Rutte eerder dan rest van de Tweede Kamer op de hoogte van inhoud notities

VVD-Leider Mark Rutte wist al voor de andere fractievoorzitters dat hij het met de oud-verkenners over Pieter Omtzigt heeft gehad. Dat kreeg hij uren voor de andere Kamerleden te horen 'via via. Dat werd duidelijk tijdens het debat. Om uit te zoeken hoe dat kan is het debat geschorst.

Op de vraag van Forum voor Democratie-Kamerlid Thierry Baudet wanneer Rutte hoorde over de inhoud van de notities antwoordde hij dat dit deze ochtend om half acht was. Dat zorgde voor veel verontwaardiging bij de rest van de Tweede Kamer. Zij konden alle documenten vanaf negen uur pas inzien.

'Vertrouwelijk'

Mark Rutte zegt 'via via' gehoord te hebben dat in de documenten staat dat hij over CDA-Kamerlid Omtzigt heeft gesproken. Wie hem op de hoogte heeft gesteld is 'vertrouwelijk' volgens de VVD-leider.

Het is opmerkelijk dat Rutte al eerder op de hoogte is gesteld door iemand die hem informatie kon geven. In het verkenningsproces gelden voor de VVD-leider dezelfde regels als voor andere Kamerleden.

'Eer en geweten'

De nieuwe schorsing is de zoveelste vertraging van het debat. Eigenlijk zouden Rutte en oud-verkenners Jorritsma en Ollongren gisteren al de kamer te woord staan, maar omdat niet alle documenten boven tafel waren werd het uitgesteld naar vandaag.

Eerder in het debat zei Rutte dat hij was vergeten zat hij met de verkenners heeft gesproken over Pieter Omtzigt. "Ik heb naar eer en geweten gehandeld", vertelt Rutte tegen de Tweede Kamer. "Ik heb mij het verkeerd herinnerd." De VVD-leider vindt niet dat hij tegen de pers heeft gelogen toen hij vorige week vertelde dat hij het niet over CDA-Kamerlid Omtzigt heeft gehad.

Volgens Rutte is de inhoud van de notities eigenlijk niet erg spannend. "Ik heb het hier ook al eerder met Wopke Hoekstra over gehad." Rutte stelt dat er met 'functie elders' werd bedoeld dat Omtzigt een kandidaat zou kunnen zijn voor een ministerspost in de kabinet met CDA.

Kritiek

De oppositie reageert fel op de verdediging van Mark Rutte. "Ik weet niet wat ik hoor!" zei SP-leider Lilian Marijnissen. PvdA-voorvrouw Lilianne Ploumen noemde de verdediging "ontluisterend", en volgens PVV-boegbeeld Geert Wilders "weet heel Nederland dat Rutte het woord 'waarheid' niet eens kan spellen". Hij vindt dat er nieuwe verkiezingen moeten komen.

Veel oppositieleiders vragen zich af of het vertrouwen in Rutte wel kan worden hersteld. Zo ziet D66-leider Kaag "een patroon van vergeetachtigheid". Caroline van de Plas van de Boer en Burgerbeweging vindt dat Rutte de eer aan zichzelf moet houden. "Verlos uzelf uit het lijden", zegt de BBB-voorvrouw.

Alle documenten

Eerder vandaag werden alle documenten rond de verkenning openbaar gemaakt. Daaruit blijkt dat Mark Rutte tijdens zijn gesprek met de oud-verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren geopperd om Pieter Omtzigt een ministerpost aan te bieden, mocht het CDA deelnemen aan een nieuw kabinet.

Rutte sprak vorige week nog tegen dat hij of D66-leider Sigrid Kaag in de eerste verkenningsronde de naam van Omtzigt hadden genoemd. "Je moet wat met Omtzigt", staat desondanks in Ruttes gespreksverslag.