De Daghap: aandacht voor nierziekten op Wereldnierdag

In de rubriek De Daghap gaat Hart van Nederland op zoek naar verhalen achter speciale dagen, denk aan dagen die ergens aandacht voor vragen. Deze week: Wereldnierdag.

Bloed zuiveren, bloeddruk reguleren, waterpeil vasthouden: het zijn allemaal verschillende functies van je nieren. Het goed zorgen voor je nieren is dus van essentieel belang. Ruim 10 procent van de bevolking (1,8 miljoen mensen) kampt met een nierziekte. Om aandacht voor goede zorg voor je nieren te vragen is Wereldnierdag in het leven geroepen.

De eerste editie van Wereldnierdag werd gevierd in 2006, met maar liefst 66 deelnemende landen. Het jaar daarop deden 88 landen mee. Het is een initiatief van de Internationale Gemeenschap van Nefrologie en de Internationale Gemeenschap van Nieren Organisaties. Het voornaamste doel is het verminderen van de hoeveelheid van diagnoses.

Impact nierziekten dagelijks leven

Lydia Moerman (63) was 27 toen ze haar diagnose kreeg. Na een mislukte zwangerschap, waar ze na 25 weken gedwongen moest bevallen en haar dochtertje het vijf dagen vol heeft gehouden, kwamen de artsen erachter dat ze altijd met een schrompelnier rond heeft gelopen. Een schrompelnier heeft geen functie meer. Haar andere nier werkte toen nog maar voor 50 procent.

Hoewel ze er toen weinig van merkte, is dat nu wel anders. "Ik merk het nu erg aan mijn conditie. Bij mij schiet het snel in de benen, wat resulteert in dat als ik ga wandelen, dat het na een paar stappen voelt alsof er beton in mijn benen gegoten is en ik daarna nog een hele steile helling op moet lopen." Mentaal staat ze er nog sterk in, want ze weet dat ze alles doet wat van haar verwacht wordt. Toch is het wachten op een donor zenuwslopend voor haar.

Verschillende soorten

Een nierziekte heeft verschillende oorzaken, maar ook verschillende varianten. Zo zijn er andere ziekten die ervoor zorgen dat de nieren minder goed werken, zoals diabetes, een hoge bloeddruk of het Alport syndroom. Nieren kunnen ook uit zichzelf ziek worden. Dan krijg je bijvoorbeeld nierfilterontsteking, het nefrotisch syndroom of nierkanker.

Als er een infectie of ontstopping in de urinewegen is, kan je blaasontsteking of nierstenen krijgen. De Nierstichting benoemt verschillende oorzaken van nierziekten of nierfalen: "Nierschade ontstaat meestal door hoge bloeddruk of diabetes. Verder kunnen bepaalde medicijnen nierschade veroorzaken. Een ongezonde leefstijl heeft invloed op al je organen, dus ook op je nieren. Verminder de hoeveelheid zout in je eten om je nieren zo goed mogelijk te beschermen."

Doorbraak onderzoek

In de strijd tegen nierziekten bij kinderen is een doorbraak geweest. Met 10 miljoen euro uit het Droomfonds van de Nationale Postcode Loterij kan de Nierstichting beginnen met de ontwikkeling van baanbrekende gentherapie. Met behulp van deze gentherapie kan Kidnie, een organisatie die zich inzet tegen nierziekten bij kinderen, van 0 procent naar 25 procent kans op genezing gaan.

Nergens anders op de wereld bundelen alle kindernierartsen en biomedisch onderzoekers van één land zo intensief hun krachten om genezing van nierziekten bij kinderen mogelijk te maken. Waar de wetenschap tot voor kort nog niet ver genoeg was, staan de technieken nu op een keerpunt: het is nu mogelijk om nierziekten bij de bron aan te pakken.

Belang donors

Lydia benadrukt het belang voor donors, niet alleen voor haar, maar voor alle andere Nederlanders die zich in haar positie bevinden: "Als ik een donornier zou mogen ontvangen, zou mijn kwaliteit van leven zo omhoog schieten. Ik zou minder vermoeid zijn, hoef mijn weken niet meer vooruit te plannen, ik kan gewoon vrijer leven."

In 2024 kwamen 192 patiënten te overleden door een tekort aan donoren. Lydia: "Ik zou willen dat mensen zich meer informeren over levend een donor zijn. Ja, het is heel ingrijpend, maar denk er eens over na. Er wordt veel van je gevraagd, maar je geeft iemand die nu aan het overleven is een kans om daadwerkelijk te leven."