Kortste dag van het jaar in aantocht, maar hierom is het 's ochtends nog lang donker

Dit weekend beleven we de kortste dag van het jaar. Zondag is het 21 december en begint de winter officieel volgens de kalender. Precies om 16.03 uur staat de zon loodrecht boven de Steenbokskeerkring. Vanaf dat moment worden de dagen bij ons weer langzaam langer. Een fijn idee in deze donkere dagen voor kerst. In de avond merk je dat al even, maar 's ochtends duurt dat nog tot 2 januari. Hoe zit dat precies?

De kortste dag is dus zondag. Dan is het aantal uren tussen zonsopkomst en zonsondergang het kleinst. Op dat moment start de winter officieel om 16.03 uur, hoewel meteorologisch gezien de winter al op 1 december begon. De zon staat dan recht boven de Steenbokskeerkring, en vanaf dat punt worden de dagen weer langer. Opvallend is dat de zon sinds 10 december al iets later ondergaat. Het gaat om seconden, maar het verschil is er wel degelijk.

Elliptische baan

De aarde staat schuin ten opzichte van haar as en draait niet overal met dezelfde snelheid om de zon. Dat komt door de elliptische baan die de aarde volgt. Daardoor staat de aarde in de winter dichter bij de zon dan in de zomer. Deze afwijking zorgt ervoor dat de zon soms een beetje 'voorloopt' of juist 'achterloopt' op onze klok. Hierdoor vallen de kortste dag, de vroegste zonsondergang en de laatste zonsopkomst niet allemaal op dezelfde datum.

Op 3 januari staan we het dichtst bij de zon: ongeveer 147 miljoen kilometer. In de zomer zijn we juist verder weg, zo'n 152 miljoen kilometer. Een verschil van maar liefst 5 miljoen kilometer.

Winterse kou met kerst

Vanaf het weekend krijgen we te maken met een oostelijke wind, en dat betekent dalende temperaturen. Tijdens de kerstdagen kan het 's nachts en in de vroege ochtend licht vriezen. Overdag blijft het kwik boven nul, dus een witte kerst zit er niet in. Toch zal het door de kou wel winters aanvoelen.