Stress veroorzaakt enorme crisis: 'Andere levensstijl nodig'

De westerse wereld staat aan de vooravond van misschien wel de grootste crisis ooit. De oorzaak is stress. De mens als soort functioneert niet meer in de huidige samenleving, wat momenteel al desastreuze gevolgen heeft. Dat zegt Erik Matser, klinisch neuropsycholoog uit Helmond. Hij is daarbij niet terughoudend. "Als wij zo doorgaan hebben we geen atoombom nodig om onszelf volledig uit te roeien. We hebben een andere levensstijl nodig om een ramp te voorkomen." Matser: "Door onze manier van leven ontwikkelen veel mensen hersendisfuncties en krijgen daardoor hardnekkige klachten die het functioneren ernstig kunnen belemmeren. Zelfs huisartsen weten dat vaak niet." Lees ook: Nienke strijdt tegen burn-out bij jongeren Matser heeft, mede op basis van eigen bevindingen, meerdere medische publicaties over het onderwerp achter zijn naam staan. "We zijn het contact kwijt met wie we werkelijk zijn. En we weten niet meer wat we nodig hebben om gezond en energiek te blijven." Baanbrekend voor Matser, die internationale bekendheid verwierf met onderzoeken naar hersenletsel in de sport, was een lezing van kinderarts Nadine Burke uit San Francisco. "Haar bevinding was dat aanhoudende stress (‘Toxic Stress’) bij kinderen hersendisfuncties veroorzaken en veranderingen in de hersenanatomie."

Levenslange consequenties

Matser: "Mensen die gedurende hun jeugd opgroeien met aanhoudende stress ontwikkelen daadwerkelijk andere connecties in de hersenen, waarbij het angstcentrum sneller geactiveerd wordt en langdurend geactiveerd blijft. Dat gaat niet zomaar weg. De consequenties zijn vaak levenslang." Harvard Medical School toonde eveneens onlangs aan dat bij leven in een stressvolle omgeving zenuwbanen letterlijk afbreken als gevolg van de aanhoudende hoge mate van alertheid. Matser: "In onze samenleving worden te veel mensen overvoerd met informatie. Tachtig procent van mijn eigen studenten geeft aan zelfs geen dag zonder mobiele telefoon en e-mail te kunnen. De hersenen blijven continu onder hoogspanning en kunnen dat voor een deel bij tal van jonge mensen niet verwerken."

Perfectionisme is een angststoornis

Op te jonge leeftijd belangrijke keuzes moeten maken, werken onder toenemende druk, ook dat zijn zaken die rampzalige gevolgen hebben. Matser: "Perfectionisme is een dolk in de rug van jonge mensen. Let wel: perfectionisme is een angststoornis, je wordt er ziek van." Lees ook: Jongvolwassenen geestelijk uitgeput door mobiele telefoon We moeten opgroeien, ons ontwikkelen in een leven wat past bij je mentale snelheid en je eigen unieke motivationele instelling. "Vraag je zelf eens af in welke bedrijfscultuur je het best functioneert. Een boekhouder kan mislukken bij een bedrijf omdat hij niet in de cultuur past. Maar in een andere omgeving kan hij waarschijnlijk fantastisch functioneren. Waarom mislukt Bergkamp bij Inter en krijgt hij bij Arsenal een standbeeld? Hij vond de juiste omgeving." ANP