Dakloze mensen moeten door opvangtekort overleven in ijzige kou: 'Het is niet eerlijk'

Veel dak- en thuislozen in Rotterdam vallen deze koude en natte dagen tussen wal en schip. Door de coronamaatregelen is de capaciteit van veel opvanglocaties verkleind, terwijl het aantal daklozen vanwege de aanhoudende coronacrisis juist oploopt.

"Het is echt winter, het is echt koud." Valente, de branchevereniging voor opvanglocaties, vindt meer en langere noodopvang deze winter bittere noodzaak. "De winter is altijd al een problematische periode. Maar dit jaar maakt corona het inderdaad extra lastig voor de meest kwetsbare mensen," ziet Esmé Wiegman, directeur van Valente.

Lees ook: Tijdens nieuwe lockdown loopt aantal daklozen hard op: 'Herhaling van eerder dit jaar'

De opvanglocaties hebben een lagere capaciteit door de coronamaatregelen. Ook zijn andere locaties die tijdens de eerste coronagolf nog plek boden, zoals hotels en sporthallen, nu minder beschikbaar. In Rotterdam is er een grote nachtopvang in de Maassilo, maar daar moeten de dakloze mensen er na de nacht uit. Ze moeten dan ergens anders opvang zoeken, maar dat is dus lastig in deze tijd.

"In de opvang is er een onderscheid tussen de reguliere opvang en de winteropvang," legt een woordvoerder van de gemeente uit. "De Maassilo dient als winteropvang. Dit betreft een extra nachtopvanglocatie voor specifiek de winterkouderegeling gedurende de wintermaanden. De winteropvang is een achtervangregeling op de reguliere opvang, waar ook niet-rechthebbenden (EU-migranten) veilig de nacht kunnen doorbrengen. In samenspraak met de G4 gaat de winteropvang open op het moment dat de gevoelstemperatuur onder nul graden ligt."

'Helft moet buiten overleven'

In de Maassilo hebben donderdagnacht 74 mensen geslapen, vertelt Valerie Koning, coördinator van die nachtopvang. In de Pauluskerk, waar een dagopvang is, kunnen vanwege de coronaregels echter maar dertig mensen tegelijk terecht. "Overdag heeft dus een deel van de mensen geen dak boven het hoofd. Dat is best lastig," aldus Koning. Veel dak- en thuislozen kunnen met een pasje terecht bij een dagopvang, maar een grote groep heeft zo'n pas niet. Die moeten naar onder meer de Pauluskerk.

'Het is echt koud'

De daklozen zelf lijden. "Het is echt winter, het is echt koud. Het is niet eerlijk," vindt Jerry Giovanni Boekhoudt. Ahmad Hosseini, ook dakloos, kan een paar uurtjes in de kou wel aan. "Eén of twee uur buiten is geen probleem, maar als je acht uur of negen uur buiten blijf is het moeilijk." Dakloze Dick Pletting ziet in deze wintermaanden veel andere daklozen op ijskoud beton of in een portiek bibberen. Hij snapt niet dat ze niet met meer mensen terechtkunnen bij de dagopvang. "Op zich kunnen we daar overdag heel goed blijven, maar op de een of andere manier sturen ze ons toch weer in de kou."

Lees ook: Handhavers bieden dakloos stel helpende hand op Kerstavond: 'We stonden met zijn vieren te huilen'

Moeten gemeenten meer plek vrijmaken?

Ranfar Kouwijzer, directeur van de Pauluskerk, probeert zoveel mogelijk te helpen. "Ze kunnen bij ons binnen wat eten en drinken, even warm worden. Vaak na een uurtje moeten wij ze weer vragen of ze naar buiten willen gaan, zodat ook andere mensen even naar binnen kunnen komen." De Pauluskerk en de daklozen kijken hoopvol naar de gemeente. Die zou meer opvanglocaties voor daklozen moeten regelen. Ook het Rode Kruis en branchevereniging Valente springen in de bres voor de onderkoelde daklozen in Nederland. Gemeenten moeten hun noodopvang tot april openhouden, vinden zij.

Lees ook: Rode Kruis drukt de overheid op het hart: vergeet meest kwetsbaren niet

Rotterdam houdt situatie in de gaten

In Rotterdam zijn alle reguliere opvanglocaties al 24 uur per dag open, stelt de gemeente Rotterdam. Toch zijn die niet toereikend om alle Rotterdamse daklozen een warm onderkomen te bieden, vinden de daklozen. "De gemeente monitort in samenwerking met de aanbieders of deze plekken voldoende ruimte blijven bieden aan de doelgroep buitenslapers", aldus een woordvoerder van de gemeente.

De gemeente is nog niet van plan om meer locaties openen, maar zegt wel in de gaten te houden of de huidige plekken voldoende ruimte bieden aan de 'buitenslapers'. "In verband met de huidige coronamaatregelen is de winteropvang sinds 15 december 2020 dagelijks, ofwel elke nacht, geopend. Dit geldt in ieder geval tot 19 januari. Daarna wachten we eventuele nieuwe/aangepaste maatregelen af en volgen we de richtlijnen vanuit het Rijk op."

Hart van Nederland is nu ook elke ochtend op tv! Van 6.30 tot 10.00 uur praten we je op SBS6 bij over het laatste nieuws uit Nederland en krijg je het laatste Shownieuws. Op zaterdag zijn we er van 7.00 tot 10.00 uur en op zondag van 7.00 tot 9.00 uur.