Rutte over eind evacuatie: 'Verschrikkelijk nieuws voor de achterblijvers'

Het einde van de evacuatiemissie in de Afghaanse hoofdstad Kabul is 'verschrikkelijk nieuws' voor de Afghanen die het land nog wilden verlaten, aldus demissionair premier Mark Rutte. Alles zal gedaan worden om de achterblijvers te helpen, zei hij.

Nederland kondigde eerder op de dag aan de evacuatie te stoppen, op verzoek van de Amerikanen. Ook roept het kabinet mensen op niet meer naar de luchthaven te komen, aldus de premier. "Dat is natuurlijk verschrikkelijk nieuws voor mensen die nog op weg waren naar het vliegveld. De situatie op het vliegveld in Kabul is al weken verschrikkelijk. Mensen staan letterlijk doodsangsten uit. Helaas is dat de laatste uren verergerd, doordat er nu ook een terreurdreiging is. "

Rutte beloofde dat het kabinet er alles aan zal doen om de waarschijnlijk honderden mensen die zijn achtergebleven te helpen. Hoeveel Nederlanders en Afghanen zijn achtergebleven, wordt nog in kaart gebracht, zei hij.

"Feit is we dat Nederlanders met hun gezinnen, en ook anderen die wij wilde evacueren, op dit moment niet kunnen meenemen. We werken koortsachtig om hen de komende tijd zo goed mogelijk te ondersteunen."

Het is niet duidelijk om hoeveel mensen het precies gaat, maar Rutte spreekt over een 'aanzienlijk aantal'. Er is druk overleg met andere Europese landen om de achterblijvers te helpen. "Iedereen is daarbij zeer gemotiveerd om tot het uiterste te gaan", verklaarde de minister-president.

Verkeerde inschatting

Het kabinet was "overvallen" door de snelheid waarmee Kabul in handen viel van de streng islamitische Taliban, aldus Rutte. "We verwijten ons dat we de verkeerde inschatting van de situatie ter plekke hebben gemaakt. Wat er verder eventueel aan fouten is gemaakt gaan we in kaart brengen."

Nederland en zijn bondgenoten hebben hoop dat er later wel weer evacuatievluchten kunnen worden opgestart. "Wij hebben zelf geen direct contact met de Taliban. We proberen in samenwerking met de Europese bondgenoten te kijken wat er in redelijkheid mogelijk is."

Demonstratie

Rutte gaf aan diep geraakt te zijn door de rellen die eerder deze week plaatsvonden bij de tijdelijke opvanglocatie in Harskamp, bij Ede. "Hoe kun je dat nou in je hoofd halen? Die mensen horen dat lawaai ook. Demonstreren mag, maar doe dat dan op het Malieveld. Je gaat niet dit soort demonstraties doen bij mensen die net uit een vliegtuig komen, nadat ze met gevaar voor eigen leven het vliegveld in Kabul hebben proberen te bereiken."

Toch ziet de premier de protesten als incident. "Ik denk dat Nederland overwegend snapt dat dit mensen zijn die onze bescherming verdienen. Ze hebben voor ons gewerkt: het gaat om tolken, ambassadepersoneel. Ik denk dat het overgrote deel van Nederland de opvang steunt."

Hart van Nederland/ANP