'Hairextensions in Nederland bevatten mogelijk haar van uitgebuite Oeigoeren'

Hairextensions die je koopt in Nederland kunnen afkomstig zijn uit gevangenissen en heropvoedingskampen. Een getuige vertelt aan LINDA. dat ze in een Chinees strafkamp waar Oeigoeren vast worden gehouden kaalgeschoren vrouwen zag rondlopen. Onderzoeksjournalistiekplatform Investico, LINDA. en De Groene Amsterdammer onderzochten naar aanleiding van een lading haar die in Amerika was ontdekt, of er ook haar uit de strafkampen naar Nederland wordt gebracht.

Aziatisch haar populair

Dat gebeurt inderdaad, zo blijkt uit het onderzoek. Duizenden dwangarbeiders werken in de Oeigoerse regio Xinjiang aan haarproducten. Zeker één Chinese haarfabrikant exporteerde vanuit hier de afgelopen jaren meerdere ladingen mensenhaar naar Nederland. Aziatisch mensenhaar is populair, omdat het dik, sterk en steil is. Het wordt in elke kleur geverfd, dus ook blond haar kan Aziatisch zijn. Vroeger stonden veel bewoners op het Chinese platteland hun haar af, maar tegenwoordig trekken handelaren steeds vaker naar Cambodja of Vietnam.

Heropvoedingskampen

China heeft in Xinjiang honderden 'heropvoedingskampen' gebouwd om Oeigoeren tot Chinezen 'om te vormen'. Naar schatting ruim een miljoen Oeigoeren zitten in zulke kampen. Getuigen zeggen nu dus dat daar het haar van gevangenen wordt afgeschoren. Voormalig gevangene Mihrigul Tursun getuigde in 2018 voor het Amerikaanse Congres. "Ik werd op een hoge stoel gezet. Mijn handen en voeten werden vastgeklikt. Mijn hoofd werd kaalgeschoren." Een andere vrouw die in een vrouwenkamp werkte, bevestigt de getuigenissen. "Ik zag dat de vrouwen kaalgeschoren waren", vertelt ze via de door Oeigoerse activisten opgerichte organisatie Dutch Uyghur Human Rights Foundation. Lees ook: Joke (63) wil genoegdoening na dwangarbeid als puber in klooster Almelo

'Allemaal kaalgeschoren'

Ze vroeg aan iemand die ze kende bij de politie: "Wat doen ze met de haren? Want er zitten bijna tienduizend vrouwen in dit kamp." Die politieagent antwoordde volgens haar: "Ja, ze worden allemaal kaalgeschoren." "Wat ze doen met de haren?", vervolgde de agent. "Wat denk je zelf? Ze sturen de haren naar het binnenland en maken er handel van, ze gaan pruiken maken en verkopen."

Directe connectie met Nederland

Er is volgens het onderzoek een directe connectie tussen Xinjiang en Nederlandse kopers van haarstukken, bijvoorbeeld via het Chinese bedrijf Emeda. Dat verkoopt haarstukken van menselijke wimpers tot extensions, en exporteert bijna een kwart daarvan naar Europa. De fabrikant stuurde de afgelopen vijf jaar zeker zes vrachten haarstukken naar Nederland. Als consument is lastig te achterhalen waar zulke haarproducten precies vandaan komen. Emeda heeft nog niet gereageerd op het onderzoek.

'Geen taak van douane'

Grote hairsalons zeggen tegen Hart van Nederland dat ze werken met vrijwillig gedoneerd haar. De douane laat weten geen taak te hebben als het aankomt op producten die zijn gemaakt onder dwangarbeid. Lees ook: 'Vloggen kinderarbeid? Je gaat volledig voor het welzijn van je kind' Die taakopvatting verandert pas als de douane een gerichte opdracht krijgt. Ministers Stef Blok van Buitenlandse Zaken en Sigrid Kaag van Buitenlandse Handel stellen tegen LINDA. dat bedrijven zelf verplicht zijn "maatschappelijk verantwoord" te ondernemen. Foto: Clarissa Schreiner via Unsplash