Mag je smileys tekenen op je stembiljet? En andere vragen over (on)geldige stemmen

Het maken van tekeningetjes op het stembiljet of korte teksten achterlaten voor de stemmentellers, maakt dat jouw stem ongeldig? En wat is nog meer wel en niet toegestaan op het stembiljet? Wij zetten het even voor je op een rij.

Medewerkers van stemlokalen komen naast het tellen van stemmen veel meer tegen dan alleen roodgekleurde bolletjes. Hierbij kun je denken aan tekeningen zoals smiley's en scheldwoorden als 'zakkenvullers'. De Kiesraad geeft hierover voorbeelden van blanco stemmen, geldige stemmen en stemmen die ongeldig zijn verklaard.

Smiley op een stembiljet

Pijltjes ongeldig

Stembiljetten waar het rondje gedeeltelijk is ingekleurd, met een vinkje of gemarkeerd is door een kruisje, zijn geldig. Mensen zij die geen rondje inkleuren en op het biljet de tekst 'Ik kies voor Vogel' schrijven, brengen geen geldige stem uit. Ook pijltjes voor het stemrondje maken de stem ongeldig. Zodra je blanco stemt, mag je weer niet op het stembiljet tekenen.

De zin 'Ik stem voor Vogel' op een stembiljet

Stemmers die een fout maken mogen hun stem niet doorstrepen met het rode potlood. Zij moeten een nieuw stembiljet halen en opnieuw hun stem uitbrengen. Het toevoegen van je naam op een stembiljet, of iets wat je naam kan herleiden, is uit den boze. Op die manier is er geen sprake meer van een stemgeheim, omdat de persoon die de stem heeft uitgebracht kan worden achterhaald.

Een stembiljet met een kruisje

Ongeldige poststemmen toch geldig

Ouderen die onlangs per post hadden gestemd bleken op grote schaal fouten te hebben gemaakt bij het versturen van hun poststem. Even leek het erop dat deze ongeldig werden verklaard, maar minister Kajsa Ollongren besloot deze ongeldige poststemmen toch mee te laten tellen.

Ongeveer 8 procent van de poststemmen was foutief gemaakt. Bij normale verkiezingen is ongeveer 0,3 procent van alle stemmen ongeldig.

Afbeeldingen: Kieswijzer.nl