NS in de problemen: ruim 140 miljoen euro verlies en ondermaatse stiptheid

Opnieuw een moeilijk jaar voor de Nederlandse Spoorwegen (NS). Het vervoerdersbedrijf heeft vorig jaar voor het vijfde jaar op rij verlies geleden: zo'n 141 miljoen euro. Het bedrijf kampt nog altijd met sterk stijgende kosten en verwacht zelf dat het aantal reizigers niet eerder dan in 2030 terugkeert naar het niveau van 2019. Ook wist de NS de maar nét de stiptheidseis van de overheid te halen.

De situatie verslechtert door de toegenomen werkzaamheden aan het spoor. Deze vonden vaker overdag en buiten de vakantieperiodes plaats, wat het regelen van vervangend vervoer duurder maakte. Dit kostte de NS zo’n 23 miljoen euro en leidde bovendien tot reizigersverlies. En dat terwijl reizigersgroei cruciaal is voor het bedrijf. Met een toename van slechts 4,3 procent viel die stijging dit jaar flink tegen.

De reizigers die er wél waren, vroegen in groten getale compensatie voor vertragingen. Uit de jaarcijfers blijkt namelijk dat treinreizigers vorig jaar vaker te laat arriveerden. Dat leverde het bedrijf ruim 335.000 compensatieclaims op, goed voor een kostenpost van 3,6 miljoen euro.

Als klap op de vuurpijl betaalde de NS vorig jaar zo'n 533 miljoen euro aan het ministerie en ProRail, "om überhaupt op het spoor te mogen rijden". Een schrijnende ontwikkeling, vindt NS-topman Wouter Koolmees. "Ondanks al onze inspanningen is het financieel resultaat onvoldoende voor een financieel gezond NS."

Stiptheidseis net gehaald

De NS wist maar nét te voldoen aan een belangrijke stiptheidseis van de overheid. Afgelopen jaar arriveerde 89,4 procent van de reizigers 'op tijd' – met minder dan vijf minuten vertraging. De norm was 88,9 procent. In 2023 was de punctualiteit iets beter, met een score van 89,7 procent.

Ondanks de financiële tegenvallers wist de NS wel enkele verbeteringen door te voeren. Volgens het bedrijf reden er gedurende het jaar steeds meer treinen op tijd. Langdurige snelheidsbeperkingen werden in de dienstregeling verwerkt en er vond "slim onderhoud en reparatie" plaats, waardoor er voldoende treinen beschikbaar bleven. Eerder vreesde de NS dat treinkaartjes fors duurder zouden worden om de verliezen te compenseren. Een prijsstijging van ruim 12 procent leek onvermijdelijk. Maar het kabinet schoot te hulp, waardoor tickets uiteindelijk met iets meer dan 6 procent stegen. De NS zegt nog altijd met de overheid in gesprek te zijn over een structurele oplossing, om te voorkomen dat reizigers alsnog een flinke prijsverhoging voor hun kiezen krijgen.

ANP