Oppositie waardeert toon van troonrede, maar is kritisch op de inhoud van Miljoenennota

De oppositiepartijen hebben gemengd gereageerd op de troonrede. De toon van de toespraak van de koning is bij de meeste fractievoorzitters goed gevallen, maar inhoudelijk hebben ze veel aan te merken op de begroting. De regering is afhankelijk van de oppositie om de plannen door het parlement te krijgen. Zowel in de Tweede als Eerste Kamer heeft het kabinet geen meerderheid. Bij de steunpakketten en de pensioenhervorming zocht het kabinet eerder al steun bij de PvdA en GroenLinks.

PVV

PVV-leider Geert Wilders is kritisch. Hij vindt dat het kabinet "nog steeds onze eigen mensen in de steek laat". Er gaan miljarden euro's naar landen in Zuid-Europa, maar veel mensen in Nederland gaan er volgens hem op achteruit. "Het meest schokkende is dat de gewone Nederlander, die het moeilijk heeft door de crisis, niet eens wordt genoemd in de troonrede", zei Wilders in een eerste reactie. Wilders is het er niet mee eens dat het kabinet de coronasteunpakketten voor ondernemers de komende negen maanden gaat afbouwen. Volgens hem gebeurt dat veel te snel waardoor veel ondernemers en sectoren, zoals de horeca, alsnog ernstig in de knel komen. Wilders begrijpt dat de subsidies niet eeuwig kunnen duren, maar het gaat hem nu te snel. Hij wil het pakket langzamer afbouwen en ervoor zorgen dat ondernemers langer krijgen om de uitgestelde belasting te betalen. Lees ook: Troonrede koning: we moeten ons schrap zetten voor gevolgen zware economische terugslag Ook wijst hij erop dat er wel een kleine koopkrachtverbetering wordt beloofd, maar dat veel mensen er financieel op achteruitgaan, omdat de lasten omhoog gaan. Bovendien verliezen veel mensen nog hun baan, zei hij. De PVV wil de huren verlagen evenals de energierekeningen en ook het lage btw-tarief verlagen naar nul. De premier belooft al tien jaar lang koopkrachtverbetering, "maar hij geeft ze helemaal niets", aldus de leider van de grootste oppositiepartij.

GroenLinks

GroenLinks-voorman Jesse Klaver vindt dat solidariteit, waar de koning over sprak in de troonrede, ook centraal moet staan in de begroting voor het komende jaar. "Het was mooi hoe de koning ons land een hart onder de riem stak, met zijn woorden over veerkracht en solidariteit in deze crisistijd. Diezelfde solidariteit moet wat ons betreft terugkomen in de begroting: niet miljarden aan grote bedrijven geven, maar zorgpersoneel beter belonen en huren verlagen." Klaver vindt ook dat er meer aandacht moet komen voor de aanpak van de klimaatcrisis. "De koning sprak ook veel over jongeren en de nieuwe generatie. Als de regering die woorden meent dan moet er nu maximaal worden ingezet op de aanpak van de klimaatcrisis. Op daadkrachtig klimaatbeleid kunnen we niet nog langer wachten."

SP

SP-leider Lilian Marijnissen heeft in de troonrede "heel veel mooie, terechte woorden" gehoord over de publieke sector, die volgens koning Willem-Alexander "van ons allemaal" is. "Des te teleurstellender vind ik het dan ook dat het kabinet daar wat mij betreft veel te weinig in investeert." Het zorgpersoneel bijvoorbeeld "moet het doen met een applaus en een eenmalige bonus", terwijl een structurele loonsverhoging uitblijft. De SP komt later deze week tijdens de Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer opnieuw met voorstellen om daar wat aan te doen, kondigt Marijnissen alvast aan. Lees ook: Veel beveiliging en enkele oranje toeschouwers in Den Haag De SP-leider noemt het wel "ontzettend verstandig dat dit kabinet niet de fouten maakt die vorige kabinetten hebben gemaakt, om in een crisis juist te gaan bezuinigen in plaats van investeren". Maar dan moeten de investeringen wat haar betreft wel beter worden gekozen. "Linksom of rechtsom gaan de miljarden alsnog naar de bedrijven, in deze tijd kan dat echt niet."

PvdA

Voor PvdA-leider Lodewijk Asscher zijn de plannen van het kabinet voor volgend jaar onvoldoende. "De begroting is echt nog niet goed", zei hij na de troonrede. Hij wil dat het kabinet meer geld stopt in werk, woningbouw, zorg en onderwijs. Asscher maakt zich grote zorgen over een tweede besmettingsgolf. Dat de koning waarschuwde in de troonrede voor zware economische terugslag "is terecht want het aantal besmettingen loopt helemaal uit de hand". Maar hij had liever gezien hoe het kabinet de besmettingen verder wil indammen. Hij vindt de huidige toestand "bloedlink".

SGP

De SGP vindt dat realisme nodig is over de Nederlandse financiën in deze coronacrisistijd, nu de staatsschuld heel snel oploopt. "Dat legt een zware hypotheek op de toekomst, met name de jongeren die nu een baan en een huis zoeken. De geldsluis is opengezet, maar het zou goed zijn als het kabinet helder maakt wanneer die weer wordt dichtgedraaid", zegt fractievoorzitter Kees van der Staaij in reactie op de troonrede. Lees ook: Minister Hoekstra: 'Meest onzekere begroting tot nu toe' Van der Staaij vindt het goed dat we nu financieel bijspringen. "Maar ik wil dat we dat in de toekomst kunnen blijven doen. We moeten dus echt weer terug naar het oude financiële normaal. Anders gezegd: kabinet, maak van de nood geen deugd!" Eenverdieners betalen tot zes keer meer belasting dan tweeverdieners die hetzelfde inkomen hebben. Al jaren verzet de SGP zich tegen deze fiscaal stuitend oneerlijke behandeling. Het kabinet stelde bij de start in 2017 die kloof te willen verkleinen. "Helaas moet ik vaststellen dat de kloof onder dit kabinet nog steeds onaanvaardbaar groot is. En uit de cijfers in de miljoenennota en andere stukken blijkt dat vólgend jaar de kloof wéér wat dieper wordt. Dat is, gelet op wat er beloofd is, uiterst pijnlijk, vooral voor de gezinnen die het betreft", laat Van der Staaij weten. ANP/redactie