Zee-ijs voor onze kust en -20 graden? Dit bizarre klimaatscenario dreigt

Zee-ijs voor de Nederlandse kust en met enige regelmaat temperaturen van -20 graden behoren tot de mogelijkheden als de stroming in de Atlantische Oceaan door klimaatverandering zou afzwakken of veranderen. Onderzoekers van het KNMI en de Universiteit Utrecht komen daarop uit in een uitgebreide studie naar verschillende scenario's.

Het onderzoek draait om de Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC), de stroming waar ook de Warme Golfstroom toe behoort. Die zorgt ervoor dat het in West-Europa relatief warm is. Nederland ligt bijvoorbeeld op dezelfde hoogte als Canada, maar het klimaat is hier veel milder.

Diverse onderzoeken duiden erop dat de AMOC afzwakt, al zijn wetenschappers het niet eens over de mate waarin. Zout water dat bij Groenland afzinkt, drijft de stroming aan. "Door de toenemende hoeveelheid neerslag en door het afsmelten van de Groenlandse ijskap wordt het water in de Noord-Atlantische Oceaan steeds minder zout, en daardoor ook minder zwaar", legt het KNMI uit.

Gemiddeld 5 graden kouder

In een van de scenario's neemt de uitstoot van broeikasgassen iets af, maar is het rond het jaar 2100 wereldwijd toch nog 2,7 graden warmer dan voor het industriële tijdperk. Zonder AMOC worden grote delen van Europa "het buitenbeentje van de opwarmende aarde", omschrijft het KNMI het. In Nederland zal het dan in de winter gemiddeld ruim 5 graden kouder zijn dan nu.

Een zwakkere AMOC zorgt ook voor meer droogte en meer stormen in Europa. De zeespiegel kan bovendien sneller stijgen. "Het is duidelijk dat een verandering in de AMOC grote klimaatverschuivingen veroorzaakt", vat het KNMI samen. Het instituut zegt erbij dat het om "een eerste inschatting gaat" van de effecten. Nader onderzoek moet de risico's verder in beeld brengen.

ANP