Twintig jaar na Volendamse nieuwjaarsbrand zoekt overlevende Gerie antwoorden

Op zoek naar de missende puzzelstukjes. Twintig jaar na de verwoestende nieuwjaarsbrand in het Volendamse café De Hemel zoekt een van de overlevenden antwoorden in een documentaire. Gerie Smit is in de nieuwjaarsnacht van 2000 op 2001 een van de honderden feestende jongeren in café De Hemel in Volendam. Bij de brand die ontstaat, komen veertien jongeren om het leven. tweehonderd zijn ernstig gewond en voor het leven getekend. Met haar nieuwe documentaire 'Daar praten we niet meer over' gaat Gerie nu, 20 jaar later, alsnog op zoek naar antwoorden.

'Ik kom hier nooit meer weg'

"Op een gegeven moment zie ik echt een steekvlam ophoog komen," vertelt Gerie over die nacht. "Ik duik weg, val op de grond en dat is dus voor mij mazzel geweest. Ik ben in elkaar gedoken, mijn handen stonden in mijn gezicht, mijn vingers stonden in mijn voorhoofd", kan ze nog herinneren van het moment. "Op dat plekje heb ik toen ik vijftien was wel afscheid genomen van mezelf. Ik voel 'ik kom hier nooit meer weg'. Ik voelde warmte, de hitte, en toen was het stil." Als Gerie voor haar nieuwe documentaire een bezoek brengt aan 't Hemeltje, lijkt het net of op zolder de tijd heeft stilgestaan. "Bizar. Alle tafels en krukken staan er nog, er staan zelfs flessen achter de bar, een cd-installatie die gesmolten was. Heel confronterend, die dansvloer. Ik zie ons nog lopen daar, de posters aan de muur die gesmolten waren, en ik vond het eigenlijk een beetje luguber."

Voorbij herkenning verbrand

Het was die nacht totale chaos, herinnert brandweerman Jos Kras zich. Hij moet zich die bewuste avond tegen het vluchtende publiek in naar binnen werken. "Mensen schreeuwden mijn naam, smeekten om koeling en water, en of ik ze alstublieft kon helpen. Die riepen mijn naam, maar ik herkende ze niet meer, totaal voorbij herkenning verbrand." Lees ook: Vorig jaar kwamen lotgenoten van de nieuwjaarsbrand bij elkaar in Villa Pardoes: 'Verwerking is gewoon praten blijven' Gerie kwam met tientallen anderen binnenstrompelen bij café De Molen. Ze durft de barman er nu pas naar te vragen. "Geen mens wist wat ie moest doen," vertelt Kees Sier van het café. "Er zat een meisje op dat tafeltje. Ze had een bh'tje aan. Die kon niet meer praten. Ook niet gillen, helemaal niks. Die was echt ernstig verbrand." "Ik herinner me chaos en paniek," vertelt Gerie. "Ik had vooral zoiets van: 'jongens, even een verbandje erom en klaar'. Alleen mijn handen zag ik niet. Brandwonden op mijn rug en mijn armen, dat had ik niet in de gaten, het was derdegraads, dus dat voelde ik ook niet."

Geen slachtoffer

Als in het dorp de dagen erna de ene na de andere begrafenisstoet voorbij trekt, moet Gerie in het ziekenhuis vechten voor haar leven. Maar ze wil niet als slachtoffer worden gezien. "Dat heeft me wel gestoord. Ze wilde ons in een hokje stoppen van 'wij waren slachtoffer, want wij hadden iets ergs meegemaakt'. Maar deze ramp heeft het hele dorp geraakt." Voor Jos blijft de nieuwjaarsbrand iets dat hem nooit zal loslaten. Ook omdat een van de jongeren later de liefde van zijn leven blijkt. "Een van de slachtoffers die ik het pand uit gedirigeerd heb, dat is mijn latere vrouw geworden. We maken er ook wel geintjes over, en dat ik haar als in een Hollywoodfilm naar buiten droeg. Zo is het niet gegaan, maar het is gewoon een bijzonder verhaal." De documentaire is vrijdag 1 januari 2021 om 18.00 uur te zien op NH Nieuws.