Remkes: constructief gesprek met boeren gehad ondanks vertrouwensbreuk

LTO Nederland is samen met tien andere boerenorganisaties vrijdag een verkennend gesprek aangegaan met stikstofbemiddelaar Johan Remkes. "We hebben een goed constructief gesprek gehad ondanks de vertrouwensbreuk, die is ontstaan door een regelgeving van de afgelopen jaren, onbeantwoorde vragen en een zwalkend beleid", zegt gespreksleider Remkes.

Johan Remkes hoopte met deze bijeenkomst, waarbij ook premier Mark Rutte, stikstofminister Christianne van der Wal en landbouwminister Henk Staghouwer aanwezig waren, iets van het beschadigde vertrouwen te herstellen. Dit zodat er verder kan worden gepraat over de stikstofaanpak. "Ik ben voor mezelf tot de conclusie gekomen dat er sprake is van een vertrouwenscrisis die dieper zit dan de huidige stikstofdiscussie", vertelde Remkes na afloop. "Het is zeer begrijpelijk dat boeren in onzekerheid zich afvragen wat de toekomst van hun bedrijf is."

Vertrouwensbreuk

Die vertrouwensbreuk heeft een aantal oorzaken, schetst hij. "Er heerst het gevoel bij organisaties en boeren dat rechtvaardige vragen niet zijn beantwoord. Het gevoel dat er een miskenning is dat er de afgelopen jaren stevige reducties op stikstofuitstoot zijn geboekt. Er heerst ook een gevoel van een zwalkend beleid waarin het melkquota werd afgeschaft en de invoering van het fosfaatrechten-systeem. En het stikstofprobleem zelf is in zekere mate jarenlang vooruitgeschoven."

In totaal zaten tien belangenbehartigers namens de landbouw aan tafel. "Het was een constructief en goed gesprek", blikt Remkes terug. Vanmiddag volgt er nog een gesprek met individuele boeren. Later zullen ook andere organisaties, zoals natuurorganisaties en het MKB, aanschuiven. Of Remkes in de toekomst nog als stikstofbemiddelaar aanwezig blijft, weet hij nog niet. "Het was mijn bedoeling om hier weer zo snel mogelijk uit te stappen."

Terugkoppelen met andere boerenorganisaties

LTO had vooraf een lijst opgesteld met voorwaarden. Remkes stipte na afloop enkele aan, zoals legalisatie pasmelders, depositiewaarden en innovatie. Een van de eisen, namelijk dat het tijdsbestek 2030 van tafel moet, is volgens Remkes lastig. "Het kabinet houdt zich vast aan 2030, dat is een politieke afspraak."

De radicale boerenorganisaties Farmers Defence Force (FDF) en Agractie waren er vandaag niet bij. Zij besloten eerder deze week evenwel samen op te trekken met de LTO, die wel aanwezig is. Daar werd onderling besloten dat LTO Nederland vrijdag namens hen met Remkes praten, als vertegenwoordiging van de gezamenlijke boerenclubs. "De uitkomsten van het overleg worden teruggekoppeld, besproken en verdere stappen worden afgestemd", laten de organisaties weten.