Extra miljarden naar defensie? Nederland steunt hogere NAVO-norm van 5 procent

Als het aan het demissionaire kabinet ligt, stemt Nederland in met een verhoging van de NAVO-norm naar 5 procent van de omvang van de economie. Dat heeft minister van Defensie Ruben Brekelmans (VVD) vrijdag gezegd na afloop van de ministerraad.

In een voorstel van NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte zouden lidstaten 3,5 procent van hun bbp moeten besteden aan directe defensie-uitgaven, zoals wapens, munitie en manschappen. Daarnaast zou nog eens 1,5 procent gaan naar ondersteunende zaken, zoals infrastructuur en cyberveiligheid. De plannen worden eind juni besproken tijdens de NAVO-top in Den Haag.

Steun vanuit Nederland

Op die top zal Nederland aangeven positief tegenover het voorstel te staan. "Wij hopen natuurlijk dat ook andere landen de komende tijd aangeven dat zij zich daarbij aansluiten", aldus Brekelmans. "Mijn verwachting is dat dit ook zal gebeuren."

De minister wijst op de toegenomen dreiging vanuit Rusland als reden voor deze "militaire noodzaak". Ook het feit dat de Verenigde Staten onder Donald Trump mogelijk minder vanzelfsprekende bescherming bieden, speelt een rol.

Van 2 naar 5 procent

De huidige NAVO-norm ligt op 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp), een percentage dat Nederland pas sinds kort zelf behaalt. De ophoging naar 5 procent betekent een verdubbeling van de uitgaven, wat op termijn kan neerkomen op tientallen miljarden euro's extra per jaar. Waar dat geld vandaan moet komen, is een vraag voor een volgend kabinet. "We hebben meerdere jaren om daar een antwoord op te vinden", zegt Brekelmans.

De nieuwe norm zou in 2032 in moeten gaan, al staat die datum nog niet vast. Sommige NAVO-lidstaten willen sneller, anderen pleiten juist voor uitstel om de haalbaarheid te vergroten. De uiteindelijke beslissing daarover ligt bij de 32 NAVO-landen.

Politieke onzekerheid

De financiering van deze extra uitgaven wordt volgens Brekelmans "een van de grote opgaven" van de komende kabinetsformatie. Hij hoopt dat de Tweede Kamer een meerderheid zal vormen die het kabinetsstandpunt steunt. Dat is minder zeker nu de PVV uit de formatiebesprekingen is gestapt.

ANP