Bliksemflits en daarna donder, werkt dat trucje met 3 seconden?!

Terwijl het pijpenstelen regent zit je voor de ramen om naar het onweer te kijken. En wat doe je wanneer je vervolgens een lichtflits ziet? Van jongs af aan leren we om te tellen, want zo weet je hoe ver de bliksem is. Dit trucje gebruiken we al jaren, maar hoe werkt het precies?

Volgens meteoroloog Jules Geirnaerdt is het meer dan een simpel trucje. "Het is gewoon echt een natuurkundige regel." Hij pas het ook regelmatig toe. "Maandag nog, toen regende het hier in Zuidoost Groningen. Het onweer was best dichtbij want ik hoorde de donder binnen twee seconden."

Het dondert..

Guus Meeuwis zingt al jaren over het 'gedonder' en het' gebliksem'', maar eigenlijk zou het andersom moeten zijn. Het gedonder is een gevolg van de bliksem. Dit gebeurt in een korte tijd. De bliksem is een hele warme straal. Die warmte duwt als het ware de lucht daaromheen weg. Die klap geeft een geluidsgolf en dat is dus hetgeen wat je hoort.

..en het bliksemt

Hoe de bliksem ontstaat, dat ligt iets ingewikkelder. In een onweerswolk zitten waterdruppels en ijskristalletjes. Doordat die met elkaar botsen krijgen de ijsdeeltjes een lading, "net als met elektriciteit". Die druk neemt toe en die 'elektriciteit' moet ergens naar toe. Daardoor krijg je bliksem, "het is net als een vonk uit het stopcontact", vindt Jules.

Hoe werkt het dan?

Licht reist met een snelheid van zo'n 300.000 kilometer per seconde. "Dat is ongeveer de afstand tot de maan", volgens Geirnaerdt. Geluid is veel langzamer, geluidsgoven reizen ongeveer zo'n 340 meter per seconde. "Als je een flits ziet en drie seconden daarna de donder hoort dan was de onweer 1 km verderop." De rekensom is dan dat je het aantal seconden dat je telt gedeeld door drie kan delen. Dan weet je de afstand tussen jou en de bliksem.