Burgemeesters willen verwarde mensen weren uit woonwijken: 'Beleid is mislukt'

Dagelijkse overlast in de buurt, zwaaien met messen, schieten op voorbijgangers met een pistool of kruisboog: meerdere burgemeesters zijn het zat. Zij vinden dat het beleid om verwarde mensen in gewone woonwijken te laten wonen is mislukt en eisen hulp van het Rijk. De Nederlandse ggz noemt het beleid niet mislukt, maar zegt wel dat er beter samengewerkt moet worden om incidenten te voorkomen.

De politie kreeg vorig jaar bijna 150.000 meldingen over personen met verward gedrag (ruim vierhonderd per dag). “Dit kost ons ontzettend veel tijd en energie”, zegt burgemeester Ton Heerts van Apeldoorn namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Volgens hem hoort deze groep niet thuis in gewone woonwijken en is het tijd dat de overheid strenger optreedt.

Heftige incidenten

De roep om actie klinkt na een reeks heftige incidenten. Afgelopen week raakte een jong meisje gewond in Nieuwegein, vermoedelijk door een verwarde man. In februari werd in dezelfde gemeente de 11-jarige Sohani doodgestoken. De dader stond onder toezicht, maar kreeg onvoldoende hulp. Dat leidde tot felle kritiek op de aanpak van verwarde personen.

Volgens Heerts is het nodig om de vrijheid van deze mensen ondergeschikt te maken aan de veiligheid van buurtbewoners. Maar bij de geestelijke gezondheidszorg (ggz) zijn de wachttijden lang. “We willen wel helpen, maar de middelen ontbreken”, zegt Ruth Peetoom, voorzitter van de Nederlandse ggz. Zij vindt de woorden van Heerts te hard: “Voor de overgrote meerderheid werkt ambulante zorg juist wel goed.”

'Sneller signalen herkennen en melden'

Peetoom snapt de 'hartenkreet' van de burgemeesters wel. “Die voelen zich machteloos in dit soort gevallen en willen dat er dan actie wordt ondernomen”, vertelt Peetoom verder. “Dat willen wij ook graag.”

Ook de reacties van buurtbewoners die te maken hebben met verwarde mensen begrijpt Peetoom. “We moeten de signalen van buurtbewoners sneller horen. Hoe eerder dat gebeurt, des te sneller kunnen wij ingrijpen. Op sommige plekken sturen we bijvoorbeeld bij een melding van overlast door een verward persoon niet alleen de politie, maar ook iemand van de ggz. Op die manier kunnen wij beter helpen.”

Een bijkomend probleem is het gebrek aan woonruimte in Nederland. “Dat probleem kunnen we niet alleen oplossen. Ook vanuit Den Haag moet er meer gedaan worden.”

In de gemeente Nieuwegein wordt voortaan extra kritisch gekeken naar "de wijze waarop meldingen binnenkomen en worden opgepakt", zei burgemeester Marijke van Beukering tijdens een extra raadsvergadering waarin werd stilgestaan bij het overlijden van Sohani:

1:39

Minuut stilte voor doodgestoken Sohani (11)

Ben je bezorgd over een buurtgenoot, vriend of familielid die mogelijk in een verontrustende situatie zit? Is er geen sprake van spoed, maar wil je toch je zorgen delen? Bel dan met het landelijk Meldpunt Zorgwekkend Gedrag via 0800 – 1205.