregelen die maandag zijn afgekondigd. Daarom is het volgende meetmoment pas over vier weken, zegt minister-president Mark Rutte tijdens een coronadebat in de Tweede Kamer. "We hopen natuurlijk dat iedereen zich in de kersttijd en rond oud en nieuw houdt aan alle regels", aldus Rutte. Maar als dat niet zo is en het aantal besmettingen zou toenemen, dan zal dat volgens hem zo rond 12 januari inzichtelijk zijn. Veel partijen willen weten of met name de basisscholen niet toch wat eerder de deuren kunnen openen dan op 18 januari. Maar dat is "niet zo makkelijk", waarschuwt de premier alvast. Rutte hoopt dat rond 12 januari het aantal ic-opnames een dalende lijn vertoont en rond de tien per dag ligt. In dat geval zouden versoepelingen mogelijk zijn. "Maar dan moet wel alles meezitten." Het uiteindelijke doel is om het aantal ic-opnames rond de drie per dag te krijgen. Dat komt overeen met zo'n 1200 nieuwe besmettingen per dag.

Update 17:59 - Ggz vreest voor meer jongeren met mentale problemen

Meer kinderen en jongeren zullen door de nieuwe, harde lockdown mentaal in problemen komen, waarschuwt de Nederlandse ggz. "De sluiting van scholen voor de komende vijf weken is reden voor grote ongerustheid", aldus de brancheorganisatie voor de geestelijke gezondheidszorg. Volgens de ggz liet de eerste lockdown al zien dat vooral kwetsbare kinderen en jongeren hard geraakt worden als ze verstoken zijn van gewoon sociaal verkeer. "Angst, depressieve gevoelens en suïcidaliteit namen in die periode toe, kwetsbare kinderen raakten buiten beeld", aldus de organisatie. Recentelijk is er volgens de ggz een stijging te zien van mensen met onder meer eetstoornissen en complexe psychische problemen. Dat geldt niet alleen voor jongeren, maar voor alle leeftijdscategorieën. "We roepen het kabinet dringend op om in de komende weken maatregelen te treffen om er voor te zorgen dat scholen uiterlijk op 20 januari aanstaande weer veilig open kunnen, maar vooral ook open kunnen blijven", aldus de koepelorganisatie.

Update 17:50 - Kerkkoepel CIO: organiseer kerkdiensten online tijdens lockdown

Het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) roept de 31 aangesloten kerkgenootschappen op om kerkdiensten tijdens de periode van strenge lockdown digitaal te organiseren. "Als er redenen zijn om fysieke kerkdiensten te houden, met name tijdens de komende feestdagen, dan met maximaal 30 kerkgangers (exclusief 'personeel')", schrijft het CIO in een verklaring. In een brief zegt voorzitter Jaap Smit van het samenwerkingsverband van kerken "groot respect" te hebben "voor de wijze waarop in vele kerken gehoor is gegeven" aan de eerdere oproep van het CIO om diensten digitaal te organiseren en met een beperkt aantal fysiek aanwezigen. "Dat is voor velen een groot offer omdat de wekelijkse kerkdienst een belangrijk element van de geloofsbeleving is", stelt Smit. Voor gebedshuizen geldt in verband met de wettelijk geborgde godsdienstvrijheid een uitzondering op de maximale groepsgrootte. Die godsdienstvrijheid is volgens Smit "in ons land van groot belang". Tegelijkertijd wijst hij erop dat dit kerken niet ontslaat "van het nemen van hun eigen verantwoordelijkheid in het licht van de huidige coronacrisis en zich waar mogelijk solidair te verklaren met de gehele samenleving die zucht onder de beperkingen van dit moment".

Update 17:32 - 'Eerst nog stappen zetten om te kunnen vaccineren'

Als het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) acht dagen eerder het groene licht geeft voor toelating van het coronavaccin van Pfizer, betekent het niet dat GGD'en dan meteen kunnen gaan vaccineren, zegt een woordvoerster van koepelorganisatie GGD GHOR. "Het levert wel tijdswinst op, maar we moeten nog een aantal stappen zetten voordat we kunnen gaan vaccineren. En die zijn nog niet allemaal gezet als het EMA eerder komt", aldus de zegsvrouw. Hoeveel dagen precies eerder begonnen kan worden met inenten is volgens haar nog niet te zeggen. "Iedereen zet alles op alles om zo snel mogelijk verantwoord van start te gaan, maar de vaccinatie van Nederland staat of valt niet met twee of drie dagen eerder beginnen, maar wel met een veilig en zorgvuldig verloop."

Update 17:18 - Kamer eist plan van kabinet voor na lockdown op 19 januari

Partijen in de Tweede Kamer hameren erop dat het kabinet met een plan moet komen voor na 19 januari. Dan loopt in principe de harde lockdown af, en moet er een plan klaar zijn om te voorkomen dat Nederland weer te maken krijgt met een aanscherping van de coronaregels. De vaccinatiestrategie en veel meer testen moeten daarin centraal staan. "Er moet een plan komen waardoor we er weer uitkomen", zegt PvdA-voorman Lodewijk Asscher. "Een plan waar de vaccinaties een rol in spelen, waar sneltesten bij horen, maar waardoor we niet opnieuw in deze situatie terechtkomen. Dat mogen we aan dit kabinet vragen, na alles wat er gebeurd is en na negen maanden in deze crisis." "Maak het licht aan het einde van de tunnel concreet", zegt D66-fractievoorzitter Rob Jetten in het debat over de lockdown. Hij verwijst naar de uitspraak van premier Mark Rutte in diens toespraak vanuit het Torentje. 2021 moet het jaar van hoop worden, maar dat "vraagt ook om perspectief hoe we ons na de lockdown kunnen bevrijden uit deze knellende positie", zegt Jetten. "Het kabinet moet de komende vijf weken daarvoor gebruiken." Er wordt wat D66 betreft veel meer getest na de lockdown. Dit moet "onderdeel worden van het dagelijks leven", zegt Jetten. Hij wil ook weten wanneer er genoeg mensen gevaccineerd zijn om de coronaregels behoorlijk te versoepelen. "Hoe zorgen we dat dit niet nog een keer nodig is", vraagt Klaver zich af over de lockdown. Hij is weinig positief over het vooruitzicht. De testcapaciteit schiet nog flink tekort, zegt Klaver. Volgens hem zijn er misschien wel een miljoen tests per dag nodig. Ook over het vaccin zijn nog veel vragen. Hij wil weten wat het voor Nederland betekent dat de Europese toezichthouder EMA misschien aanstaande maandag het vaccin van Pfizer-BioNTech al goedkeurt. "Per wanneer gaan we dan in Nederland inenten?" Die vraag heeft ook CDA'er Pieter Heerma. De lockdown is zo ingrijpend, dat mensen uitzicht op versoepeling verdienen, vindt SP-leider Lilian Marijnissen. "Wat wij kosten wat het kost willen voorkomen is dat we deze maatregelen moeten nemen, zonder dat we het begin van een garantie hebben dat we na 19 januari goed hieruit kunnen komen. Goed het virus onder controle kunnen houden." Daarvoor is goed testbeleid nodig, zegt de socialiste. Naast preventief testen moeten de contacten van besmette personen snel in beeld zijn. "Zijn we dan, na 19 januari, in staat het bron- en contactonderzoek vol te blijven houden, ook als het aantal besmettingen misschien weer wat op gaat lopen?"

Update 17:04 - GroenLinks stelt verkiezingscongres uit wegens lockdown

Het verkiezingscongres van GroenLinks, dat zaterdag zou worden gehouden, is uitgesteld in verband met de veel strengere coronamaatregelen die het kabinet heeft afgekondigd. Het congres zou al online worden gehouden, maar kan toch niet doorgaan, meldt de partij. GroenLinks wil het congres, waar onder meer het programma voor de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart wordt besproken, in de tweede helft van januari alsnog houden. "Begin januari laten we weten wat de planning precies wordt." De partij zag zich dit voorjaar ook al genoodzaakt haar partijcongres uit te stellen, omdat medio maart wegens het coronavirus grootschalige bijeenkomsten werden verboden.

Update 16:16 - Veel meer mensen doen coronatest, wachttijd voor uitslag loopt op

De drukte in de teststraten is afgelopen week toegenomen en het duurt ook langer voordat mensen de uitslag van hun coronatest krijgen. De gemiddelde wachttijd is afgelopen week opgelopen van 34 uur tot 41 uur, zo meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat is de totale tijd die verstrijkt tussen het moment dat iemand zich online of telefonisch aanmeldt voor een test en de uitslag. De GGD'en hebben volgens het RIVM wel voldoende testcapaciteit. Ze kregen het afgelopen week een stuk drukker. Bijna 470.000 mensen lieten zich testen. Een week eerder waren dat er 340.000, een toename van 38 procent. Van de mensen die al een uitslag binnen hebben, had 12 procent een positief testresultaat. Dat is een fractie meer dan vorige week, toen 11,6 procent van de mensen die zich lieten testen het virus bij zich bleek te dragen.

Update 15:49 - Brussel laat vaccin met instemming EMA nog voor kerst toe

Als het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) maandag het eerste coronavaccin goedkeurt, laat de Europese Commissie dat nog voor Kerstmis toe. "Dat doen we binnen drie dagen", zegt een woordvoerder van de commissie. Het EMA wil op 21 december een besluit nemen over de toelating van het vaccin van Pfizer en BioNTech. De commissie moet zich er dan nog over buigen en kan daar normaliter ruim twee maanden voor nemen. Maar ditmaal zou het volgens de woordvoerder uiterlijk 24 december moeten lukken. De EU heeft het bewuste vaccin vooruitbesteld.

Update 15:32 - Ziekenhuizen behandelen bijna 2000 coronapatiënten, forse toename

Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is opnieuw fors gestegen. Ziekenhuizen behandelen momenteel 1954 patiënten vanwege een coronabesmetting. Dat is het hoogste aantal in ruim drie weken tijd. Ten opzichte van maandag is het aantal opgenomen coronapatiënten gestegen met 82, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Binnen een week is het aantal opgenomen patiënten met meer dan 300 toegenomen.

Update 15:25 - Aantal nieuwe coronagevallen fors gedaald afgelopen etmaal

Het aantal nieuwe coronagevallen is dinsdag flink afgenomen. Afgelopen etmaal zijn 6682 positieve tests geregistreerd, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat zijn er 1807 minder dan het voorgaande etmaal. Maandag ging het nog om 8496 nieuwe coronagevallen, zondag om bijna 10.000 positieve tests en zaterdag om ruim 9000. In de afgelopen zeven dagen zijn ruim 58.000 mensen positief getest, tegen ruim 43.000 de week ervoor. Het aantal sterfgevallen steeg afgelopen etmaal met 86. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen de afgelopen 24 uur zijn overleden. Zulke informatie wordt soms met wat vertraging doorgegeven. Tussen zondagochtend en maandagochtend waren 35 sterfgevallen gemeld.

Update 15:16 - Pfizer kan bij eerder groen licht voor vaccin ook eerder leveren

Als het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) al eerder het groene licht geeft voor toelating van het coronavaccin van Pfizer en BioNTech, dan kan het vaccin ook al eerder worden geleverd. Dat heeft een woordvoerder van de Nederlandse tak van farmaceut Pfizer dinsdag gezegd. "Wij wachten het definitieve commentaar van de EMA af. Maar in theorie kunnen wij leveren vanaf het moment dat er een positieve opinie is over het vaccin", aldus de zegsman. Of een mogelijk eerdere levering ook invloed heeft op het tempo van vaccinatie in Nederland, weet Pfizer niet. "Daarover gaan wij niet, maar de GGD."

Update 15:13 - Reproductiegetal coronavirus stijgt van 1 naar 1,24

Het zogeheten reproductiegetal van het coronavirus, dat aangeeft hoe snel het virus zich verspreidt, is flink toegenomen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) becijfert dit getal nu op 1,24. Het was precies 1. Een reproductiegetal van 1,24 wil zeggen dat iedere 100 mensen die het virus hebben opgelopen op hun beurt 124 anderen besmetten. Hoe hoger het getal boven de 1 komt, hoe sneller het virus zich kan verspreiden. Het RIVM houdt een onzekerheidsmarge aan van tussen de 1,21 en 1,27. Ook ligt het reproductiegetal achter op de werkelijkheid: het nieuwe cijfer geeft de situatie weer van 27 november.

Update 15:04 - Aantal coronabesmettingen steeg afgelopen week met ruim een derde

De toename van het aantal nieuwe coronabesmettingen heeft vorige week stevig doorgezet. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) registreerde de afgelopen zeven dagen in totaal 58.412 nieuwe besmettingen, 36 procent meer dan een week eerder. Vorige week meldde het RIVM 43.103 vastgestelde besmettingen, de week daarvoor waren het er 33.949. Toen was nog sprake van een daling van het aantal besmettingen, maar die is in korte tijd omgebogen in een forse toename.

Update 14:47 - EMA beslist 21 december al over toelating eerste coronavaccin

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) wil op 21 december een besluit nemen over de toelating van het eerste coronavaccin in de Europese Unie. Het bureau had tot nog toe 29 december aangehouden als uiterlijke datum voor het zwaarwegende advies over het vaccin van Pfizer en BioNTech. Dat wordt dus al voor de kerst. Het laatste woord over de toelating is aan de Europese Commissie. Als de wetenschappers die de aanvraag hebben beoordeeld groen licht geven, kan het definitieve besluit zeer snel volgen.

Update 14:32 - GGD positief over vaccinatie zorgpersoneel: 'Gaan we gewoon doen'

Als het eerste coronavaccin binnenkort wordt goedgekeurd in Europa, verwachten de GGD'en in de loop van januari 225.000 mensen uit de zorg hun eerste injectie te geven. Daar zal in totaal ongeveer drie weken voor nodig zijn. De tweede prik volgt dan drie weken later, in februari. "Dat gaan we gewoon doen", zei voorzitter André Rouvoet van GGD GHOR Nederland dinsdag in een interview met radioprogramma 1 op 1. Rouvoet benadrukt dat alles wel "zorgvuldig en veilig" moet gebeuren. Daarom noemt de voorzitter van de brancheorganisatie van gezondheidsdiensten geen precieze datum. De GGD'en hadden in eerste instantie verwacht dat ze pas rond de zomer in actie moesten komen. Naar verwachting zijn dan pas voldoende vaccins beschikbaar om miljoenen gezonde Nederlanders te vaccineren. De aanvankelijke strategie was om verpleeghuisbewoners als eerste te vaccineren, maar dat vindt de overheid bij nader inzien niet praktisch. In plaats daarvan zijn zorgmedewerkers die in verpleeghuizen en andere instellingen werken als eerste aan de beurt.

Update 14:02 - Tweede Kamer vergadert alleen als het strikt noodzakelijk is

De nieuwe lockdown beperkt ook de werkzaamheden van de Tweede Kamer. Alleen vergaderingen die strikt noodzakelijk zijn gaan door, ook met het oog op de voorbeeldfunctie van de volksvertegenwoordiging, schrijft voorzitter Khadija Arib. Premier Mark Rutte kondigde maandagavond aan dat het land tot 19 januari "op slot" gaat. In deze laatste week voor het kerstreces is na overleg met fractie- en commissievoorzitters flink in de agenda geschrapt. Er is nog wel een plenair debat toegevoegd over de nieuwe coronamaatregelen van het kabinet. Ook zetten parlementaire onderzoekscommissies hun werk gewoon voort. De Kamer komt op 12 januari weer bijeen. Ook dan worden alle vergaderingen kritisch tegen het licht gehouden, aldus Arib.

Update 13:32 - Keurmerk voor mondkapjes is klaar

Wie in een winkel een niet-medisch mondkapje koopt, kan vanaf begin volgend jaar zien of het mond-neusmasker voldoet aan alle eisen. Fabrikanten kunnen hun mondkapjes laten testen en een keurmerk krijgen. Dat certificaat, dat de afgelopen maanden is opgesteld, is nu klaar voor gebruik. Om een keurmerk te krijgen moet een mondkapje onder meer neus, mond en kin bedekken "ongeacht of de huid droog of nat is, en ook wanneer de drager zijn hoofd beweegt, lacht of praat". Verder mogen er geen plooien ontstaan waardoor de uitgeademde lucht naar buiten kan, die lucht moet door het mondkapje zelf gaan. Het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN), dat over keurmerken gaat, heeft vastgelegd waar de mondkapjes aan moeten voldoen en hoe ze moeten worden getest. Als een masker aan die voorwaarden voldoet, mag de fabrikant het keurmerk op de verpakking zetten. Onder meer de Brancheorganisatie Mode, Interieur, Tapijt en Textiel werkte mee aan het keurmerk.

Update 13:30 - 'Nieuwe lockdown weer ongekend harde klap voor toerisme'

De nieuwe harde lockdown van vijf weken in Nederland is weer een ongekend harde klap voor de toerismesector, die het al zo moeilijk heeft gehad door de coronacrisis. Dat zegt een woordvoerder van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) in een reactie op de strenge maatregelen van het kabinet om de verdere verspreiding van het virus tegen te gaan. "Het zijn heel heftige en pittige tijden voor het toerisme, maar blijkbaar is de nieuwe lockdown nodig als het gaat om gezondheid en veiligheid, wat het allerbelangrijkste is", aldus de zegsvrouw. Door de nieuwe lockdown zijn onder meer kledingwinkels, musea en concertzalen gesloten, waardoor mensen veel minder uitstapjes gaan maken naar bijvoorbeeld de grotere steden met de kerst. Ook worden vakanties naar het buitenland dringend afgeraden en moeten restaurants en bars in hotels dicht. Het NBTC zegt dat de zomer nog wel goed was voor de toeristische sector in Nederland, omdat mensen veel meer in eigen land op vakantie gingen in plaats van naar het buitenland. Maar met de nieuwe lockdown is er gelijk weer een hoop onzekerheid over de toekomst voor de branche. Volgens de woordvoerder is herstel van het toerisme sterk afhankelijk van de komst van coronavaccins.

Update 12:50 - Veel scholen niet goed voorbereid op onderwijs op afstand

Een derde van de scholen zegt niet goed voorbereid te zijn op het geven van onderwijs op afstand, stelt de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) op basis van een peiling onder de leden. "Scholen weten soms nog niet goed hoe ze lessen gaan invullen", aldus een woordvoerder. "Of ze bijvoorbeeld 's ochtends allemaal samen inloggen en dan de hele dag online lessen volgen, of alleen tegelijkertijd inloggen en daarna zelfstandig verder werken. Een andere optie is dat kinderen alleen huiswerkopdrachten krijgen." Bij de AVS zijn ongeveer 4000 schoolleiders uit het primair onderwijs en 500 uit het voorgezet onderwijs aangesloten. De vereniging heeft de peiling maandagavond uitgezet, na de bekendmaking dat de scholen de komende weken gaan sluiten. Tot dusver hebben ongeveer 1000 schoolleiders gereageerd. Uit de peiling blijkt ook dat op 58 procent van de scholen op dit moment niet alle leerlingen in het bezit zijn van een laptop of tablet voor thuisonderwijs. In totaal beschikt ongeveer een vijfde van de leerlingen nog niet over geschikte apparatuur voor onderwijs op afstand. Voor de aanschaf van extra apparatuur is overheidssteun beloofd, aldus de AVS.

Update 10:13 - Nieuw coronadebat in Tweede Kamer

De Tweede Kamer debatteert dinsdag al over de volledige lockdown die middernacht is ingegaan in Nederland. Premier Mark Rutte en ministers Hugo de Jonge (Volksgezondheid) en Tamara van Ark (Medische Zorg) moeten in de Kamer verantwoording afleggen voor de ingrijpende coronamaatregelen die nu gelden. Het kabinet maakte maandag bekend dat het land de komende vijf weken op slot gaat om de oplopende besmettingscijfer naar beneden te krijgen. Hierdoor zijn sinds dinsdag bijna alle publieke binnen- en buitenruimtes gesloten. Woensdag sluiten ook alle scholen en onderwijsinstellingen de deuren en wordt thuisonderwijs de norm. Voorafgaand aan de televisietoespraak van Rutte werden alle fractieleiders in de Tweede Kamer bijgepraat over de nieuwe maatregelen. De meeste partijen zeiden de aanscherpingen een goed idee te vinden, al was er ook kritiek over de timing van de nieuwe lockdown. Het coronadebat in de Tweede Kamer is vanaf 14.00 uur live te volgen op hartvannederland.nl en Hart van Nederland-app

Update 09:28 - 40 procent minder water verbruikt tijdens toespraak Rutte

Nederlanders zaten maandagavond massaal voor de televisie voor de toespraak van premier Mark Rutte. Dat blijkt niet alleen uit de kijkcijfers (ruim 8,4 miljoen kijkers), maar ook uit het waterverbruik tijdens de tv-speech. Volgens waterbedrijf Vitens daalde de watervraag toen met maar liefst 40 procent, een afname van 10,5 miljoen liter in een half uur. Rutte sprak Nederland om 19.00 uur toe vanuit zijn werkkamer in het Torentje. "Om 18.45 uur we er klaar voor", aldus het waterbedrijf. "Het dal was om 19.15 uur. Om 19.30 uur zaten we weer op normaal niveau." De "totale dip" duurde dus zo'n drie kwartier. In die tijd is 15 miljoen liter minder water geleverd. Het was de tweede keer dit jaar dat de minister-president zich op deze manier tot het volk wendde. De eerste keer was aan begin van de coronacrisis, op 16 maart. Toen keken ruim 7 miljoen Nederlanders naar zijn televisietoespraak. Destijds was volgens Vitens een halvering te zien in het waterverbruik.

Update 08:21 - Meer wanhopige ondernemers bellen naar 113

113 Zelfmoordpreventie, de crisislijn waar mensen met zelfmoordgedachten terechtkunnen, krijgt steeds meer meldingen en hulpvragen van ondernemers. Dat blijkt navraag door BNR. Ook mkb-organisaties, overheidsinstellingen en werkgevers melden bij 113 steeds vaker dat zij ondernemers aan de lijn krijgen die wanhopig zijn en aan zelfdoding denken, aldus de nieuwszender. De hulporganisatie maakt zich daar zorgen over en waarschuwt dat juist nu een precaire fase aanbreekt. "Er is voor heel veel ondernemers nog geen perspectief of en wanneer het beter wordt", zegt Jacqueline Regeling namens 113. Zij heeft veel contact met mkb-organisaties, zzp-clubs en overheidsinstellingen. "Ondernemers zijn gewend zelf hun problemen op te lossen", weet Regeling. "Dat deden zo ook bij de vorige crisis, de kredietcrisis." Maar nu voelen ondernemers zich volgens haar machteloos. "Ze hebben het gevoel grip op hun hele leven kwijt te raken." Heb jij hulp nodig? Praten over zelfmoordgedachten kan anoniem: bel 113 of 0800-0113 (gratis). Chatten kan ook via www.113.nl

Update 08:01 - Ruim 8,4 miljoen mensen zien coronatoespraak Rutte

Ongeveer 8,4 miljoen mensen hebben maandagavond gekeken naar de toespraak van premier Mark Rutte vanuit het Torentje. Sinds het begin van de coronacrisis wist nog niet eerder een toespraak of persconferentie zo veel kijkers te trekken, blijkt uit cijfers van de Stichting Kijkonderzoek. In de toespraak kondigde Rutte een volledige lockdown aan. De meeste mensen, 6 miljoen, keken via NPO1 naar de boodschap van de minister-president. Op RTL4 keken bijna 1,9 miljoen mensen, op SBS6 trok de boodschap van Rutte zo'n 470.000 kijkers. Bekijk hieronder de toespraak van premier Rutte terug in de extra uitzending van Hart van Nederland

Update 07:55 - 'Uitstel zorg eerste coronagolf kost 50.000 gezonde levensjaren'

Het coronavirus heeft tijdens de eerste golf grote impact gehad op de zorg in Nederland: door het uitstel van delen van de reguliere zorgzullen minimaal 50.000 gezonde levensjaren verloren gaan. Dat blijkt uit een nieuw rapport dat gezondheidsdienst RIVM heeft opgesteld in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. "Veel patiënten kregen met uitstel van afspraken en behandelingen te maken. Ook werd een deel van de afspraken afgezegd door patiënten zelf, uit angst om besmet te worden of om de zorg niet te willen belasten", aldus het RIVM. Het is voor het eerst dat de effecten van de minder geleverde zorg op de gezondheid is ingeschat. Een gezond levensjaar kan zowel door vroegtijdige sterfte als door verminderde kwaliteit van leven verloren gaan, legt de gezondheidsdienst uit. Huisarts Felix van der Wissel pleitte eerder dat het kabinet zich niet moet blindstaren op corona. "Iemand met corona mag niet meer aandacht krijgen dan iemand met kanker", zei hij daarover bij Hart van Nederland

Update 07:52 - Nieuwe weekcijfers: aantal coronagevallen loopt opnieuw snel op

Dat het aantal nieuwe coronagevallen steeds verder toeneemt, blijkt dinsdag ook uit de wekelijkse cijfers van gezondheidsdienst RIVM. In de afgelopen zeven dagen zijn waarschijnlijk ongeveer 60.000 positieve tests geregistreerd. Vorige week meldde het RIVM 43.103 besmettingen, in de week ervoor waren het er 33.949. In de zes dagen sinds de laatste update zijn 51.751 positieve tests gemeld, gemiddeld ruim 8.600 per dag. Ook het aantal sterfgevallen zou kunnen stijgen. In de afgelopen zes dagen is het overlijden van 312 coronapatiënten gemeld, gemiddeld 52 per dag. De zeven dagen ervoor steeg het aantal bevestigde coronadoden met 338, gemiddeld 48 per dag. De gezondheidsdienst meldt dinsdag ook hoeveel mensen afgelopen week in een ziekenhuis zijn opgenomen vanwege het coronavirus. Vorige week meldde het instituut 1229 opnames op de verpleegafdelingen en 179 op de intensive cares. Verder meldt het RIVM of het zogenoemde reproductiegetal is veranderd. Dat cijfer geeft aan hoe snel het virus zich verspreidt.

Update 07:47 - OMT wil negatieve test voor alle reizigers uit risicogebied

De deskundigen in het Outbreak Management Team (OMT) vragen het kabinet te verkennen of het mogelijk is om bij binnenkomst in Nederland een negatieve testuitslag verplicht te stellen voor alle reizigers vanuit oranje of rode risicogebieden. Dat zou dan gaan om zowel terugkerende Nederlanders als buitenlandse bezoekers aan Nederland. Deze negatieve PCR-testuitslag - of een (antigeen)sneltest als die gevalideerd is voor personen zonder klachten, zou niet eerder dan twee dagen voor binnenkomst in Nederland verstrekt moeten zijn, benadrukt het OMT, dat het kabinet adviseert over de bestrijding van het coronavirus. Ook moet de test door een geaccrediteerd laboratorium uitgevoerd zijn. Vanaf 15 december is zo'n negatieve test al verplicht voor niet-Europese reizigers die zijn uitgezonderd van het inreisverbod van de Europese Unie en die vanuit een risicogebied buiten de EU naar Nederland reizen. Het OMT benadrukt dat die test niet ouder dient te zijn dan 48 uur.

Update 06:30 - Deze winkels zijn vanaf nu gesloten of blijven open

De eerste dag van de volledige lockdown in Nederland is ingegaan. Premier Mark Rutte kondigde maandagavond in een toespraak vanuit het Torentje aan dat het land vijf weken "op slot gaat" om zo de oplopende besmettingscijfers weer naar beneden te krijgen. Het kabinet wil het aantal contactmomenten tussen Nederlanders tot een minimum terugbrengen en heeft daarom een aantal flink beperkende coronamaatregelen afgekondigd, die om middernacht ingingen. Een van de meest ingrijpende is het sluiten van bijna alle winkels in Nederland. Hieronder een overzicht van welke zaken dicht moeten en welke winkels open mogen blijven: - Alle niet-essentiële winkels zijn gesloten. Alleen zaken die nodig zijn voor eerste levensbehoeften blijven open. Dat zijn supermarkten en tankstations, maar ook bijvoorbeeld groenteboeren, bakkers, slagers, slijterijen en dierenwinkels. Daarnaast gaan ook weekmarkten gewoon door. Ook blijft het mogelijk om bij een buitenkraam een bloemetje of een kerstboom te halen. - Verder mogen ook drogisterijen, apotheken, opticiens en audiciens de komende weken de deuren open houden. Hetzelfde geldt voor winkels voor zorg- en welzijnshulpmiddelen. Ook wasserettes en stomerijen zijn uitgezonderd op de strenge lockdownregels. - Bovendien blijft het mogelijk om langs de bank of andere bedrijven voor zakelijke en financiële dienstverlening te gaan. Dat geldt tevens voor servicepunten voor het versturen en ophalen van brieven en postpakketten. Ook locaties en garages voor reparatie en onderhoud van spullen en (motor)voertuigen hoeven niet dicht. -  Tot slot mogen doe-het-zelf-zaken zoals bouwmarkten een loket openen voor het afhalen van bestellingen. Ook groothandels blijven tijdens de lockdown door draaien, maar wel alleen voor bedrijven.