Onderwijsminister Van Engelshoven: 'Regering slaagt niet in gelijke behandeling'

De Nederlandse overheid probeert ongelijke behandeling en uitsluiting te voorkomen, maar slaagt daar niet altijd in. Dat zei onderwijsminister Ingrid van Engelshoven woensdag tijdens de herdenking van het slavernijverleden in Amsterdam. "Als ik namens de regering in de spiegel kijk, moet ik erkennen dat dat nog steeds niet altijd lukt. Wie de pijn voelt van uitsluiting, verdient deze eerlijkheid."

Niet uitgeleerd

In het Amsterdamse Oosterpark werd herdacht dat 157 jaar geleden de slavernij werd afgeschaft. Minister van Engelshoven zei in haar toespraak verder dat 'we' weinig willen weten van het slavernijverleden. Lees ook: Lees ook: Vandaag wordt ‘Keti Koti’ gevierd: het afschaffen van de slavernij door Nederland "We zijn nog lang niet uitgeleerd over onszelf. Als er een periode in de geschiedenis is waarvan we barweinig willen weten, of die we de rug toekeren, dan is dat wel de Nederlandse rol in de slavenhandel", zei de minister.

Geen verantwoordelijkheid

Van Engelshoven wees er in haar toespraak verder op dat er nu niemand meer verantwoordelijk kan worden gehouden voor wat er destijds is gebeurd. "We kunnen de machthebbers van lang geleden niet meer tot de orde roepen. We kunnen wie in 2020 leeft niet verantwoordelijk houden voor wat er toen is gebeurd." "Dat zwarte voorouders zijn verhandeld door witte voorouders, raken we nooit meer kwijt. En dat gaan we nooit vergeten." Van Engelshoven vindt dat we onze geschiedenis moeten erkennen en daarin is volgens haar onder meer een belangrijke rol weggelegd voor het onderwijs. Lees ook: Halsema bij herdenking slavernijverleden: Black Lives Matter is kantelpunt Winti-priesteres Marian Markelo zei bij het begin van de ceremonie nog dat ze hoopte op excuses van Nederland voor het slavernijverleden. "Het is Nederland nog steeds niet gelukt excuses uit te brengen. Zo lang dat excuus er niet is, zal er rouw blijven. Afrikaanse nazaten zijn nog steeds in rouw vanwege het verleden."

Slavernij basis voor racisme

Linda Nooitmeer van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) benadrukte tijdens de herdenking dat met de slavernij de basis is gelegd voor institutioneel racisme. Een onderwerp dat nu door de Black lives matter-demonstraties zeer actueel is. "Gedurende vier eeuwen werden er niet alleen miljoenen Afrikanen tot slaaf gemaakt, maar werd ook de politieke, sociale en culturele basis gelegd voor het onderdrukken van mensen met Afrikaanse roots." Educatie is volgens haar de sleutel om meer bewustwording te creëren en ook zij hoopt op excuses vanuit de overheid.

Nieuwe volksbeweging

Burgemeester Femke Halsema van Amsterdam haakte in haar toespraak uitgebreid in op de actuele protesten tegen racisme. Ze zegt dat er een kantelpunt is bereikt in de racismediscussie. "Wat begon met een klein aantal activisten die onrecht ter discussie durfden te stellen, is in deze laatste maand uitgegroeid tot een nieuwe volksbeweging. Een beweging die geen tradities kapotmaakt, maar die helpt om tradities beter te maken. Die het verleden niet uitwist, maar die nieuwe geschiedenis toevoegt." Lees ook: Halsema bij herdenking slavernijverleden: Black Lives Matter is kantelpunt Volgens Halsema gaan de veranderingen van bijvoorbeeld tradities, maar ook van het onderwijs, traag. "Wegkijken, wegmoffelen en ontkennen, dat kan niet en dat willen we niet. Het onrecht, de pijn, vernedering en verdriet verdienen erkenning. Nu, morgen en alle jaren erna."

Debat aanzwengelen

Naast de toespraken werden tijdens de herdenking ook kransen gelegd en waren er muzikale optredens. De herdenking was vanwege de coronacrisis zonder publiek en werd door de NOS live uitgezonden op televisie. Tijdens de televisie-uitzending werd ook bekendgemaakt dat rapper Typhoon en voetballer Edgar Davids in opdracht van het kabinet het racismedebat gaan aanzwengelen. "Deze herdenking is een belangrijke dag voor me. Het is niet gestopt na 1873", zegt Typhoon. "We hebben een taak te doen met elkaar. Laten we zeggen dat we over twintig jaar niet meer 'Black lives matter' hoeven te zeggen, omdat iedereen dan gelijkwaardig is."