Polen roept artikel 4 NAVO-verdrag in, artikel 5 kan volgen, maar wat betekent dat?
Overig buitenlands nieuws
10 sep 2025, 18:50 - Update: 10 sep 2025, 20:32
Na de Russische droneaanval heeft Polen artikel 4 van het NAVO-verdrag ingeschakeld. De NAVO kwam woensdagochtend bijeen. Sommigen vrezen dat artikel 5 wordt ingezet. Maar wat betekenen artikel 4 en artikel 5 nu precies?
In Nieuws van de Dag bespreken defensieverslaggever Silvan Schoonhoven, oud-generaal Jeff Mac Mootry en oud-Rusland-correspondent Wierd Duk de gevolgen van het drone-incident. Dat zie je in de video bovenaan.
Artikel 4
Artikel 4, dat nu dus is geactiveerd, en artikel 5 zijn nauw met elkaar verbonden. Artikel 4 houdt in dat alle NAVO-lidstaten bijeen worden geroepen om tot een gezamenlijk besluit te komen en vervolgstappen te bespreken.
Nederland betrokken
Als NAVO-lidstaat is Nederland vanzelfsprekend betrokken bij de toepassing van artikel 4. Bovendien werd er Nederlands militair materieel ingezet bij de Poolse luchtoperatie, wat onze betrokkenheid verder vergroot. Woensdag debatteert de Tweede Kamer over de vraag of Nederland Oekraïne verder moet steunen.
Artikel 5
Artikel 5 stelt dat een aanval op één lidstaat wordt beschouwd als een aanval op alle lidstaten, maar dit artikel kan pas ingezet worden nadat eerst artikel 4 is besproken.
9/11
Artikel 5 is tot nu toe slechts één keer ingezet. op 12 september 2001, na de aanslagen van 9/11. Op verzoek van de Verenigde Staten stemde de NAVO toen in met acht concrete maatregelen om terrorisme te bestrijden. De huidige situatie is anders: dit is namelijk de eerste keer dat een NAVO-lidstaat Russische militaire objecten neerhaalt. Door de oplopende spanningen tussen Rusland en Oekraïne en tussen Rusland en de NAVO, is er nu bezorgdheid over de gevolgen van dit incident.
Weinig actie
Volgens Oekraïnedeskundige Bob Deen hoeft Nederland zich voorlopig geen directe zorgen te maken. "Dit betekent niet meteen dat wij in oorlog zijn met Rusland." Deen verwacht dat de NAVO zal reageren met een veroordeling en kritische opmerkingen, maar dat er verder weinig actie ondernomen zal worden.
Toch kan dit incident ook een test zijn van Rusland om te peilen hoe ver het kan gaan voordat de NAVO ingrijpt. Dat Poetin hiermee ‘speelt’ is zorgwekkend, maar op dit moment is er geen sprake van direct gevaar. "De grootste dreiging zit in het gebrek aan kennis over Poetins plannen."
Ontvang onze nieuwsbrief
Meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief met daarin het laatste nieuws en aanbiedingen die wijzelf of in samenwerking met onze partners organiseren. Je kunt je op ieder moment afmelden. Zie voor meer informatie de privacyverklaring.