Ombudsman: gemeente Tubbergen luisterde slecht naar zorgen bewoners over asielhotel

De gemeente Tubbergen heeft onvoldoende geluisterd naar de zorgen van inwoners van het Twentse dorp Albergen, nadat zij klaagden over de geplande komst van een asielzoekersopvang. Dat oordeelt de Nationale ombudsman Reinier van Zutphen. Hij vindt dat de gemeente de klachten onbehoorlijk heeft behandeld.

De discussie over het asielzoekerscentrum in Albergen sleept al jaren. In 2022 wees het Rijk een oud hotel in het dorp aan als opvanglocatie voor asielzoekers. Het was de eerste keer dat zo'n besluit rechtstreeks vanuit Den Haag werd opgelegd. De plannen zorgden direct voor veel onrust. Kort na de aankondiging werd brand gesticht op het terrein. Burgemeester Anko Postma werd bedreigd en iemand plaatste een gps-tracker onder zijn auto.

Voor de komst van de asielzoekers kwamen boze inwoners meerdere keren in actie en voelden zich in de steek gelaten door de gemeente:

2:35

Omwonenden azc-hotel Albergen willen dat gemeente 'kleur bekent' over duur van opvang

Meerdere partijen waren bij het project betrokken: niet alleen de gemeente en het Rijk, maar ook de provincie en het opvangorgaan COA. Volgens de ombudsman raakten inwoners hierdoor het overzicht kwijt, wat de onvrede verder aanwakkerde.

Klachten

Buurtbewoners dienden klachten in bij de gemeente. Die besloot de klachten niet zelf te behandelen, maar schakelde een advocatenkantoor in. Daardoor spraken inwoners niet met wethouders of ambtenaren, maar met juristen van buitenaf. Volgens de gemeente was dat noodzakelijk, omdat bestuurders en ambtenaren werden bedreigd. Het zou ook zorgvuldiger zijn, aldus de gemeente.

De ombudsman begrijpt dat de situatie lastig was. "Maar door de keuzes die zijn gemaakt, was de gemeente tijdens de klachtbehandeling nauwelijks zichtbaar. Alleen strikt de procedures volgen is niet genoeg. De gemeente had beter moeten letten op de emoties en de impact op de betrokken inwoners. Door de gekozen aanpak voelden zij zich niet gezien."

Lees ook:

Burgemeester Tubbergen moest verhuizen na bedreigingen om asielhotel Albergen

Inwoners moesten volgens Van Zutphen te lang wachten op antwoorden. De klachten zouden binnen veertien weken afgehandeld moeten zijn, maar sommige mensen moesten meer dan negen maanden langer wachten. Sommigen wachten nog steeds.

Gebrek aan vertrouwen

Wat er in Albergen gebeurde, staat volgens de ombudsman niet op zichzelf. "Het gesprek stokt, het debat verhardt en soms slaat de onrust om in bedreigingen." Juist daarom moeten gemeenten actief werken aan het herstellen van vertrouwen, vindt Van Zutphen. Maar daarvoor is volgens hem ook "duidelijke hulp van het Rijk nodig, geen zwabberend beleid".

De gemeente Tubbergen laat weten het te betreuren dat inwoners zich niet gehoord voelden. Burgemeester Postma zegt naar aanleiding van het oordeel van de ombudsman: "Achteraf constateren we dat onze aanpak als afstandelijk kon overkomen en dat een aantal inwoners zich niet gehoord voelde. Wij willen leren van deze ervaring."