Kun je de volle maan de schuld geven van je slechte nachtrust?

Aardig wat mensen zweren erbij: tijdens volle maan slapen ze slechter, hebben ze heftige dromen of liggen ze naar het plafond te staren. Maar is dat echt zo? Meerdere wetenschappers uit verschillende landen hebben jarenlang onderzoek gedaan naar het verband tussen de cyclus van de maan en ons slaapritme. Toch zijn de resultaten op zijn zachtst gezegd wisselend.

Al eeuwenlang zijn er verhalen over de invloed van de maan op de mens. Vooral tijdens volle maan zou je slechter slapen, beweren veel mensen. Ook de astrologie wijst naar de maan als oorzaak van een rusteloze nacht. Volgens astrologen heeft elke fase van de maan een andere energie, en zou de volle maan zorgen voor slapeloosheid. Maar klopt dat wel?

Dinsdagavond en in de nacht naar woensdag was een supermaan te zien. Jordi Huirne legt in bovenstaande video uit wat dat is.

Verschillende resultaten

Alleen de afgelopen tien jaar al zijn er meerdere wetenschappelijke studies gedaan naar het effect van de maan op slaap. Onderzoek van Martin Dresler van het Radboudumc, uitgevoerd samen met het Max Planck Institute of Psychiatry in München, laat echter zien dat er geen statistisch verband is tussen de maanstand en onze slaapkwaliteit. Ze analyseerden in 2014 de slaap van 1.265 vrijwilligers over 22.000 nachten. "Er is geen bewijs voor een effect van de maancyclus op slaap", concludeerde Dresler toen. Volgens hem kan de eerder gemelde invloed van de maan verklaard worden door publicatiebias: de neiging om alleen opvallende resultaten te publiceren.

Het is opvallend dat niet alle onderzoeken dezelfde resultaten laten zien. Zo blijkt uit een Zwitsers onderzoek uit 2013 dat proefpersonen tijdens volle maan minder melatonine aanmaakten, het hormoon dat ons slaap-waakritme regelt. Ze deden er gemiddeld vijf minuten langer over om in slaap te vallen. Een jaar later concludeerden Zweedse onderzoekers juist dat mensen 20 minuten korter sliepen tijdens volle maan. De uitkomsten zijn dus niet eenduidig.

Gebrek aan slaaphormoon of tussen onze oren?

Een veelgenoemde theorie bij onderzoeken is dat de volle maan ons wakker houdt omdat het ’s nachts lichter is, waardoor je lichaam minder melatonine aanmaakt. Dit hormoon maakt je slaperig, en een gebrek eraan zou zorgen voor een slechtere nachtrust. Maar volgens de Zweedse wetenschappers speelde licht geen rol, omdat hun proefpersonen in een donkere kamer sliepen zonder ramen.

Een andere verklaring kan zijn dat we ons slapeloosheid zelf aanpraten. Dit fenomeen, bekend als de 'selffulfilling prophecy', suggereert dat we slechter slapen omdat we verwachten dat we slechter slapen bij volle maan. Het zou dus allemaal tussen de oren kunnen zitten.

Tips om toch beter slapen bij volle maan

Hoewel de wetenschap geen hard bewijs heeft voor de invloed van de maan op onze slaap, blijft het onderwerp de gemoederen bezighouden. Sommige onderzoekers wijzen erop dat er meer onderzoek nodig is om het fenomeen te begrijpen.

Of je nu gelooft in de invloed van de maan of niet, slecht slapen kan vervelend zijn. Een simpele tip om beter te slapen tijdens volle maan is het sluiten van de (verduisterende)gordijnen, zodat het maanlicht je niet wakker houdt. Als dat niet werkt zou je ook een slaapmasker kunnen proberen. Daarnaast kan het helpen om je geen zorgen te maken over de volle maan. Want wie weet slaap je daardoor toch net wat beter.