Waarom vieren wij eigenlijk geen 'midzomer'? 'Er wordt stevig gedronken'

Het is 21 juni en dat betekent de langste dag van het jaar. Toch is de zonnewende voor de meeste Nederlanders een dag die ongemerkt voorbij gaat. Dat is heel anders in Scandinavië, waar het midzomerfeest uitbundig gevierd wordt.

Peter Vach woont al veertien jaar in de Zweedse stad Norrköping, waar hij ooit naartoe emigreerde voor de liefde. Ook voor de Nederlander is 21 juni inmiddels een belangrijke dag, net zoals voor iedere Zweed. "En we gaan door tot in de laatste uurtjes", vertelt hij aan Hart van Nederland. In deze tijd van het jaar is het slechts een paar uur donker in het gebied.

Midzomer - 'midsommar' in het Zweeds - is de bekendste feestdag in Noord-Europa. Een meer kenmerkende Scandinavische traditie dan deze is er bijna niet. "Het is vergelijkbaar met Koningsdag", legt Scandinavië-expert Henk van der Liet uit bij Hart van Nederland. De viering van de zonnewende gaat echter terug tot wel duizend jaar voor Christus.

Na de duisternis komt licht

Waarom de periode rond 21 juni zo belangrijk is in landen als Noorwegen, Zweden en Finland heeft te maken de lange donkere dagen in de winter daar. "Het is dan ook begrijpelijk dat de mensen verlangen naar warmte en licht", aldus Van der Liet. "De mensen voelen zich op dat moment weer even verbonden met de mensen en natuur om zich heen."

Je zou dus kunnen stellen dat mensen in de Scandinavische landen uit een donkere tijd komen en weer staan te springen om een nieuw begin van het seizoen, waarin de zon zich weer laat zien. "Er wordt dan ook stevig gedronken", weet de deskundige. "Want hoe noordelijker je komt, hoe zonniger het is."

Kikkerdans in traditionele kleding

Dit jaar viert Peter 'midsommar' met vrienden in een zomerhuis. "Het is een traditie dat je samen luncht, met haring, verse aardappelen en Schnaps", legt hij uit. Veel gezinnen komen op de feestdag op samen op een groot plein. "Mensen dragen traditionele kleding, zoals jurken met geel en blauw. Ze dansen dan om de meiboom die versierd is met berkenbladen."

De Nederlander heeft met zijn gezin ook jarenlang 'midsommargedanst', vertelt hij. "Ik zong met mijn kinderen vaak een van de bekende klassiekers, het kikkerlied. Daarbij hoor je dan ook te hoppen als een kikker." Peters kinderen zijn inmiddels ouder, dus de kikkerdans slaat hij deze keer over. "Maar ik ga zeker wel genieten van midsommar."

Midzomer ook in Nederland vieren?

Zou het midzomerfeest ook niet iets zijn voor ons land? Het is hier immers ook lang licht op 21 juni. "Ooit heeft Nederland het ook gevierd, maar dat is sinds de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog ongebruik gemaakt. Daarna hebben we er eigenlijk geen trek meer in gehad", weet Van der Liet.

De Scandinavië-expert ziet 'midzomer' dan ook niet snel terugkeren op de lijst van Hollande tradities. Naast dat in er Nederland een minder groot contrast is tussen de donkere en lichte dagen, heeft het volgens hem "ook onder andere te maken met een commercieel belang. Iets dat bijvoorbeeld Kerstmis of Pasen wel heeft."