Bijna vermoord en toch geen bewijs: nieuw onderzoek moet wurgpoging aantonen

Bij een wurgpoging is aan de buitenkant niet altijd veel te zien, terwijl er inwendig wel veel schade is toegebracht. Om beter bewijs te verzamelen van ernstige huiselijke geweldzaken, worden daarom de komende 4 jaar duizend vrouwen, die vermoedelijk slachtoffer zijn van een wurgpoging, inwendig onderzocht.

Aankomende maandag start een pilot van de nieuwe onderzoeksmethode, waar het Openbaar Ministerie (OM), de politie, het Landelijk Onderzoeks- en Expertisebureau FMO (LOEF), en The Maastricht Forensic Institue (TMFI) in samenwerken. Met behulp van een kleine camera wordt onder andere in de keel gekeken op letsel dat normaal onopgemerkt blijft.

Snel handelen

"Bij wurgpogingen is aan de buitenkant vaak niet zo veel te zien, maar kan er inwendig wel schade zijn toegebracht. We gaan nu met deze grote pilot onderzoeken of we kunnen vaststellen dat er bij het slachtoffer inwendig letsel aanwezig is", zegt Mirjam Warnaar, landelijk officier van justitie forensische opsporing.

Ze benadrukt dat het onderzoek wel snel na het incident moet gebeuren, "omdat het letsel na korte tijd weer verdwijnt". "Met deze nieuwe werkwijze wordt het mogelijk om binnen korte tijd, bij voorkeur maximaal 48 uur nadat een slachtoffer zich bij de politie heeft gemeld, aanvullend forensisch medisch onderzoek uit te laten voeren door het LOEF."

Meld je aan voor het Hart van Nederland-panel

Wat vind jij van volle treinen, lange wachtlijsten in de zorg of kinderen die niet meer leren fietsen? En hoe ervaar jij het als je buurt verandert of als de politiek bepaalde besluiten neemt? Meld je hieronder aan voor het Hart van Nederland-panel en bepaal wat nieuws wordt!

'Het werd zwart'

Mieke* is blij dat dit onderzoek binnenkort start. Ze heeft 14 jaar lang een relatie gehad met een man die haar en haar kinderen terroriseerde, vertelt ze in de Hart van Nederland-podcast Vrouwenmoord. Uiteindelijk kwam het tot een gewelddadige climax: "Hij gooide me achterover, ging op me zitten en kneep mijn keel dicht. Steeds harder. Ik voelde mezelf wegzakken en toen werd het zwart. Ik dacht alleen nog maar: het is over en uit."

Mieke overleefde de verwurging en is weg bij de man. Ondanks dat aan de buitenkant zichtbaar was dat Miekes keel was dichtgeknepen, was dit tijdens de rechtszaak niet genoeg bewijs dat hij haar probeerde te vermoorden. "Maar met een MRI-scan en overige inwendige onderzoeken kun je verwurging wel beter vaststellen. Ik ben daar blij mee", zegt ze.

Vrouwen vaker slachtoffer

Judith van Schoonderwoerd den Bezemer, landelijk officier van justitie huiselijk geweld en seksuele misdrijven, zegt dat jaarlijks tientallen vrouwen door (partner)geweld om het leven komen. "Nog veel meer vrouwen hebben te maken met mishandeling en intieme terreur. Wurgpogingen zijn een van de belangrijkste rode vlaggen voor verdere escalatie en soms zelfs femicide."

In 2024 registreerde het Openbaar Ministerie (OM) 24 zaken van moord of doodslag waarbij het slachtoffer een vrouw was, en 49 pogingen daartoe. In totaal werden er 44 vrouwen vermoord in dat jaar. Vrouwen zijn vaker slachtoffer van dodelijk geweld door een (ex-)partner dan mannen.

Sinds vorig jaar houdt het OM specifiek bij hoeveel verdachten van geweldsmisdrijven een vrouw als slachtoffer hebben. Femicides waarbij de dader daarna zelfmoord pleegt, worden niet meegenomen in deze statistieken, omdat er dan geen strafzaak wordt gestart.

*Mieke is een gefingeerde naam. Haar echte naam is bekend bij de redactie.

Wil je praten over huiselijk geweld? Dan kan je terecht op de website van Veilig Thuis. Bellen kan gratis 24 uur per dag via het nummer 0800 - 2000. De Kindertelefoon bel je op 0800 - 0432.