Miljoen Nederlanders hebben spijt van hun stem, vooral VVD'ers haken af

Gaven daags na de Tweede Kamerverkiezingen ruim 300.000 Nederlanders aan te twijfelen over hun uitgebrachte stem, inmiddels hebben bijna een miljoen mensen spijt van hun keuze. Een gevoel dat, na een week van politiek gedraai en gekonkel, vooral heerst bij de VVD-kiezers.

Het fundament onder de daverende overwinning van de VVD lijkt ruim twee weken na de verkiezingen een stuk minder sterk geworden. Het uitlekken van Ruttes 'vergeten' Omtzigt-gesprek en het Kamerdebat daarover zouden daar zomaar eens oorzaak van kunnen zijn. Om nog maar te zwijgen van de door de VVD-leider ternauwernood gepareerde motie van wantrouwen.

In totaal brachten vorige maand bijna tien miljoen Nederlanders hun stem uit. Uit representatief onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder ruim 2.500 mensen blijkt nu dat inmiddels 9 procent van de stemmers spijt heeft van zijn of haar keuze. Omgerekend komt dat neer op zo'n 950.000 twijfelaars. Op 18 maart, de dag na de verkiezingen, lag dat aantal nog op ruim 300.000.

VVD'ers hebben meeste spijt

Vooral VVD-stemmers blijken te betwijfelen of ze wel de juiste keuze hebben gemaakt in het stemhokje. 15 procent van die groep kiezers zegt 2,5 week later inmiddels spijt te hebben. Een aantal panelleden laat weten specifiek niet meer achter hun voorkeursstem op Rutte te staan. "Had CDA Pieter (Omtzigt, red.) moeten stemmen", aldus een van hen. "Van mij mag Omtzigt het van hem overnemen", stelt een ander.

Ook onder GroenLinks-stemmers begeven zich relatief veel twijfelaars: 8 procent van hen meent de verkeerde keuze te hebben gemaakt. De groene partij werd bij de verkiezingen bijna gehalveerd en ging van 14 naar 8 zetels. 7 procent van zowel de SP- als Forum-stemmers heeft zich onderhand bedacht.

Spijt van 'nieuw leiderschap'?

Het 'nieuwe leiderschap' van D66-leider Sigrid Kaag betekende afgelopen nacht in het debat geen steun voor de motie van wantrouwen tegen Rutte, maar wel een 'gele' kaart voor diens Omtzigt-leugen. Inmiddels zegt 7 procent van de D66-stemmers spijt te hebben. De sociaalliberalen wonnen vijf zetels en hebben nu 24 leden in de Tweede Kamer.

CDA-stemmers kunnen zich in overgrote mate nog wel vinden in hun keuze. De partij van Omtzigt (en Wopke Hoekstra) blijft onverminderd populair bij de achterban. Slechts 2 procent geeft te kennen toch niet zo zeker meer van hun zaak te zijn.

'Ik ga nóóit meer stemmen'

Overigens staat een overgrote meerderheid van de Nederlanders nog gewoon achter zijn of haar beslissing. 2 procent weet niet of ze spijt hebben van hun partijkeuze. Een ondervraagde met blijkbaar érg veel spijt schrijft ten slotte: "Ik ga nóóit meer stemmen."

Het Hart van Nederland-panel bestaat op dit moment uit 35.000 leden. Per onderzoek wordt een deel van het panel uitgenodigd. Dat gebeurt op basis van de kenmerken van de deelnemers, zoals politieke voorkeur, geslacht, woonplaats, leeftijd. Alle onderzoeken vinden plaats onder begeleiding van NoTies/opiniepeiler Maurice de Hond.