Na natte januari nu lange tijd droog: boeren halen opgelucht adem

Warm is het voorlopig niet, maar de paraplu kun je thuislaten. Op een beetje (winterse) neerslag na dit weekend blijft het volgens de huidige berekeningen tot 20 februari droog in ons land. Dat is volgens Hart van Nederland-weerman Jordi Huirne goed nieuws voor de boeren die straks weer hun land willen betreden. Januari verliep namelijk nog nat, en 2024 ging zelfs de boeken in als het op twee na natste jaar ooit gemeten.

Geschreven door Jordi Huirne

De komende tijd staat ons weer in het teken van krachtige hogedrukgebieden. Storingen die wisselvalligheid brengen, worden meestal op afstand gehouden en het is rustig weer. Ook kan het in de nachten tijdens opklaringen goed afkoelen tot onder het vriespunt, en mogelijk kan volgende week weer kortstondig worden geschaatst.

Boeren zijn blij met het droge weer deze maand. Vorig jaar viel er landelijk gemiddeld 1056 millimeter neerslag, tegen 853 millimeter normaal. Alleen in 1998 (1109 mm) en 2023 (1154 mm) viel nog meer. De akkers en weilanden zijn op dit moment nog erg zompig en kunnen daardoor geen trekkers dragen. Hoe droger het voorjaar, hoe sneller boeren het land op kunnen om de akkers te bewerken en de dieren weer naar buiten te laten. In 2023 en 2024 ging dit vaak erg lastig door het aanhoudend natte weer.

Oostenwind zonder winterkou

De wind zit de komende dagen in de koude oosthoek. Toch is het slechts vrij koud voor de tijd van het jaar. In de jaren ’80 en ’90 hadden we in deze periode vaak nog koudegolven doordat de wind een tijdje uit het noorden of oosten waaide.

Door de klimaatverandering is er echter geen kou meer voorradig in de gebieden waar onze winter vandaan moet komen. De winters in Scandinavië en Rusland warmen namelijk nog veel sneller op dan in Nederland. Zo had Moskou de warmste januari uit de meetreeks, met zelfs een positieve gemiddelde temperatuur over de hele maand. Sinds de 18e eeuw was de gemiddelde temperatuur alleen in 2020 ook licht positief, met 0,08 graden. Dit jaar was het 0,14 graden, tegen -6,2 normaal. Inmiddels vriest het daar weer een beetje, maar dat is niet genoeg om de winter bij ons te krijgen.

Tijdelijk meer bewolking

Strenge vorst en ijsdagen hoeven we dus niet te verwachten, maar de lucht wordt wel steeds droger. Na een aantal schitterende dagen valt het woensdag in het midden, zuiden en oosten tegen met mist en lage bewolking bij een graad of 5. In het noorden en westen schijnt de zon juist en kan het plaatselijk 10 graden worden. Donderdag verandert er weinig, al zullen de opklaringen iets zuidelijker komen en is het iets kouder. Ook in het midden van het land breekt dan de zon door.

Terwijl het woensdag en donderdag nog rustig is, steekt vrijdag een waterkoude oostenwind op, windkracht 5. Aan zee kan het zelfs hard waaien met windkracht 7. Het wordt niet warmer dan een graad of 3, maar het voelt aan alsof het een paar graden vriest. Door een zwakke storing raakt het bewolkt en kan er in het zuiden wat lichte regen of natte sneeuw vallen.

In het weekend wisselen wolkenvelden en zonnige momenten elkaar af. Vooral zaterdag is er nog kans op een buitje. De koude oostenwind neemt in kracht af en het wordt een graad of 6. In de nachten ligt de temperatuur rond het vriespunt.

Koud en droog

Na het weekend waait de wind de hele week nog uit de koude oosthoek. Geleidelijk wordt het steeds zonniger. Overdag wordt het een graad of 5, maar de nachten zijn ijskoud met lichte tot matige vorst. In de loop van de week koelt het af tot -3 tot -8 graden. Het is dan ook niet uitgesloten dat er op beschutte ijsbaantjes in de vroege ochtend weer kan worden geschaatst.