Remkes nodigt boeren uit voor gesprek: 'Te lang om de hete brij heen gedraaid'

Boeren hebben de afgelopen jaren onvoldoende kunnen rekenen op de overheid, erkent Johan Remkes, die door het kabinet is aangesteld om de discussies over het stikstofbeleid in goede banen te leiden. Hij schrijft dat in een brief waarin hij een groot aantal landbouworganisaties uitnodigt om te komen praten.

In zijn brief spreekt Remkes grote waardering uit voor de landbouwsector. "Ik zie dat er de laatste jaren al enorm veel op het boerenerf is afgekomen. Overheid en politiek zijn niet altijd de partijen geweest waar boeren van op aan konden, vooral omdat er te lang om de hete brij is heen gedraaid."

Samen uit impasse

De gesprekken tussen het kabinet en alle betrokken partijen, die volgende maand moeten beginnen, ziet Remkes als "een kentering". Hij hoopt "samen uit de impasse" te kunnen komen. "Het kabinet heeft mij verzekerd dat er ruimte is en dat er gezamenlijke oplossingen mogelijk zijn."

Toen het kabinet vorige maand de contouren schetste van de aanpak van het zich voortslepende stikstofprobleem, leidde dat tot zeer felle protesten door boeren. De veehouderij is veruit de grootste veroorzaker van stikstofuitstoot en zal dan ook naar verwachting hard worden geraakt door maatregelen om die de komende jaren drastisch te verminderen.

Niet open voor gesprek

Maar: boerenorganisaties willen niet in gesprek met Johan Remkes. De Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO) zegt niet op de uitnodiging van de stikstofbemiddelaar in te gaan totdat het kabinet "toezegt dat serieus gesproken kan worden over doel, tijdspad en invulling van maatregelen". Farmers Defence Force (FDF) en Agractie vinden dat Remkes te weinig onderhandelingsruimte heeft.

De LTO zegt te hopen op meer aandacht voor het perspectief van de landbouw. De organisatie wil meer ruimte voor innovatie en wil dat de overheid niet vastlegt in de wet wat de grens is waarbij de natuur aangetast wordt door de neerslag van stikstof. Doordat bij de gesprekken telkens een of meerdere leden van het kabinet aanschuiven, is de LTO bovendien terughoudend.

FDF zegt waarschijnlijk pas in gesprek te willen met de stikstofbemiddelaar als het kabinet bepaalde stikstofdoelen loslaat. "Anders blijven wij ook vasthouden aan onze standpunten en komen we niet uit de loopgraven", aldus voorzitter Mark van den Oever. De organisatie legt de kwestie nog voor aan haar leden. Daarna besluit FDF officieel of ze niet aansluiten bij Remkes. "Maar vooralsnog zegt 99 procent van onze leden dat we niet in gesprek moeten gaan." Ook Agractie is afwijzend.

Keuze voor Remkes

Na een aantal uit de hand gelopen protesten door boze boeren en een verhit debat in de Tweede Kamer stelde het kabinet voor een gespreksleider aan te stellen. Die moet proberen de rust terug te laten keren en de ruziënde partijen weer om de tafel te krijgen.

De keuze voor Remkes viel evenwel slecht bij veel landbouworganisaties. Die zien in hem een van de architecten van de huidige stikstofaanpak. Hij leidde een commissie die het vorige kabinet adviseerde met zeer strenge doelen te komen om de stikstofuitstoot terug te dringen.

Bovenstaande reportage was eerder te zien bij Hart van Nederland.

ANP