Reken je niet rijk na geven 'gouden tip': beloning zelden uitgekeerd

Voor de tot gisteren voortvluchtige crimineel Lucky, echte naam Minh Nghia V., werd eerder een bedrag van 30.000 euro uitgeloofd voor de 'gouden tip' die zou leiden tot zijn aanhouding. Afgelopen zaterdag werd de man aangehouden, dankzij een oplettende burger. Maar kan hij of zij nu rekenen op de bijschrijving van 30.000 euro op de bankrekening?

De burger in kwestie zag de voortvluchtige crimineel, belde de politie en even later werd Lucky op de Kethelbrug in Schiedam aangehouden. Hij werd gezocht sinds een schietpartij op 21 januari. Daarbij werden zijn ex-vriendin en diens 66-jarige moeder beschoten en dat kostte laatstgenoemde het leven. De ex-vriendin raakte ook gewond maar is inmiddels buiten levensgevaar.

Omdat het erop lijkt dat Lucky op basis van de melding van de oplettende burger kon worden aangehouden, is het kassa voor hem of haar. Of toch niet? Of het tipgeld, of 'beloning', zoals het Landelijk Parket dit kwalificeert, in dit geval wordt uitgekeerd, daar moet het Openbaar Ministerie zich nog over buigen. Bij het toekennen van de beloning komen namelijk "heel veel aspecten kijken", zei een woordvoerder zaterdag.

Ook de politie kon zaterdag niet zeggen of de beloning richting de tipgever gaat:

Maar hoe zit dat dan?

Er zit om te beginnen een verschil tussen tipgeld en een beloning. Tipgeld is een niet vooraf vastgesteld, of bekendgemaakt, geldbedrag. De hoogte daarvan hangt af van een aantal zaken, zoals de omvang en aard van het delict.

Tipgeld gaat meestal naar informanten, overwegend zijn dat criminelen, legde Wim de Bruin, woordvoerder van het Landelijk Parket, eerder uit aan het AD.

Beloningen

Beloningen gaan meestal naar het grote publiek. Aan welke eisen moet je voldoen om die beloning te krijgen?

Allereerst de definitie van het OM: tipgeld wordt uitgekeerd "als het gaat om essentiële informatie die 'mede' leidt tot het vinden van een verdachte of het oplossen van een zaak", zei een woordvoerder eerder tegen RTL Nieuws.

Dit is wat we tot nu toe weten over de arrestatie van Lucky:

Daarnaast worden beloningen alleen uitgekeerd als je je verhaal kan doen als getuige. "Het doel van een beloning is dat er iemand opstaat die zegt: 'Ik weet hoe het zit en kom het vertellen'," aldus De Bruin tegen het AD. "Dat kan niet anoniem, want je wordt opgeroepen als getuige. Je kunt dus niet zomaar een briefje bij ons in de bus doen met daarop je bankrekeningnummer."

Strafrechtelijke vervolging

Een beloning wordt bovendien alleen uitgekeerd als de tip in kwestie leidt tot de stafrechtelijke vervolging van een verdachte. Daarbij maakt het overigens niet uit of de verdachte uiteindelijk daadwerkelijk wordt veroordeeld.

Daarna is het de vraag of de tipgever alleen het bedrag krijgt of het moet delen. Het kan namelijk voorkomen dat meerdere mensen dezelfde tip hebben gegeven. Dan moet het geld - mits goedgekeurd - dus worden gedeeld.

Ook criminelen kunnen een beloning krijgen. Maar ze mogen dan niet zelf betrokken zijn bij de zaak.

Slechts 106.000 euro in dertien jaar

Dat het OM bepaalt dat een tipgever een beloning moet krijgen, komt zelden voor, blijkt uit gegevens van het Landelijk Parket, eind vorig jaar opgevraagd door de Volkskrant. In de afgelopen dertien jaar is in twaalf zaken slechts 106.000 euro daadwerkelijk uitgekeerd.

Er wordt gemiddeld tussen de 10.000 en 15.000 euro uitgeloofd, maar er zitten ook enorme uitschieters tussen. Zo werd er een ton uitgeloofd in de zoektocht naar topcrimineel Ridouan Taghi en diens rechterhand Saïd R. Beiden werden in het buitenland aangehouden en R. hoorde op 17 februari levenslang tegen zich eisen.

Maar het geld is nooit daadwerkelijk uitbetaald, blijkt uit de gegevens van het Landelijk Parket. Als dat wel was gebeurd, was de tipgever een ton rijker geweest, want een uitgekeerde beloning is belastingvrij.