Zijn dit de slechtste Olympische Spelen voor Nederland tot nu toe?

De verwachtingen van de Nederlandse ploeg op de Olympische Spelen in Tokio waren torenhoog: volgens voorspellingen zou de medailleoogst historisch worden. Maar op de vierde dag likt TeamNL vooral zijn wonden, worden teleurstellingen verwerkt en zitten atleten opgesloten in het quarantainehotel.

Maar liefs 48 medailles zouden 'we' volgens databureau Gracenote behalen, waarvan zestien gouden plakken. Een verpulvering van het huidige record uit 2000: op de Spelen in Sydney verzamelden de Nederlandse atleten toen 25 medailles bij elkaar, waaronder twaalf keer het hoogte eremetaal.

Zo rap gaat het deze keer nog niet. Op dag 4 van de Spelen in Tokio staat de teller op drie medailles, allen zilver. Nederland is daarmee inmiddels gezakt naar de 31ste plek op de medaillespiegel en staat TeamNL onder landen als Kosovo en Bermuda. Ter vergelijking: vijf jaar geleden eindigde ons land als uiteindelijk elfde.

Verloren van amateur

Een van de zilveren medailles heeft zelfs een donkere keerzijde. Wielrenster Annemiek van Vleuten kwam zondag juichend over de streep bij de wegwedstrijd. Wat ze alleen niet wist, was dat de Oostenrijkse Anna Kiesenhofer al een paar minuten eerder was gefinisht en er dus al met het goud vandoor was gegaan.

De Nederlandse wielrensters hadden tijdens de race niet door dat de onbekende semi-prof nog met een flinke voorsprong voor het peloton uit fietste. De vrouwenploeg, met misschien wel vier topfavorieten aan de start, bleef uiteindelijk dus zitten met slechts één plak.

Plank misgeslagen

Een andere wielrenner greep door een foutje zelfs helemaal naast de prijzen. Mathieu van der Poel, kandidaat voor goud op de mountainbike, moest na een val opgeven. Na afloop bleek dat het fietstalent zich had verkeken op de zogeheten Sakura Drop, een niet al te lastige jump in het parcours.

Tijdens de trainingen lag er achter het punt waar de fiets loskomt van de grond een plankje voor als mountainbikers niet ver genoeg springen. Van der Poel had in de eindstrijd gerekend op dat plankje en nam als enige geen extra vaart voor een sprong. De gevolgen zijn inmiddels bekend: hij kwam zwaar ten val en moest afstappen.

Roemloos einde

En dan is er turner Epke Zonderland. Hij beëindigde afgelopen zaterdag zijn glansrijke carrière op een atypische manier. Met maanden van gezondheidsklachten achter de rug was het in Tokio hopen op een wonder, maar deze bleef uit. De olympisch kampioen van 2012 wist zich deze keer niet eens te plaatsen voor de finale op de rekstok.

In het tennis ging de loopbaan van Kiki Bertens maandag in het land van de rijzende zon als een nachtkaars uit. In het enkelspel lag ze er in de eerste ronde al uit, bij het dubbelen kwam ze samen met Demi Schuurs één ronde verder. Bertens had voor het toernooi al aangekondigd om na de Spelen te stoppen, dus is haar profcarrière nu plots ten einde.

Corona-uitbraak

Daarna kwam ook nog het nieuws binnen dat haar mannelijke collega Jean-Julie Rojer positief had getest op corona. De tennisser is verre van het enige Nederlandse geval op de Spelen. Inmiddels zitten er zes landgenoten opgesloten in het quarantainehotel. De oorzaak van al die besmettingen zou wel eens kunnen liggen bij de inmiddels beruchte vlucht KL861.

Tientallen sporters en begeleiders vlogen zaterdag 17 juli met de vlucht van Amsterdam naar Tokio. Vijf van hen, naast Rojer ook skateboardster Candy Jacobs, taekwondoka Reshmie Oogink, skiffeur Finn Florijn en een staflid van de roeiploeg testten in de dagen erna positief op het virus.

Waar en door wie besmet?

Technisch directeur Maurits Hendriks van NOC*NSF benadrukt echter dat er meer momenten en plekken zijn waar de besmettingen plaatsgevonden kunnen hebben. "Op Schiphol, bij aankomst op de volle luchthaven Narita, in het vervoer naar Tokio en vervolgens in het olympisch dorp zelf."

De sportbestuurder noemt het "heel riskant" om de conclusie te trekken dat de overdracht van het virus op vlucht KL861 heeft plaatsgevonden. "Het heeft ook niet onze focus om te achterhalen waar het gebeurd is, wij willen blijven zorgen voor sportprestaties", zei hij op een speciale persconferentie.

Blessures in TeamNL

En dan is er ook nog het blessureleed dat TeamNL in Tokio teistert. Zo blesseerde BMX'er Niek Kimmann zich maandag nog op zeer ongelukkige wijze. De wereldkampioen van 2015 botste tijdens een training met hoge snelheid op een overstekende official. Enkele dagen voor zijn olympische debuut liep hij daarbij een scheurtje in een knieschijf op.

Voor Oranje Leeuwin Sherida Spitse waren de Spelen zelfs al voor de openingsceremonie voorbij. De recordinternational liep op een training in Japan een nare knieblessure op. Haar team heeft zich dinsdag wel als beste van de poule geplaatst voor de volgende ronde, waarin wereldkampioen Verenigde Staten de tegenstander zal zijn.

Hoe nu verder?

Het goede nieuws voor de Nederlandse sporters en supporters is dat er nog een hoop medailles te verdelen zijn. De Olympische Spelen duren nog tot en met zondag 8 augustus. Door de coronacrisis komen de volgende Spelen er bovendien ook al relatief snel weer aan: al over drie jaar verplaatst het mondiale sportspektakel naar de Franse hoofdstad Parijs.

Hart van Nederland/ANP