Meteoroloog Jordi
11 jan 2025, 11:01
Zojuist kwam de temperatuur in De Bilt boven het vriespunt uit, en dit is alweer de 756ste dag op rij. Op 17 december 2022 bleef de temperatuur bij het KNMI voor het laatst de hele dag onder nul, een zogenaamde officiële ijsdag. In 125 jaar metingen was deze periode zonder ijsdagen niet eerder zo lang. Volgens Hart van Nederland-weerman Jordi Huirne komt dit door de klimaatverandering.
Af en toe komt het in De Bilt voor dat er een winter zonder ijsdagen is. In de vorige eeuw gebeurde dit in de milde winters van 1910, 1952, 1975 en 1989. Rondom de winter van 1975 kwam het van 3 januari 1974 tot en met 27 januari 1976 tot een periode van 755 dagen zonder ook maar één ijsdag.
Door de opwarming van de aarde worden dit soort winters zonder koude winterdagen steeds normaler. Zo kwamen er deze eeuw in de jaren 2000, 2007, 2014, 2016, 2020, 2022 en 2024 geen ijsdagen voor in De Bilt. Dit betekent 4 jaren in de hele vorige eeuw tegenover 7 jaren (van de 24 jaren) in de huidige eeuw.
Inmiddels is een recordlange reeks zonder ijsdagen gaande. Omdat de temperatuur ook de komende dagen boven het vriespunt uitkomt in De Bilt, wordt het record dag na dag verbroken. Mocht het de rest van de winter ook niet lukken, dan is dat helemaal uniek: niet eerder kwam het tot twee winters op rij zonder ijsdagen in De Bilt.
Ben jij fan van de website van Hart van Nederland en wil je die standaard op het startscherm van je telefoon? Dat kan! Op deze manier download je Hart van Nederland op iOS of Android en heb je altijd een icoontje op je startscherm staan, net als andere nieuwsapps.
Voor sterk natuurijs is niet alleen strenge vorst een must, ook ijsdagen zijn belangrijk. Door het opwarmende klimaat vriest het steeds minder vaak streng, en dooit het steeds makkelijker. Dat is ook de reden dat we steeds minder vaak kunnen schaatsen.
In december 2022 bleef de temperatuur een paar dagen onder het vriespunt, en waren de nachten koud genoeg voor het ontstaan van een laagje ijs. Op verschillende plekken kon er worden geschaatst op schaatsbaantjes. De laatste keer echt natuurijs dateert alweer uit 2021, toen het in De Bilt 7 dagen op rij vroor. 's Nachts kwam het soms tot strenge vorst. Op de valreep van deze regionale koudegolf kon op grote schaal worden geschaatst.
In de vorige eeuw hadden we vrijwel elke winter minstens een schaatsperiode op natuurijs. Tegenwoordig moeten we er gemiddeld 4 jaar op wachten.
Gemiddeld telt een winter in De Bilt 6 ijsdagen. Dit is het gemiddelde van het huidige klimaat, dus gezien over de periode 1991-2020. Tussen 1961 en 1990 was dit gemiddelde nog 11 ijsdagen, en halverwege de vorige eeuw was dat 14. De eerste officiële ijsdag valt ook steeds later. De huidige eerste datum is 27 december, terwijl dat 30 jaar geleden nog 10 dagen eerder was.
De winter van 1947 had de meeste ijsdagen: maar liefst 49. In Den Helder bleef het toen op 59 dagen vriezen, en in het Drentse Eelde op maar liefst 61 dagen! Zoiets is in het huidige klimaat niet meer voor te stellen.
Ja, ik wil graag wekelijks de nieuwsbrief van Hart van Nederland ontvangen met daarin het laatste nieuws en aanbiedingen die wijzelf of in samenwerking met onze partners organiseren.
Meld je aan om wekelijks onze nieuwsbrief te ontvangen. Je kan je altijd uitschrijven. Persoonsgegevens worden verwerkt in overeenstemming met de Privacyverklaring van Talpa Network.
Deel dit artikel
Ja, ik wil graag wekelijks de nieuwsbrief van Hart van Nederland ontvangen met daarin het laatste nieuws en aanbiedingen die wijzelf of in samenwerking met onze partners organiseren.
Meld je aan om wekelijks onze nieuwsbrief te ontvangen. Je kan je altijd uitschrijven. Persoonsgegevens worden verwerkt in overeenstemming met de Privacyverklaring van Talpa Network.