Nieuwe geheime opnamen Van Lienden onthullen hoe hij VWS om de vinger windt

Sywert van Lienden nam in het geheim gesprekken op die hij met hoge ambtenaren van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) had. Daaruit komt een beeld naar voren dat hij de ambtenaren om de vingers wond om zijn eigen hachje te redden. "Dat is een ieders belang."

Nieuwe opnamen met VWS-ambtenaren en geheime berichtjes die Van Lienden en Hugo de Jonge met elkaar uitwisselden zijn nu door De Volkskrant openbaar gemaakt. Het stuk laat zien dat de voormalig coronaminister en Van Lienden zeer nauw met elkaar betrokken waren, en dat het de minister zelf was die de secretaris-generaal van Financiën aanspoorde om het gesprek met de mondkapjeshandelaar aan te gaan. Uiteindelijk leidden die gesprekken tot de veelbesproken deals ter waarde van zo'n 100 miljoen euro.

Never nooit de bedoeling

Toen in 2021 in de media de bom barstte voor Van Lienden belde hij opnieuw met hoge ambtenaren binnen VWS. De plaatsvervangend directeur van VWS laat persoonlijk aan Van Lienden weten daarover ontsteld te zijn. "Je wordt er gek van... Het is van onze kant never nooit de bedoeling geweest dat dit naar buiten komt."

Ze is boos dat buitenstaanders niet snappen hoe hectisch het was aan het begin van de coronacrisis. "Het was een hele gekke tijd. Met de ogen van nu denk je, wat een wappo's, maar toen... We waren in die tijd heel blij met jullie deals."

Als ze zich plots bedenkt dat ze nogal uitgesproken zaken over de telefoon verteld, zegt ze: "Ik hoop niet dat dit gesprek wordt opgenomen." Van Lienden, die het gesprek laat opnemen, liegt: "Nee hoor."

Loyaal meeverdedigen

Het toont nogmaals hoe nauw verbonden Van Lienden is geworden met VWS, hoe hij de ambtenaren om de vinger windt en hoezeer VWS blijft proberen de relatie met Van Lienden goed te houden. Die relatie gebruikt hij ook wanneer journalisten en politici kritische vragen beginnen te stellen over de mondkapjesdeal. Hij eist op hoge toon dat het ministerie overgaat tot "loyaal meeverdedigen", een "gezamenlijk project". "Dat is volgens mij jullie belang, mijn belang, Hugo's belang, dat is een ieders belang", zegt hij in gesprek met twee VWS-juristen.

Van Lienden adviseert tegen de juristen dat Hugo de Jonge en zorgminister Tamara van Ark zeggen dat er niks mis was met de mondkapjesdeal. "Dat zou voor mij veel relaxter zijn. Het hoeft voor mij niet eens dat alle stenen boven komen."

Even later past Van Ark inderdaad haar reactie aan: de deal "voldeed aan alle voorwaarden", zegt ze in de Tweede Kamer. "Dat Van Lienden zich richting de buitenwereld voordeed als filantroop, vindt de minister niet haar verantwoordelijkheid", aldus de Volkskrant. "Ondanks aandringen van de Kamer weigert ze er een moreel oordeel over uit te spreken."

Bovenstaand fragment is 14 september 2022 uitgezonden bij Shownieuws