Rutte daagt Hongaarse premier Orbán uit: stap uit de EU

Premier Mark Rutte heeft de Hongaarse premier Victor Orbán ten overstaan van de andere EU-leiders uitgedaagd de officiële procedure te starten om de Europese Unie te verlaten. Ingewijden hebben aan het ANP bevestigd dat Rutte dit tijdens de EU-top in Brussel tegen Orbán heeft gezegd.

Rutte vroeg Orbán tijdens een verhitte discussie over rechten van homoseksuelen en andere leden van de LHBTI-gemeenschap waarom hij het zogenoemde artikel 50 uit het EU-verdrag niet gebruikt als hij niet aan de normen en waarden van de unie wil voldoen. Er is een reden dat het artikel 50 bestaat, aldus Rutte tegen Orbán. Met het inroepen van dat artikel startte het Verenigd Koninkrijk in maart 2017 de procedure waarmee het VK uit de EU is vertrokken, de brexit.

Omstreden anti-homo wet

Voor de top begon had Rutte al uitgehaald naar Hongarije en Orbán. Aanleiding is wetgeving die verbiedt dat onder meer het onderwijs en de media jongeren in aanraking laten komen met bijvoorbeeld homoseksualiteit en transgenders. Volgens Orbán hebben de collega's de wet niet goed begrepen en gaat die niet over homoseksualiteit.

Rutte werd door meerdere leiders bijgevallen. De Belgische premier Alexander De Croo noemde de wet eerder al "achterlijk" en zei volgens ingewijden in de zaal tegen Orbán: "Homoseksueel zijn is geen keuze, homofoob zijn wel." Ook de Luxemburgse premier Xavier Bettel, die in 2015 als eerste openlijk homoseksuele regeringsleider met zijn vriend trouwde, zou straffe taal hebben gebruikt.

Steun voor Orbán

Orbán stond niet helemaal alleen. Polen en Slovenië hebben hem volgens EU-bronnen gesteund. Geen leider zou de discussie aan zich voorbij hebben laten gaan.

Voor de leiders in Brussel bijeenkwamen gaven zeventien van hen al aan waar ze staan. Ze stuurden een verklaring uit waarin ze zich uitspraken voor LHBTI-rechten en beloofden tegen discriminatie te strijden, zonder daarin overigens Hongarije expliciet te noemen.

ANP