'Kabinet doof voor de geluiden in de samenleving', gaat het roer dan nu wél om?

De verkiezingsuitslagen dreunen nog keihard na in politiek Den Haag. Met de BBB als grootste partij en de coalitiepartijen die grote verliezen boeken, laat de kiezer zien dat het anders moet. Maar luistert het kabinet ook naar die oproep?

"Je kan niet anders concluderen dan dat ze behoorlijk doof zijn voor de geluiden in de samenleving", aldus politicoloog Peter van der Heiden. Dat blijkt ook wel uit het Hart van Nederland-panel onder een representatieve groep van 2.603 respondenten. Slechts 20 procent van de mensen heeft het idee dat de politiek over het algemeen oog heeft voor hun persoonlijke behoeften en belangen, 11 procent zegt dat politici voldoende weten wat er in de samenleving als geheel speelt.

Beroepspolitici

Het zijn dramatische cijfers voor een landelijke politiek die toch al niet vertrouwd wordt. De kloof tussen Den Haag en de rest van het land lijkt op die manier steeds meer te vergroten. Of is het meer een kloof tussen theoretisch en praktisch opgeleiden? De mensen met een hbo- of universitaire opleiding zonder zorgen over hun financiële situatie blijven voor een groot deel op de coalitiepartijen of partijen die sterk met de coalitie samenwerken, zoals PvdA en GroenLinks stemmen.

Van de Tweede Kamerleden is zo'n 95 procent theoretisch opgeleid, dus niet voor een specifiek beroep. Wat 66 procent van de Nederlanders betreft zou het beter werken als de politiek juist wel vooral uit mensen uit de praktijk zou bestaan, ook al kan daarmee de effectiviteit van deze politici minder worden door een gebrek aan politieke ervaring. "Er zijn zoveel dingen fout gegaan dat je de vraag kan stellen of raspolitici wel de beste optie voor ons land zijn", aldus een van de respondenten. "Ervaren beroepsarbeiders inbrengen zou daar in wel eens verandering kunnen brengen daar zij wel weten wat er onder de mensen leeft."

18 procent vindt juist dat meer theoretisch opgeleide beroepspolitici beter zijn, ook al mis je daardoor belangrijke praktijkkennis. Deze lijn verkiezen vooral stemmers van D66 en GroenLinks, stemmers van BBB, FVD, PVV en SGP willen juist vooral praktijkmensen.

"Ik denk niet dat een premier Rutte zoals ik met een paar tientjes naar de winkel gaat en denkt: 'Oh, ik heb nog 12 euro om te tanken'", de kloof is duidelijk te zien bij deze mensen:

1:45

Snapt de politiek de burger nog? 'Kabinet doof voor geluiden in de samenleving'

Sympathie voor de BBB

De wens voor meer mensen die weten wat er in de samenleving speelt is ook een van de verklaringen voor de opmars van BBB. Leider Caroline van der Plas spreekt duidelijke, nuchtere taal. "Ze zegt namens het volk te spreken", aldus Van der Heiden. Sommigen, zoals het AD, zien hierin een trucje van een 'uitgekookte parlementariër', maar deze taal heeft juist ook een verbindende waarde. Zo heeft 67 procent van de Nederlanders sympathie voor de boerenpartij, ook al hebben ze er deze week niet op gestemd. Die positieve houding wordt breed gevoeld: "Geen sympathie voor de boeren en hun wijze van protest. Wel enorm veel respect voor Caroline van der Plas", aldus een respondent.

Ook andere politici lijken door deze klap voor een andere weg te willen kiezen. "Er ligt voor mij ook een grote verantwoordelijk om daar samen met het CDA en het kabinet consequenties uit te trekken, we kunnen niet zomaar door," aldus CDA-leider Hoekstra. Volgens hem moet door de grote uitslag voor BBB anders nagedacht gaan worden over de aanpak van de stikstofcrisis.

Vertegenwoordigd door politiek?

Mogelijk helpt dit om mensen het gevoel te geven dat de politiek er ook voor hén is. "We gaan zien of sweet Caroline het waarmaakt", spreekt een van de deelnemers hun hoop uit. In ieder geval geeft de helft van de mensen aan zich nu wel vertegenwoordigd te voelen door politici. 12 procent voelt zich daarbij ook door de coalitie vertegenwoordigd, 37 procent alleen door een oppositiepartij, waaronder relatief veel BBB'ers.

Echter zegt een grote groep van 40 procent zich door geen enkele partij of politicus vertegenwoordigd te voelen. Dit zijn vooral mensen die in Drenthe, Friesland, Groningen, Noord-Holland, Flevoland en Noord-Brabant. Ook zijn mensen in de bijstand oververtegenwoordigd, met als jongeren tussen de 18 en 34 jaar.