Jeroen Zwaal was een verwarde man, maar is compleet hersteld en helpt nu anderen

Het aantal meldingen over verwarde personen blijft maar stijgen. In zeven jaar tijd nam het aantal meldingen toe van 44,5 duizend tot bijna honderdduizend. Volgens Jeroen Zwaal, zelf ooit een verwarde man, is er geen quick fix voor dit probleem. "Mensen worden opgelapt, maar de onderliggende problemen worden niet opgelost." Lees ook: Voor zevende jaar op rij een stijging aantal meldingen over verwarde personen Al op jonge leeftijd krijgt Zwaal zijn eerste psychose. Zijn moeder overleed op zijn vijftiende verjaardag, waardoor zijn vader alleen achter bleef. "De rouw rond de dood van mijn moeder, de zorg om en voor mijn vader en de spanning die daarbij kwam kijken, maakten mij psychotisch."

Hoe is het om verward te zijn?

Hoe zo'n psychose er voor Zwaal uitzag? "Ik leefde in zekere zin in twee werkelijkheden. Het ene moment was ik in het hier en nu. Het andere moment was ik totaal in de war. Dan kon ik spanningen niet loslaten, kon ik mijn gedachten niet stopzetten en sliep ik niet meer. Ik kreeg gekke ideeën, dacht dat iedereen me in de gaten hield. Mensen om mij heen werden bang van me, wat mij vervolgens ook weer raakte." In totaal beleefde Zwaal vijf psychoses, de laatste in 2011. "Ik ben opgenomen geweest en heb zo'n twintig tot dertig jaar medicatie gehad. Ik heb zelfs elf dagen in een isoleercel gezeten waarin ik aan mijn lot ben overgelaten. Dat alles zonder dat er naar mijn levensverhaal is gekeken." Juist dat is volgens de inmiddels niet meer verwarde man het probleem. "Mijn trauma is nooit behandeld. Mensen komen binnen, worden opgelapt, maar onderliggende problemen worden niet opgelost. Ik heb de pijn zelf moeten opzoeken, pas dan kun je herstellen. Er is geen quick fix. En dat terwijl mensen van nature pijn uit de weg gaan."

Les over psychoses uit eigen ervaring

Zwaal geeft nu als ervaringsdeskundige workshops over psychoses en verwarring. Dat doet hij onder meer met een virtual reality-ervaring. "Daardoor kom je in mijn hoofd terecht, je maakt mee hoe ik in een psychose raakte. Alles begint heel normaal, maar wordt steeds abstracter. De sfeer draait langzaam door." Bij Zwaal is de spanning definitief uit zijn lichaam, vertelt hij. "Mijn schaamte is weggegaan, ik heb vrede gesloten met wie ik ben en met mijn geschiedenis. Ik ben compleet hersteld." Al vindt zijn vrouw dat soms nog steeds lastig om daarop te vertrouwen. "Ze wist ervan en heeft het er altijd bijgenomen, maar de laatste psychose heeft haar erg belast. Ook voor haar is dit een traumatiserende ervaring geweest." Beeld ter illustratie, via Pexels