Vrees voor Afghanen in Nederland? Ze integreren beter dan vluchtelingen uit andere landen

Nederland heeft de afgelopen week al zo'n 1800 Afghanen overgevlogen en in veiligheid gebracht in Nederland. Dat zorgt voor argwaan bij veel landgenoten zo bleek dinsdag, maar volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn Afghanen die de afgelopen jaren naar Nederland kwamen juist best goed geïntegreerd.

Een grote meerderheid van 82 procent van de Nederlanders is bang dat er tussen de Afghanen die hierheen komen ook extremisten zitten, bleek dinsdag uit onderzoek van Hart van Nederland. Slechts 43 procent van de mensen vindt het goed dat we Afghanen naar Nederland halen. Toch blijkt uit de cijfers dat Afghanen vaker aan het werk zijn dan vluchtelingen uit andere landen. Ook hebben ze veelal een Westerse blik.

De angst voor wat we binnen halen werd dinsdagavond geuit bij de noodopvang voor Afghaanse vluchtelingen in Harskamp. Honderden mensen demonstreerden daar tegen de komst van de Afghanen. "Ik ben gewoon bang dat 30 procent rotte appels zijn", vertelde een van hen.

'Afghanen vaak aan het werk'

Het lijkt erop dat de Afghanen de afgelopen jaren juist de meest glimmende appels in de boomgaard zijn. Uit het rapport 'Asiel en integratie 2020' van het CBS blijkt dat Afghaanse vluchtelingen het goed doen ten opzichte van andere statushouders uit bijvoorbeeld Syrië en Eritrea.

Zo hebben Afghanen die in 2014 een verblijfsvergunning kregen in Nederland, vaker een baan dan statushouders uit een ander land. "Deze bevinding zagen we eerder terug bij de vluchtelingen uit de jaren negentig. Ook toen waren Afghanen twee jaar na aankomst in Nederland vaker aan het werk dan Irakezen of Iraniërs", valt te lezen in het rapport.

Afghaanse statushouders in Nederland ontvangen ook minder vaak een bijstandsuitkering vergeleken met vluchtelingen uit andere landen. Van de Afghaanse statushouders heeft na vier jaar ongeveer 37 procent een uitkering als belangrijkste inkomstenbron en gaat 38 procent naar school.

'Westerse blik en liberaal'

Uit een CBS-publicatie over eerdere Afghaanse vluchtelingen uit de jaren '90 en '00, blijkt dat Afghanen die in Nederland verblijven over het algemeen zelfs met een vrij westerse blik naar de wereld kijken. Ze hebben een liberale opvatting van de islam en weten zich goed aan te passen aan de Nederlandse samenleving.

Nadjla Akbari (29) vluchtte in 1998 met haar ouders naar Nederland. Ze komt uit een gezin met vier kinderen die allemaal gestudeerd hebben. Haar ouders hadden een goede baan in Afghanistan, maar moesten in Nederland helemaal opnieuw beginnen. Desondanks wisten ze er het beste van te maken. "Mijn moeder was apotheker en moest hier opnieuw gaan studeren, want haar diploma was niet geldig. Nu werkt ze al achttien jaar in het lab in het ziekenhuis. Ik ben trots op mijn ouders, dat ze de taal goed hebben geleerd en binnen een paar jaar een vast contract hadden. Ze hebben goed meegedaan."

Foto: Nadjla (in het midden) en haar gezin.

Toch was het niet altijd makkelijk, weet Nadjla. "Ze hebben bijvoorbeeld racisme meegemaakt." Hoe het komt dat haar ouders er toch iets van wisten te maken? "Wij Afghanen hebben heel veel doorzettingsvermogen. Ik denk dat ze niet per se bezig waren met integreren, maar gewoon met wat het beste is voor je gezin. En dat is toch vooral een baan vinden en een huis kopen. Ik spreek veel Afghanen, jong en oud, en ik moet eerlijk zeggen dat alle Afghanen die ik spreek het uitzonderlijk goed doen, daar ben ik heel trots op."

In de jaren '90 grepen de Taliban na een jarenlange oorlog voor het eerst naar de macht in haar thuisland. Sindsdien wordt Afghanistan geteisterd door oorlog en geweld. Nadja wil graag benadrukken dat haar land daarvoor een vrije en moderne cultuur had die helemaal niet zo anders is dan de cultuur in Nederland. "Mijn moeder heeft gewoon gestudeerd aan de universiteit. Wij liepen niet in boerka's, maar konden aantrekken wat we wilden. We waren vrij om muziek te maken en te dansen. Dat is onze cultuur. De oorlog en ellende is niet onze cultuur."

Afghanen plegen amper geweld

Toch kennen de meeste Nederlanders Afghanistan vooral van die oorlog en ellende. Maar wie denkt dat Nederland onveilig wordt door de komst van de Afghanen, hoeft gezien het verleden niet te vrezen, stelt CBS-onderzoeker Ruben van Gaalen. Op sociale media ontkracht hij een bericht dat Afghaanse mannen veel seksuele delicten plegen in Nederland. "Nee hoor, in de afgelopen 15 jaar nauwelijks of niets", schrijft hij en hij deelt er een tabel bij.

Van Gaalen heeft naar eigen zeggen uitgebreid geweldsmisdrijven bij mannen in de leeftijdscategorie 18-22 jaar onderzocht. Daaruit blijkt wel een oververtegenwoordiging van Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond, maar dat zijn volgens Van Gaalen vooral Marokkanen. Geen Afghanen dus.

Komen Talibanstrijders mee om aanslag te plegen?

Er bestaat ook de vrees dat er tussen de Afghaanse vluchtelingen ook kwaadwillende Talibanstrijders naar Nederland komen. In Frankrijk en Engeland werden al Afghaanse 'meelifters' aangehouden die banden hebben met de Taliban. Terrorisme-expert Tanya Mehra denkt echter dat de kans klein is dat ze hier komen om aanslagen te plegen. 

"De vraag die je zou moeten stellen is: waarom zou een Talibanstrijder mee willen komen naar het Westen? In feite hebben de Taliban hun doel bereikt: aan de macht komen in Afghanistan." Als er toch mensen deze kant op komen die banden hebben met de Taliban, zijn er mogelijk andere motieven waarom ze naar Nederland komen. "Je moet het niet gelijk uitsluiten dat ze iets naars willen doen hier. Maar er kunnen andere redenen zijn. Iemand kan tot inkeer zijn gekomen, of hierheen komen om te kijken of ze fondsen kunnen werven."

Nadjla komt op voor de miljoenen Afghanen die in levensgevaar verkeren door de machtsovername van de Taliban. Ze organiseert aanstaande zaterdag een manifestatie op de Dam in Amsterdam. Haar doel: dat Nederland haar thuisland ook in de nabije toekomst niet meer ziet als 'veilig' zodat Afghanen die naar Nederland gevlucht zijn niet meer zullen worden teruggestuurd.