Meer kinderen overleden door wiegendood, nieuw protocol met tips moet risico verlagen

Het aantal gevallen van wiegendood neemt de laatste jaren weer toe. Jarenlang was het aantal gemiddeld 25 per jaar, maar de laatste jaren is dit toegenomen naar gemiddeld 38 per jaar. Ouders halen hun informatie steeds vaker van sociale media, waarop schattige maar onveilige slaaptips rondgaan. Denk aan baby's die op hun buik liggen, in een babynestje slapen of omringd zijn door knuffels. Deskundigen waarschuwen: het ziet er lief uit, maar het kan levensgevaarlijk zijn.

Daarom is er nu een nieuw protocol ontwikkeld voor kinderopvangen en ouders, opgesteld door BOinK (Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang) samen met experts. Het doel: meer bewustwording en duidelijke richtlijnen over hoe baby's wél veilig kunnen slapen.

Hierin staat wat wél veilig is: leg baby's op de rug, in een slaapzak en in een veilig, leeg bedje (dus géén dekbed, kussen, babynestje of grote knuffels) bij 15–20°C. Ook gelden praktische tips zoals geen mutsje in bed.

Ouders verloren hun zoontje Odin

Lillian en Patrick van de Brand weten uit eigen ervaring hoe groot het belang van veilig slapen is. Hun zoontje Odin overleed onverwachts in zijn slaap. Hij was pas vier maanden oud.

"Na de zomer zou hij naar de kinderopvang gaan. Het was een gezonde jongen, die zich goed ontwikkelde. We wisten dat hij kon rollen en zowel op zijn rug als op zijn buik kon slapen", vertelt Lillian.

Op een zaterdag ging Lillian een uurtje sporten. Haar man Patrick bleef met hun andere zoon thuis. "We dachten eerst dat Odin gewoon wat langer sliep, maar toen Patrick hem oppakte, was hij helemaal slap. Toen gingen alle alarmbellen af."

Beide ouders werken in het ziekenhuis en wisten hoe ze moesten reanimeren, maar het mocht niet baten. Odin overleed. "Je stapt een kamer binnen waar je kind gereanimeerd wordt, uren ben je bezig, en uiteindelijk hoor je dat hij niet meer te redden is. Het is een nachtmerrie", zegt Lillian.

De doodsoorzaak werd onderzocht, maar er werd niets gevonden: geen infectie, geen afwijking, geen ziekte. "Uiteindelijk kwam het besef dat ik dit niet had kunnen voorkomen. Toch wil ik andere ouders waarschuwen. Je ziet zoveel schattige foto’s op sociale media, maar een knuffel of een babynestje kan gevaarlijk zijn. Ik wil andere moeders alert maken: een veilig bedje is belangrijker dan een mooi plaatje."

Duidelijkheid en bewustwording

Volgens BOinK-woordvoerder Gjalt Jellesma is het protocol hard nodig. "Ouders nemen nog altijd informatie van sociale media over, en dat kan een tragisch einde hebben. Met dit protocol willen we duidelijkheid bieden en bewustwording creëren bij zowel ouders als kinderopvangorganisaties."

Volgens VeiligheidNL overlijdt in Nederland gemiddeld drie keer per maand een baby aan wiegendood. Dat risico is in de kinderopvang zelfs iets groter dan thuis. Het protocol moet ervoor zorgen dat baby's overal veilig kunnen slapen en dat ouders hun kind met vertrouwen achterlaten.