Van Dale: Woord van het Jaar ‘hallucineren’ kreeg door AI plots nieuwe betekenis

Het woord 'hallucineren' is door Van Dale uitgeroepen tot het Woord van het Jaar 2025. Het woord bestaat al jaren, maar kreeg een nieuwe lading door de opkomst van kunstmatige intelligentie. De bekendmaking gebeurde op toepasselijke wijze: via een door AI gegenereerd filmpje.

Volgens hoofdredacteur Ton den Boon van De Dikke Van Dale laat dit zien hoe diep AI inmiddels is doorgedrongen in het dagelijks leven. Hij vertelt dat chatbots als ChatGPT en Gemini het woord een nieuwe betekenis hebben gegeven. "We hebben gezien dat kunstmatige intelligentie (AI) is doorgedrongen tot in de diepste vezels van de samenleving", zegt hij tegen verschillende media.

In 2021 werd ‘prikspijt’ uitgeroepen tot Woord van het Jaar, al waren er toen al twijfels over de eerlijkheid van de verkiezing. Bekijk hieronder de video:

1:46

Is verkiezing 'prikspijt' Woord van het Jaar eerlijk gegaan?

Extra betekenis

Eerder dit jaar voegde Van Dale een extra betekenis toe aan het woord. Het gaat daarbij om het ‘hallucineren’ van generatieve taalmodellen: het geven van foutieve informatie, omdat die niet op betrouwbare data is gebaseerd. Die nieuwe uitleg werd snel bekend bij het grote publiek, doordat AI-toepassingen steeds gewoner zijn geworden.

Den Boon ziet dat AI niet alleen woorden populairder maakt, maar ook de betekenis van bestaande termen verandert. Zo werd 'trainen' vroeger vooral gebruikt voor honden of soldaten, maar tegenwoordig kun je ook een taalmodel trainen. Daarnaast ontstaan er steeds meer nieuwe samenstellingen met het woord AI.

Geen publieksstemming meer

Dit jaar koos Van Dale het Woord van het Jaar zonder publieksverkiezing. Vorig jaar werd de stemming online gekaapt door actiegroepen. Volgens Den Boon is het door sociale media bijna onmogelijk geworden om een eerlijke verkiezing te houden. Daarom nam de redactie dit jaar zelf het besluit.

Lees ook:

Van Dale stopt met Woord van het Jaar-verkiezing: 'Gekaapt door verschillende actiegroepen'

Met hallucineren sluit 2025 aan op een rij woorden die typerend waren voor hun tijd: polarisatie (2024), graaiflatie (2023), klimaatklever (2022), prikspijt (2021), anderhalvemetersamenleving (2020) en boomer (2019).