Kerken lopen kerst mis: 'Met pijn in het hart besloten de deuren op slot te doen...'

Nog nooit eerder kwam het voor dat kerken de deuren gesloten hielden met kerst. Maar 2020, het jaar van corona, brengt daar verandering in. Diverse huizen van God hebben besloten niet open te gaan, of hooguit een zeer sterk aangepaste dienst aan te bieden. Kortom: kerst in de kerk is dit jaar even héél anders dan anders. Het is zondagochtend 10.30 uur, als bij de katholieke kerk in Schalkhaar de gewone viering begint. Deze week wel. De komende weken wel. Maar met kerst zullen alle kerken die onder de paraplu van Heilige Lebuinus Parochie vallen, de deuren gesloten houden. Lees ook: Koren zingen nog steeds gedwongen via videobellen: "We worden heel hard getroffen" Een livestream bieden ze natuurlijk wel aan. De Pauluskerk in het nabijgelegen Raalte houdt zelfs een walk-in. Maar een volle kerk, zoals gewoonlijk, dat zit er niet in.

Vrijwilligers

En dat valt zwaar bij de leden van de parochie die 21 kerken in Deventer en omgeving telt. Diaken Marc Brinkhuis schetst hoe het er vroeger en nu aan toegaat: "Met kerst zitten er normaal tussen de 800 en zelfs wel 1700 bezoekers in de kerk. Nu dertig. Dat gaat toch niet?" Het besluit van de kerk is vooral genomen om de vrijwilligers te ontlasten. Die hoeven dan geen deurwachter te gaan spelen en mensen naar huis te sturen. Het voorkomt ook onnodige discussies aan de deur. Lees ook: Bijbel krijgt grondige make-over: hij wordt weer Hij Lang hebben ze nog nagedacht over alternatieven. Brinkhuis: "We hebben het erover gehad om vieringen met dertig man per keer te houden. Maar dan kwamen we op een totaal van zo ongeveer negentig mensen. Met pijn in het hart hebben we besloten daarom maar de kerk dicht te doen. We moeten onze verantwoordelijkheid nemen."

Kerst in andere kerken

Een belronde langs een groot aantal ander parochies leert dat er ook zeker een aantal katholieke kerken met kerst wel open blijven, maar maximaal voor dertig personen. Nagenoeg iedereen biedt tegenwoordig een livestream aan, of geeft een ander alternatief. En ook zijn er meerdere parochies die hetzelfde radicale besluit hebben genomen als die in Deventer, zoals de acht kerken van parochie Heilige Kruis. De woordvoerder van de Rooms-Katholieke Kerk Nederland zegt dat de bisschoppen door heel het land zo veel mogelijk aanmoedigen kerst in de kerk te vieren. Uiteraard wel met inachtneming van de coronarichtlijnen. Daarnaast sporen ze de aangesloten kerken aan om iedereen te proberen te bereiken, bijvoorbeeld door middel van livestreams. Ook hebben ze zelf een platform opgericht, waarop kerkgangers kunnen bekijken wat er bij de kerken in de eigen regio te doen is. Lees ook: Naar de kerk in coronatijd? Grapperhaus belt katholieke microbioloog Arjan voor advies Maar hoe zit het bij de protestantse kerken? Navraag bij Protestantse Kerk Nederland leert dat ze daar geen cijfers bijhouden welke kerken er open of dicht zullen zijn tijdens de kerst. Wel laten ze weten dat er rond kerst zeker dingen te gebeuren staan bij de aangesloten kerken. "Uiteraard binnen de coronarichtlijnen. Dus dat betekent maximaal 30 mensen bij een kerkdienst aanwezig. Daarnaast is er heel veel creativiteit. Er worden kerstwandelingen georganiseerd en kerstfilms gemaakt. En er gebeurt heel veel online" aldus een woordvoerder van de PKN.