Minister Klever bezuinigt fors op ontwikkelingshulp: 'Nederland op één'

Minister Reinette Klever (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp) gaat hard ingrijpen in het Nederlandse ontwikkelingsbeleid. In een interview met De Telegraaf kondigt ze aan 2,4 miljard euro te bezuinigen. “De belangen van Nederland moeten weer voorop komen te staan,” zegt ze. Volgens haar is de hulp nu te versnipperd en bureaucratisch, en moet er een compleet nieuwe aanpak komen.

De minister wil dat Nederland ook zelf baat heeft bij de ontwikkelingshulp. Zo moet het bedrijfsleven meer profiteren van investeringen en wordt hulp ingezet om migratiedeals te sluiten. “Heel transactioneel, die methode ga ik ook inzetten in Nederland,” aldus Klever. Ze noemt de VS en Italië als voorbeelden van landen die deze aanpak succesvol hanteren.

Stoppen met meerdere projecten

Een aantal thema’s verdwijnt volledig uit de ontwikkelingsagenda. “We stoppen met projecten rond vrouwenrechten, gendergelijkheid, beroeps- en hoger onderwijs, en sport en cultuur,” zegt de minister. Ook de inspanningen op het gebied van klimaat, maatschappelijke organisaties en internationale samenwerking worden teruggeschroefd.

Klever stelt dat er een half miljard euro minder naar onderwijs gaat en dat maatschappelijke organisaties een miljard euro minder krijgen. “Ook de klimaatbudgetten worden met enkele honderden miljoenen verlaagd,” voegt ze toe. Daarnaast halveert Nederland de bijdragen aan VN-organisaties zoals UNICEF en UNDP.

Scherpe keuzes

Het Nederlands belang ligt volgens haar bij handel, veiligheid en migratie. Daarbij gaat ze zich vooral richten op onderwerpen waar Nederland goed in is: watermanagement, voedselzekerheid en gezondheidszorg. "Hier liggen ook grote kansen voor ons bedrijfsleven."

"We maken scherpe keuzes, doen alleen nog wat we goed kunnen en werken zoveel mogelijk met Nederlandse bedrijven", aldus Klever. Ze wil onder meer kijken of landen die hulp krijgen niet verplicht kunnen worden geld in Nederland te besteden (de zogenoemde gebonden hulp).

Hulp wordt geconcentreerd op drie regio's rond Europa: West-Afrika, Noord-Afrika, en de Hoorn van Afrika en het Midden-Oosten. "Deze regio's zijn belangrijk, omdat 80 procent van alle conflicten hier plaatsvindt." Bovendien lopen hier meerdere drugs- en migratieroutes naar Europa.

Om migratie te voorkomen wil ze meer inzetten op opvang in de regio en meer migratiesamenwerking met de bovengenoemde regio's. Daarbij gaat ze hulp "duidelijker koppelen" aan andere afspraken. Dat kan betekenen dat hulp wordt ingehouden als landen bijvoorbeeld niet meewerken aan terugkeer van afgewezen asielzoekers.

De lijn om minder landen te helpen was al door haar voorgangers ingezet. Onder haar voorganger Liesje Schreinemacher werd ook al gekeken hoe het Nederlandse bedrijfsleven meer voordeel zou kunnen hebben van ontwikkelingshulp.

ANP