Eerste vrouwenmoord van 2024: 'Partner vermoordt moeder van twee kinderen'

Het lijkt er op dat de eerste vrouwenmoord van 2024 een feit is: in Loenen aan de Vecht stierf op 1 januari Femke van 34 jaar oud, moeder van twee kinderen. Ze zouden nog maar pas op het adres wonen waar ze is gevonden. Haar partner (55) zou de verdachte zijn. Hij lag zwaargewond in hun tuin en is later in het ziekenhuis aangehouden. Hij zit vast in volledige beperkingen.

Femicide, het doden van vrouwen omdat zij vrouw zijn, is een maatschappelijk probleem: gemiddeld iedere 8 dagen wordt in Nederland een vrouw vermoord. De slachtoffers in 2023 heten Sanne, Esmeralda, Stien en Michel; het zijn maar een paar namen van de 41 vrouwen die afgelopen jaar in ons land zijn vermoord.

Hart van Nederland heeft de cijfers bijgehouden en van deze 41 vrouwen zijn er zeker 29 omgekomen door geweld door een partner of ex. Dat is 7 op de tien vrouwen. Méér dan voorgaande jaren, toen was het 6 op de 10.

Rode vlaggen

Vrouwenmoord door een echtgenoot, vriend of ex verloopt vrijwel altijd volgens eenzelfde patroon en kent acht verschillende fases, de zogenoemde rode vlaggen, zoals de Britse Jane Monckton Smith ze heeft benoemd.

Deze internationale expert op het gebied van partnerdoding ziet dat er sprake is van dwingende controle en het isoleren van een vrouw, die daardoor geen contact meer heeft met familie of vrienden en steeds meer in de macht komt van haar partner. Vaak wordt een vrouw vermoord als ze besluit bij haar man of vriend weg te gaan: "Als ik haar niet kan hebben, dan niemand", is de gedachte van de dader.  

Op de agenda

Het afgelopen jaar is er veel aandacht gekomen voor femicide, zoals vrouwenmoord ook wel heet. Na de lancering van de Hart van Nederland-podcast Vrouwenmoord precies een jaar geleden en 2,5 week later de brute moord bij een Zwijndrechts winkelcentrum, waarbij Michel werd doodgeschoten door haar ex-schoonzoon en haar dochter Anneke zwaargewond raakte, kwam de bekendheid met femicide in een stroomversnelling. De media, de samenleving en ook de politiek zijn wakker geschud. 

Uit onderzoek van Hart van Nederland in december 2022 bleek dat slechts 33 procent van de Nederlanders ooit had gehoord van femicide. Anderhalve maand later, begin februari 2023 kent 50 procent het woord. En het afgelopen jaar zijn Kamervragen gesteld, een speciale commissie van Justitie en Veiligheid heeft zich verdiept in het probleem en minister Franc Weerwind van dat ministerie heeft toegezegd dat femicide apart geregistreerd gaat worden, om zo beter inzicht te krijgen in de cijfers van partnerdoding. Aparte strafbaarstelling ziet de minister niet zitten. 

Podcast

In de Hart van Nederland-podcast Vrouwenmoord doen nabestaanden én vrouwen die een moordaanslag door hun (ex-)partner hebben overleefd hun verhaal. Duidelijk is, dat vrouwenmoord niet toebehoort aan een specifieke laag van de bevolking of een bepaalde leeftijd. Het kan iedere vrouw overkomen.