Rekenkamer: minister had te weinig zicht op WIA-problematiek

De minister van Sociale Zaken hield de afgelopen jaren te weinig toezicht op de problemen bij uitkeringsinstantie UWV rond de WIA. Dat blijkt uit een kritisch rapport van de Algemene Rekenkamer.

Volgens de Rekenkamer was het UWV vooral bezig met het wegwerken van achterstanden, terwijl er te weinig oog was voor hoe de uitkeringen aan arbeidsongeschikten werden vastgesteld. Daardoor kregen tienduizenden mensen te veel of juist te weinig geld. Enkele honderden kregen zelfs ten onrechte helemaal niets.

Het UWV heeft vaker fouten gemaakt als het gaat om uitkeringen. Dat zie je in onderstaande video:

2:04

Vakbond eist bij hoofdkantoor UWV uitleg over 'chaos' met uitkeringen

Systeem moet eenvoudiger

De Rekenkamer is hard over het ministerie. "Het toezicht van de minister heeft te beperkte diepgang en scherpte", staat in het rapport. Ook zou het ministerie lang niet altijd volledig zijn geïnformeerd, bijvoorbeeld over "de concretisering en duiding van risico's". Volgens de Rekenkamer ontbrak het aan vertrouwen tussen het UWV en het ministerie, vooral in "spannende situaties onder hoge politieke druk".

Het systeem waarmee de hoogte van de uitkering wordt vastgesteld, moet volgens de Rekenkamer veel eenvoudiger. Dat zou het makkelijker maken om te controleren of mensen het juiste bedrag ontvangen. De minister moet meer oog krijgen voor de financiële risico's die uitkeringsgerechtigden lopen, en mensen met een uitkering moeten meer inzicht krijgen in hoe het bedrag tot stand komt. De Rekenkamer roept de formerende partijen op om hier werk van te maken.

Deel fouten ontstond tijdens corona

Een deel van de fouten ontstond tijdens de coronacrisis. Omdat UWV-medewerkers thuis moesten werken, was er veel minder controle op elkaars werk. "Hierdoor was niet duidelijk wat de gevolgen van fouten waren voor uitkeringsgerechtigden, zijn signalen genegeerd en werden veel meer fouten gemaakt dan voorheen", aldus de Rekenkamer. Op verschillende afdelingen binnen het UWV liepen de kwaliteitscontroles sterk uiteen.

Demissionair minister Mariëlle Paul (Sociale Zaken, VVD) zegt te werken aan een eenvoudiger systeem. Op "korte termijn" komt zij met meer informatie hierover, meldt een woordvoerder.